پرورش گل‌های آپارتمانی، هم فال و هم تماشا
با ۲۰ میلیون سرمایه درآمد خالص ماهانه ۲ میلیون داشته باشید
بيشترين هزينه براي راه‌اندازی اين کسب‌وکار پس از وديعه و اجاره، تامین گازکربنیک موردنیاز گلخانه است. برای تامین این گاز از کپسول‌های گازکربنیک استفاده می‌شود.
محمد قهرماني کوشان: خستگي روزهاي طاقت‌فرسای كارمندي شايد براي عده بسياري از مردم آزاردهنده باشد. ازاین‌رو كم نيستند كساني كه به دنبال راه‌اندازی کسب‌وکاری كوچك اما سازگار با شخصیتشان هستند.
کسب‌وکاری كه روح را نوازش می‌دهد و می‌تواند پلي براي رسيدن به آرزوهاي اقتصادي هم باشد. شايد براي بسياري پیش‌آمده باشد كه خستگي روزانه خود را با ورود به يك گل‌فروشی و استشمام و يا ديدن حتي يك شاخه گل به باد سپرده‌اند.
حال تصور كنيد اگر اين گل‌ها حاصل پرورش دست شما باشد چه شغل روح‌نوازی داريد. بسياري از کسب‌وکارها هستند كه در مرحله اول نياز به سرمايه بسيار زيادي دارند اما كم نيستند شغل‌هایی كه می‌توان با سرمايه به نسبت كم اما با تلاش بيشتر به مقصد مناسبي رسید.
يكي از اين كارها پرورش گل و گياهان زينتي است. وقتي صحبت از پرورش گل و گياه می‌شود نگاه‌ها به سمت يك گلخانه بزرگ با زمين چند هكتاري و تجهيزات تمام و كمال منعطف می‌شود.
درحالی‌که راه‌اندازی يك کسب‌وکار زماني يك مزيت به شمار می‌رود كه در وهله اول به كمترين سرمايه نياز داشته باشد. اين گزارش تلاش می‌کند تا کسب‌وکاری را به شما معرفي كند كه با سرمایه‌ای 20 ميليوني قابليت راه‌اندازی داشته باشد؛ و قصد و هدف اصلا يك گلخانه بزرگ و صنعتي نيست. با توجه به محدود بودن سرمايه اوليه نبايد انتظار درآمدهاي بسيار بالا را هم داشت.
اين کسب‌وكار مانند هر کسب‌وكار ديگري نياز به يك سرمايه اوليه و ملزومات دارد. از سوي ديگر بايد دید که کسب‌وکاری كه راه‌اندازی می‌شود صرفه اقتصادي دارد يا خير؟ مجموعه اين سوالات كمك می‌کند تا توجيه اقتصادي يك کسب‌وکار را تحليل كنيم.
اول بايد ديد كه چه محصولي و با چه كاربردي براي توليد مدنظر است؟
وقتي صحبت از توليد گياهان زينتي با سرمايه اوليه اندك می‌شود منظور همان گل‌های آپارتماني هستند كه در گلدان‌های خانه نگهداري می‌شوند. اين گل‌ها بيشتر جنبه زينتي داشته و عمر طولاني دارند و مانند گل‌های تزييني عمر كمي ندارند.
مزيتي كه گل‌های آپارتماني دارند اين است كه سال‌ها می‌توان آن‌ها را استفاده كرد و به‌عنوان هديه هم در نظر گرفت؛ اما براي راه‌اندازی اين کسب‌وکار مانند هر کسب‌وکار ديگري سرمايه اوليه نياز است.
سؤال اينجاست كه با چه ميزان سرمايه اوليه می‌توان اين کسب‌وکار را راه‌اندازی كرد؟ ملزومات آن چيست؟ چگونه می‌توان نسبت به راه‌اندازی اين کسب‌وکار اقدام كرد؟
براي داشتن اين کسب‌وکار ترجیحا بايد از شهر تهران به دور بود، شهرهايي مانند كرج و شهريار و شهرستان‌های ديگر بهترين موقعيت را براي راه‌اندازی يك گلخانه پرورش گل‌های زينتي دارند. شما می‌توانيد در زميني به مساحت بيست متر يك گلخانه داشته باشيد.
