چرا فارغ التحصیلان کامپیوتر در میان افراد بیکار قرار گرفتند؟

محمدرضا عمرانی

در خبرهایی که پیرامون بازار کار منتشر می شود آمد که بیشترین بیکاران در رشته های کامپیوتر، صنعت و فناوری، معماری و ساختمان، محیط زیست، کشاورزی، جنگلداری و شیلات هستند. فارغ التحصیلان رشته کامپیوتر در شرایطی در جمع بیشترین افراد بیکار قرار گرفتند که از اواسط دهه 70 بسیاری از خانواده های ایرانی به این گزاره پی برده بودند که « درآینده ای نزدیک کامپیوتر به یک نیاز اصلی تبدیل خواهد شد» و بر این اساس آروزیی در سر می پروراندند که فرزندان شان بتوانند در رشته مهندسی کامپیوتر فارغ التحصیل شوند. آروزیی که این روزها با خبر قرار گرفتن فارغ التحصیلان رشته کامپیوتر در جمع بیکارترین افراد به نظر می رسد نقش بر آب شده است.

سوالی که در چنین شرایطی مطرح می شود این است که چه اتفاقی افتاده که رشته کامپیوتری که روزگاری قله آروزهای کاری بسیاری از نوجوانان و جوانان بوده در چنین وضعیتی قرار گرفته است؟ در یک تحلیل کلی باید بر این نکته تاکید کرد که در تمامی رشته های تحصیلی- و نه فقط کامپیوتر- اگر فردی که می خواهد وارد آن شود خودش را با شرایط بازار واقعی کار تطبیق نکند و فقط بخواهد با گذراندن دوره های آکادمیک شرایط کاری مناسبی داشته باشد، نشدنی است.

بر این اساس اینکه صرفا فرد یک سری تئوری را یاد بگیرد و سپس وارد بازار کار شود از واقعیت دور است و نیاز را نمی شناسند. از این زاویه می توان وضعیتی شبیه دانش بازاریابی در نظر گرفت که ابتدا باید نیاز مشتریان و مخاطب را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن نیازها راه حل هایی ارائه نمود که بتوان به رفع نیاز منجر شود. از این سو در رابطه با جذب در بازار کار باید این مهم را تاکید کرد که نیاز بازار کار و حرفه ای که قرار است در آن مشغول شویم چیست و مهارت هایی که باید یاد گرفت را بشناسیم تا بتوان نیاز کارفرما را پاسخ داد.

این نیاز سنجی در بازاری مانند کامپیوتر که روز به روز استفاده آن در میان عامه مردم بیشتر می شود باید به مراتب بیشتر باشد چرا که اگر در بازار کار کامپیوتر چنین رویکردی نباشد و صرفا با بسنده کردن به تئوری های یاد گرفته شده وارد آن شد قطعا شرایطی پیش می آید که در حال حاضر اتفاق افتاده است. در ادامه با توجه به تغییرات زیادی که در دانش فناوری اطلاعات شاهد هستیم باید این ابزارها و دانش به سرعت بیشتری نسبت به سایر علوم به روز گردد.

از سوی دیگر باید تلاش کرد تا با ایجاد ارزش افزوده مزیت های رقابتی در بازار کار کامپیوتر را بالا برد چرا که تقریبا چیزی که می توان در یک نگاه کلی متوجه شد این است که بسیاری از مردم اعتقاد دارند می توانند از کامیپوتر استفاده کنند اما وقتی مورد آزمون قرار گیرند بخش عمده ای از آنها نمی توانند کارهای اساسی را پیش ببرند. پس این مزیتی است که باید مهارت های آن از سوی افراد علاقه مند برای حضور در بازار کار کامپیوتر مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که این حقیقت است تفاوتی بین مهارت سبک زندگی که در زندگی روزمره مان نیاز داریم و مهارت هایی که در محیط کار وجود دارد.

محمدرضا عمرانی
مهندسی نرم افزار کامپیوتر و کارشناس ارشد مدیریت اجرایی از دانشگاه اشتنبایس آلمان