اوپک در مسیر کاهش تولید

برخی معتقدند تلاش اوپک برای تثبیت بازار با در پیش گرفتن سیاست کاهش تولید، تا حدی موفقیت‌آمیز بوده است. افزایش تولید شیل در ایالات متحده آمریکا، این تولیدکنندگان را با چالش‌های فراوانی مواجه کرده است.

به جز دو کشور عراق و قزاقستان، تقریبا دیگر تولیدکنندگان نفت تا حدی به قرارداد کاهش تولید نفت که در نوامبر گذشته امضا شد، پایبند بوده‌اند. تحلیل‌گران تلاش اوپک برای مهار مازاد عرضه را تا حدی موفقیت‌آمیز ارزیابی کرده‌اند. اگرچه عراق دومین تولیدکننده بزرگ نفت عضو اوپک، در سال اخیر چندان به تعهدات خود پایبند نبوده است.

کاهش تولید کشورهای غیراوپک به جز قزاقستان نیز دستاوردهای خوبی به همراه داشته است. البته تحلیل‌گران معتقدند، بهتر است این کاهش در تولید روزانه نفت افزایش یابد.

گفتنی است، اعضای اوپک و چند کشور غیراوپکی در نشستی که در ماه می در وین برگزار شد، تصمیم گرفتند این قرارداد را تا مارس 2018 تمدید کنند.

سرویس اقتصاد جهان تجارت‌نیوز در این مقاله به بررسی میزان تعهد کشورهای تولیدکننده نفت به توافق کاهش تولید پرداخته است.

نمودار زیر سهم کشورهای تولیدکننده نفت از کاهش تولید و میزان پایبندی آنها به این قرارداد را در شش ماه اخیر نشان می‌دهد:

بر اساس این نمودار اعضای اوپک در ماه‌های مارس، آپریل و می، بیش از میزان هدف‌گذاری‌شده، تولید خود را کاهش داده‌اند.

در مجموع، 21 کشور تولیدکننده این توافق را امضا کرده‌اند که قرار است روزانه 1.8 میلیون بشکه از تولید خود را کاهش دهند. ماه گذشته 5 کشور عضو اوپک و 3 کشور غیراوپکی، به طور کامل به میزان کاهش خود پایبند بوده‌اند. در ماه آپریل تعداد آنها به 9 کشور رسیده است.

به طور کلی، بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت بیشترین تاثیر را در میزان کاهش عرضه جهانی داشته‌اند. روسیه به عنوان یک کشور غیراوپکی، اگرچه به میزان ذکرشده در قرارداد، تولید خود را کاهش نداده است، اما سهم بالایی در میزان کاهش داشته است.

کدام کشورها در ماه می، سهم خود را به طور کامل در کاهش تولید ادا کرده‌اند؟

نقشه زیر نمایانگر میزان پایبندی کشورهای اوپک و غیراوپک به این توافق در ماه می است:

بیش از نیمی از بار کاهش تولید نفت، بر دوش عربستان سعودی، روسیه و عراق است. در میان اعضای اوپک، عربستان سعودی، کویت، قطر، ونزوئلا و آنگولا سهم خود از کاهش تولید را به طور کامل ادا کرده‌اند. در میان کشورهای غیراوپکی مسئولیت کاهش تولید بیشتر بر دوش روسیه بوده است. این کشور همچنین اعلام کرده که به شکل تدریجی حجم کاهش تولید خود را افزایش خواهد داد. کشورهای گینه استوایی، مکزیک و برونئی به طور کامل به تعهدات خود پایبند بوده‌اند.

بر اساس آمارهای منتشرشده از آژانس بین‌المللی انرژی، در ماه می عمان، روسیه و امارات متحده عربی به طور کامل به تعهدات خود برای کاهش تولید، پایبند بوده‌اند. نرخ میزان تعهد به این توافق در میان اعضای اوپک، 106 درصد و در میان کشورهای غیراوپک 86 درصد بوده است.

بر اساس همین گزارش، میدان نفتی کاشاگان در قزاقستان، بیش از حجم مشخص‌شده نفت تولید کرده است. گابن، سودان جنوبی، مالزی و الجزایر هم از دیگر تولیدکنندگانی هستند که میزان عمل به تعهداتشان با رقم مشخص‌شده فاصله داشته است.

گفتنی است، کشورهای لیبی و نیجریه از اجرای این توافق معاف هستند. ایران هم به دلیل برداشته شدن تحریم‌ها اجازه افزایش تولید را دارد.

نمودار زیر نسبت میزان تولید و قیمت نفت را از سال 2010 تا ژوئن 2017 نشان می‌دهد:

طبق این نمودار، قیمت نفت در پایان ماه می تقریبا برابر با نوامبر 2016 -یعنی زمان امضای توافق کاهش تولید- است. این کشورها با افزایش تولید شیل در آمریکا، تصمیم به امضای این قرارداد برای مهار مازاد عرضه گرفتند. اگرچه تولید بالا در نیجریه و لیبی هم، علی‌رغم وجود تنش‌های داخلی افزایش چشمگیری داشته است و در نهایت میزان ذخایر جهانی را افزایش داده است.

بر اساس پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی، میزان عرضه رقبای اوپک همچنان افزایش خواهد یافت و به نظر می‌رسد، تولیدکنندگان نفت با چالشی بزرگ برای مهار مازاد عرضه و افزایش قیمت مواجه باشند.

منبع: بلومبرگ