اما قبل از تهيه مكان و يا فضاي موردنظر بايد روش‌های پرورش گل‌های زينتي را آموخت. اين كار مستلزم ثبت‌نام در دوره‌های 130 ساعته فني و حرفه‌ای است كه پس از اتمام دوره‌ها كارت مهارت‌آموزی ارائه می‌شود.
برخلاف تصورها هزینه اين دوره‌ها در شهر تهران بين 600 تا 700 هزار تومان و در شهرستان‌ها بين 300 تا 400 هزار تومان است. ممكن است کلاس‌ها به دليل فشرده نبودن تا شش ماه به طول بينجامد اما مهم‌ترین مزيت اين دوره‌ها آشنايي تجربي و تئوري با چگونگي پرورش گياهان است.
پس از اتمام دوره می‌توان با مدرك دريافت شده نسبت به اجاره و يا رهن مكان موردنظر اقدام كرد. اين مكان می‌تواند يك اتاقك 20 تا 30 متري هم باشد. هيچ کسب‌وکار كوچكي با زمين 4 يا 5 هكتاري شروع به كار نمی‌کند.
مهم‌ترین اولويت براي پرورش گياهان آپارتماني داشتن فضايي است كه نورکافتی به آن برسد. پس در انتخاب فضا بايد دقت لازم را داشت. پس‌ازآن بايد فضا را به سيستم سرمايشي (خنک‌کننده تابستان) كه ترجیحا يك كولر است و گرمايشي كه در بيشتر مواقع يك بخاري متوسط هم می‌تواند باشد، مجهز كرد. براي اجاره چنين فضايي كه به‌دوراز شهر باشد می‌توان 10 ميليون وديعه و ماهيانه يك تا يك و نيم ميليون اجاره پرداخت كرد.
وهاب قاسمي صاحب گلخانه سپيده در ملارد می‌گوید: «فضاي گلخانه من قبلا زمين غیرقابل استفاده بود اما صاحب‌ملک با يك دیوارکشی ساده آن را تبديل به يك فضاي كاربردي كرده بود. اين زمين 50 متر مساحت دارد. كه با يك بخاري و يك كولر می‌توان سيستم گرمايشي و سرمايشي آن را تجهيز كرد.
اين ملك با 10 ميليون وديعه و ماهيانه 800 هزار تومان اجاره دارد. يكي از مهم‌ترین دلايل مناسب بودن قيمت ملك همان فاصله گرفتن از شهر و فضاهاي تجاري است. اين کسب‌وکار هيچ نيازي به مستقر شدن در فضاي شهري و يا تجاري ندارد.»
به گفته وي شايد بيشترين هزينه براي راه‌اندازی اين کسب‌وکار پس از وديعه و اجاره تأمین گازکربنیک موردنیاز گلخانه باشد. برای تأمین این گاز یا باید در روز تهویه کامل صورت گیرد و یا از کپسول‌های گازکربنیک استفاده شود.
در گلخانه‌های کوچک از چراغ‌ها و یا والرهای نفتی هم می‌توان برای رفع نیاز گلخانه‌ها استفاده کرد به شرطی که شعله آن‌ها کاملاً آبی باشد تا از تولید گازهای سمی دیگر جلوگیری شود.
گلخانه‌ها ازنظر شکل و مصالح مورداستفاده با یکدیگر تفاوت دارند. این تفاوت‌ها به علت نوع استفاده و محصول و همچنین میزان بودجه در دسترس برای ساخت گلخانه است. براي مثال ساخت گلخانه با شيشه هم هزينه بالايي در مرحله اول نياز دارد هم بايد محتاط‌تر نسبت با آن برخورد كرد. درحالی‌که با پلاستيك می‌توان هزینه‌ها را به حداقل رساند تنها بايد مراقبت‌های لازم در هنگام راه‌اندازی سيستم گرمايشي را به عمل آورد.
