آیا معاملات بورسی خارج از ساعات عادی تخلف است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، از زمان روی کار آمدن، حسن قالیباف به عنوان رئیس‌ سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، تغییراتی در نحوه معاملات برخی نمادهای بورسی صورت گرفته است. تصمیمی که به منظور کاهش فشار بر هسته معاملاتی اتخاذ شده و طی آن برخی نمادهای پرتقاضا در خارج از زمان عادی معاملات بورس، داد و ستد می‌شوند. اگرچه این تدبیر موجب بهبود ثبت سفارش و عملکرد سامانه معاملاتی شده اما بسیاری نیز آنرا ناعادلانه و غیرقانونی می‌خوانند و برخی از مخاطبان تجارت‌نیوز نیز در ذیل اخبار، نسبت به چنین اتفاقی واکنش نشان داده‌اند. در همین راستا برخی از مواد قانونی معاملات بورس را مورد بررسی قرار دادیم.

بر اساس ماده ۲ قانون آیین‌نامه معاملات شرکت در بورس اوراق بهادار تهران، ساعت و روزهای انجام معامله انواع اوراق بهادار در بورس، به استثنای روزهای تعطیل رسمی توسط هیات‌مدیره بورس تعیین و اعلام می‌شود و تغییر در ساعت و روزهای انجام معامله حداقل باید ۱۵ روز قبل به اطلاع عموم برسد. البته جلسه رسمی معاملاتی می‌تواند بیش از یک جلسه در شبانه‌روز باشد، اما به نظر می‌رسد این جلسه باید برای معامله تمام نمادها باشد نه فقط نمادهای خاص.

همچنین بر اساس ماده ۹ همین آیین‌نامه، معاملات بورس باید در شرایطی رقابتی و همواره به صورت حراج انجام شود. ( تعریف حراج در این آیین نامه شامل سازوکاری برای دادوستد اوراق بهادار بر پایه انطباق سفارش‌های خرید و فروش مشتریان با در نظر گرفتن اولویت قیمت و زمان است)، و اگر انجام معامله‌ای به صورت حراج ممکن نباشد، انجام این معامله خرج از جلسه رسمی معاملات مجاز خواهد بود

برخی از معامله‌گران عرضه نمادهای معاملاتی نظیر شستا، خساپا، صبا و … را در خارج از ساعت عادی معاملات بر خلاف این ماده و حفظ شرایط رقابتی می‌دانند و معاملات جلسات عادی بورس و رقم شاخص در پایان آن را بر نحوه معاملات نمادهایی که خارج از ساعت عادی معامله می‌شوند، تاثیرگذار می‌دانند.

همچنین بر اساس ماده ۲ فصل ۲ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران تحت عنوان ضوابط کلی انجام معاملات اوراق بهادار، این معاملات باید طی یک جلسه معاملاتی در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته به استثنای ایام تعطیل رسمی از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ دقیقه انجام شود. البته بر اساس تبصره‌ای هیات مدیره بروس می‌تواند زمان و تعداد جلسه‌های معاملاتی را در صورتی که امکان فنی مهیا باشد، تغییر دهد.

همچنین ماده سه این دستورالعمل می‌گوید، مدیرعامل بورس می‌تواند در صورت بروز اشکالات فنی در سامانه معاملاتی، ساعت شروع، خاتمه و طول جلسه معاملاتی را تغییر دهد و این تغییرات باید بلافاصله به اطلاع عموم برسد. با این حال باز هم به نظر می‌رسد اگر قرار است خارج از زمان عادی معامله‌ای صورت بگیرد، این شرایط برای همه نمادهای بورسی فراهم شود.

با این حال، به نظر می‌رسد سازمان بورس همچنان به تصمیم خود در خصوص این نحوه انجام معاملات ادامه دهد و امید است در این مدت حداقل با تقویت هسته معاملاتی، در آینده بتواند روند انجام معاملات تمامی نمادها را به جلسات عادی معاملاتی بازگرداند.