رانت‌های میلیاردی عرضه اولیه تا کجا ادامه دارد؟
رانت سنگینی در دل عرضه‌های اولیه و به صورت کلی سفارشات سرخطی وجود دارد که هرگونه اقدامات فنی بدون حذف دامنه نوسان قیمتی تنها چهره این رانت را عوض می‌کند و این رانت در لباس جدید بالاخره ظاهر می‌شود.
به گزارش تجارت‌نیوز ، رانت سنگینی در دل عرضه‌های اولیه و به صورت کلی سفارشات سرخطی وجود دارد که هرگونه اقدامات فنی بدون حذف دامنه نوسان قیمتی تنها چهره این رانت را عوض می‌کند و این رانت در لباس جدید بالاخره ظاهر می‌شود.
برای ما سوال این‌جاست که واقعا فهم چنین رانتی تا به این حد برای مقام ناظر مشکل است که حتما بعد از رسانه‌ای شدن مسائل باید واکنش مدیران را شاهد باشیم؟ در شرایط کنونی نیز برخی از تغییر قوانین گرچه در ظاهر می‌تواند از حجم رانت سفارشات سرخطی بکاهد اما در واقع راه برای دور زدن باز است.
البته باید از تیم فنی بورس برای چنین اقداماتی نیز تشکر کرد ولی این خانه از پایبست ویران است و رانت تا زمانی‌که دامنه نوسان قیمتی وجود دارد، همچنان وجود خواهد داشت. طبیعتا عده بسیاری نیز از این رانت بهره‌مند هستند و در این خصوص سکوت می‌کنند و حتی به انتقادات در خصوص دامنه نوسان قیمتی اعتراض می‌کنند و ناقدان دامنه نوسان قیمتی را عده‌ای سودجو مطرح می‌کنند که توهم کسب سودهای سنگین را دارا هستند. اما سوال این‌جاست که واقعا چقدر رانت در این بخش وجود دارد که در برابر حذف آن چنین مقاومت سنگینی مشاهده می‌شود.
اما فاصله ۳۰۰ میلی ثانیه در ثبت سفارشات سرخطی چه تغییری ایجاد می‌کند؟ به صورت مشخص باید گفت که ثبت سفارش با فاصله زمانی این‌چنین اندک از طریق کدهای برنامه‌نویسی و الگوریتم‌ها امکان‌پذیر است و شخص عادی تقریبا غیرممکن است که با کلیک ساده (ثبت سفارش بدون امکان خرد کردن دسته سفارشات بزرگ) بتواند به چنین سرعت توالی ثبت سفارش برسد.
متخصصان امر عنوان می‌کنند در سفارشات سرخطی و فرستادن دسته‌های سفارش (از چند بسته صدهزار تایی) اگر سفارش نخست برای مثال در جایگاه نخست سفارش سرخطی قرار گیرد این احتمال را افزایش می‌دهد که دیگر سفارشات که به صورت اتوماتیک ارسال می‌شوند نیز به سفارش نخست چسبیده و جایگاه‌های بالای سفارش سرخطی به یک کد معاملاتی اختصاص یابد. حالا اما با فاصله زمانی ایجادشده احتمال این‌که یک کد معاملاتی بتواند چندین سفارش را در بالای صف به خود اختصاص دهد، حتی در صورت ارسال دسته سفارش نیز این احتمال کاهش می‌یابد. به همین منظور نیز امکان ارسال دسته سفارش تا ۸:۳۲ حذف شده است. در این میان قانون ۳۰۰ میلی ثانیه نیز این موضوع را تضمین می‌کند که اگر کسی حتی در این موضوع خطایی انجام داد ودسته سفارش به هسته معاملات در سفارشات سرخطی ارسال شد آن معامله باطل شود؛ همان‌طور که در روز گذشته بخشی از سفارشات اخابر و شپدیس حذف شدند.
اما آیا این راه‌کار فنی می‌تواند رانت عرضه اولیه را حذف کند؟ با قاطعیت می‌توان گفت خیر. برای مثال فرض کنید عده‌ای در شرکت‌های نرم افزاری همچنان بتوانند سفارشات را سریع‌تر به سیستم معاملات ارسال کنند و در این میان برای این‌که یک کد معاملاتی دو سفارش هم‌زمان نداشته باشد از کدهای اجاره‌ای برای استفاده حداکثری از این رانت بهره ببرند؛ جالب توجه این‌که این موضوع را ناشی از علم و دانش بالای خود عنوان می‌کنند و هیچ درکی از میزان رانتی که در اختیار آن‌ها قرار گرفته است، ندارند. رانت عرضه اولیه ناشی از دامنه محدود نوسان قیمتی است و هر راه‌کار فنی یا غیرفنی جز حذف دامنه نوسان به کار گرفته شود می‌توان مطمئن بود که این رانت همچنان وجود خواهد داشت.
بار دیگر باید تاکید کنیم که به نظر می‌رسد تیم نظارتی درک دقیقی از مفهوم رانت را دارا نیستند. «کج‌فهمی در رانت عرضه اولیه» همچنان بزرگترین مشکل موجود است که می‌تواند این رانت را ادامه‌دار کند. چندین چند هزار میلیارد تومان عرضه اولیه تا پایان سال جاری مورد انتظار است اگر لازم است تا بار دیگر به محاسبه رانت‌های چند هزار میلیارد تومانی که می‌تواند ناشی از این موضوع به کدهای خاص برسد پرداخته شود.
منبع: دنیای بورس
نظرات