هزينه تأمین گازکربنیک گلخانه بين 3 تا 4 ميليون است كه بسته به مساحت گلخانه اين عدد متفاوت می‌شود. در يك ملك به مساحت 50 متر می‌توان بيش از 100 گلدان گل را پرورش داد.
از ديگر وسايلي كه بايد در مرحله اوليه براي توليد گل تهيه كرد برگ خاك است که تقریبا 20 كيسه به مجموع قيمت 200 هزار تومان، گلدان پلاستيكي 1000 عدد به مجموع قيمت یک‌میلیون تومان، كود به تعداد 20 كيسه به مجموع قيمت یک‌میلیون و 200 هزار تومان، 3 كيسه به مجموع قيمت 300 هزار تومان، آهن و مواد تقویت‌کننده به مجموع قيمت 400 هزار تومان، لامپ کم‌مصرف به تعداد 50 عدد به مجموع قيمت 250 هزار تومان، دانه گل مجموع 2 ميليون تومان و… است.
اما گل هم مانند هر محصول ديگري به ملزوماتي براي رشد نياز دارد سؤال ديگري كه پيش می‌آید به‌جز سيستم سرمايشي و گرمايشي يك گلخانه كوچك به چه امكاناتي نياز دارد؟
يك گلخانه حتما بايد برق‌کشی شده باشد. همچنين آب و سوخت مصرفي از ديگر ملزوماتي است كه در راه‌اندازی گلخانه بايد به آن توجه داشت. به‌طور متوسط يك گلخانه با 500 گلدان پرورشي ماهيانه بايد 100 تا 150 هزار تومان پول برق، 200 تا 300 هزار تومان هزينه سوخت، 150 تا 200 هزار تومان هزينه آب، پرداخت كند. گاهي از برق به‌عنوان نيروي روشنايي براي گلخانه استفاده می‌شود تا كمبود نور در مواقعي مانند زمستان جبران شود. پس داشتن برق يك ملزوم براي يك گلخانه به شمار می‌رود.
چالش‌ها و ریسک‌ها: کسب‌وکار با چه چالش‌ها و مشكلاتي روبه‌رو است؟ صاحب کسب‌وکار چه ریسک‌هایي را بايد به جان بخرد؟ اين ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟
شايد مهم‌ترین چالش اين کسب‌وکار مخاطرات طبيعي باشد. براي مثال در فصل‌هایی از سال برخي گل‌ها آن‌چنان‌که بايد رشد نمی‌کنند و مدت ارائه محصول به بازار از يك ماه به دو ماه طول می‌کشد و يا در برخي از فصل‌های سال گياهان به نور، گرما و يا سرماي بيشتري نياز دارند كه هزینه‌هایي را براي صاحب کسب‌وکار به وجود می‌آورد.
البته بايد اين موارد را باید در انتخاب ملك موردنظر لحاظ کرد. همچنين گلخانه‌ها هیچ‌وقت نمی‌توانند در مناطق بسيار سردسير نتايج مطلوبي داشته باشند. زيرا مصرف سوخت بالا بوده و ممكن است كه صرفه اقتصادي نداشته باشد.
از سوي ديگر در مناطق بسيار گرم هم خطراتي مانند گرماي بیش‌ازحد، قطع شدن برق، ویروس‌های فصلي، آفت‌های فصلي و … اين کسب‌وکار را تهديد می‌کند. همچنين در مناطقي مانند شمال كشور كه مردم از طبيعت بيشتري برخوردار هستند اين کسب‌وکار چندان‌که بايد رونق ندارد زيرا بازار خریدوفروش گل‌های زينتي به‌خصوص در فصل تابستان افول می‌کند و بيشتر مشتريان توریست‌هایی هستند كه به شهرهاي شمالي سفر می‌کنند.
به عبارتي مردم شهر تمايل چنداني براي نگهداري گل در گلدان خانه‌های خود ندارند. هزينه تأمین گازکربنیک گلخانه بين 3 تا 4 ميليون است كه بسته به مساحت گلخانه اين عدد متفاوت می‌شود. در يك ملك به مساحت 50 متر می‌توان بيش از 100 گلدان گل را پرورش داد. كه هر گلدان براي رشد بين يك ماه تا 45 روز نياز به زمان دارد. همچنين ميزان فروش در فصل‌هایی مانند تابستان به‌صورت عادي اوفل می‌کند و هميشه بازار گل و گياه مانند شب عيد و اعياد مختلف مناسب نيست. پس تابستان فصل پرخطري براي پرورش‌دهندگان گل‌های زينتي است.
سؤال ديگري كه پيش می‌آید اين است كه با توجه به چالش‌هاي ذکرشده ميزان اشتغال‌زایی اين کسب‌وکار چقدر است؟ اين کسب‌وکار براي چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟
در يك گلخانه كوچك دو تا سه نفر فعاليت می‌کنند. به اين صورت كه يك نفر به‌عنوان ليدر و صاحب کسب‌وکار مسئوليت تهيه مواد، ملزومات موردنیاز و … را بر عهده دارد. دو نفر بايد به‌صورت شبانه‌روزی مسئوليت مراقبت و پرورش گل‌ها را بر عهده داشته باشند كه به‌صورت نوبتی كار می‌کنند. اصولا فروش و بازاريابي براي گل‌ها هم بر عهده صاحب گلخانه است.
حاشيه سود کسب‌وکار: ميزان سود حاصل از کسب‌وکار چقدر است؟ اين سود چگونه به دست می‌آید؟
همان‌طور كه گفته شد اين کسب‌وکار همانند سرمايه اندكي كه براي راه‌اندازی نياز دارد درآمد آن‌چنانی براي توليدكننده ندارد. به گفته محمدرضا بختياري صاحب گلخانه پدربزرگ در شهريار «يك گلخانه كوچك با سرمايه اندك بايد ماهيانه 500 گلدان را پاسخگو باشد تا توجيه اقتصادي داشته باشد. هر گلدان به‌صورت متوسط 10 هزار تومان فروش می‌رود كه مجموع آن 5 ميليون تومان در ماه است. از اين مقدار بايد يك میلیون هزينه اجاره، 500 هزار تومان هزينه برق، آب، سيستم گرمايشي و سرمايشي، كود و سم و … در نظر گرفت.
همچنين در يك گلخانه با اين ظرفيت دو نفر مشغول كار هستند كه سه و نيم ميليون به‌عنوان سود باقي می‌ماند با كسر حقوق يكي و نيم ميليون توماني كارگر صاحب کسب‌وکار نهایت 2 ميليون سود خالص دريافت می‌کند.
اما اين در شرايطي است كه از كمترين ظرفيت بهره‌برداری می‌شود. گلخانه‌هاي كوچك در فصل‌هایی از سال ركورد فروش 5 هزار گلدان در روز را هم دارند. البته محصولات جانبي ديگري مانند سبزه عيد كه حاشيه سود 70 درصدي دارد همچنين گل‌های تك شاخه‌ای مانند لاله و سنبل كه حاشيه سود بالاي 60 درصد دارند و می‌توان با ظرفيت 20 هزار شاخه در ماه توليد كرد که باعث رونق کسب‌وکار تولیدکنندگان خرد می‌شود.
به‌طور متوسط سود يك گلخانه با ظرفيت ذکرشده ماهيانه 2 ميليون تومان است كه در دو ماه آخر سال به بيش از ده برابر هم می‌رسد اما در فصل پاييز هم اين درآمد می‌تواند تا 5 ميليون تومان در ماه هم برسد. ماه‌های فروردين و شهريور راكدترين ماه‌های اين کسب‌وکار هستند كه حتي در برخي مواقع محصولات به زير قيمت هم به فروش می‌رسد.»
نظرات