اینترنت ایران در جایگاه آخر نیست

به گزارش تجارت‌نیوز ، عیسی زارع‌پور با حضور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی و در پاسخ به انتقادات محمدرضا پورابراهیمی، نماینده مجلس کرمان، اعلام کرد: اینکه می‌گویید سرعت اینترنت در کشور ما آخر است، درست نیست: «مرجعی به نام اسپیدتست وجود دارد که برای آمریکایی‌هاست و نه من. براساس دیتای موجود در این پایگاه، سرعت اینترنت سیار در ابتدای دولت سیزدهم 18 مگابیت بر ثانیه بوده و الان به 35 مگابیت رسیده است. ما کشور 65 از بین 190 کشور هستیم.»

زارع پور همچنین گفت: 60 سایت نسل پنجم در این مدت راه اندازی شده و برای اولین بار رکورد 6.5 ترابایت در ثانیه برای ترافیک داخل شکسته شد که حاصل استفاده مردم از سکوهای داخل در یک سال گذشته است.

سازوکارهای مختلف برای دسترسی به سایت‌های خارجی

وزیر ارتباطات در مورد تحریم‌‌ کاربران ایرانی توسط سایت‌های خارجی گفت: ساز و کارهای مختلفی را برای دور زدن دسترسی به سایت‌ها و سرویس‌هایی که آمریکایی٬ها تحریم کردند طراحی شده است. همچنین بیش از 100 هزار سایت و سرویس‌های پرکاربرد را برای IP های ایران ممنوع کردند که ما سازوکاری را طراحی کردیم تا برنامه‌نویسان و نخبگان بتوانند از این سرویس‌ها بدون نیاز به ابزارهای فیلترشکن استفاده کنند.

او در مورد اتصال نیافتن روستاهای بالای ۲۰ خانوار به اینترنت توضیح داد: در همه حوزه‌هایی که به شما نمایندگان محترم تعهد دادم کار کردیم و دستاوردهای خوبی حاصل شده است اما در برخی حوزه‌ها آمارهای نادرستی از گذشته ارائه شده بود. در جلسه رای اعتماد گفتم تا پایان ۱۴۰۱ تمام روستاهای بالا ۲۰ خانوار را به شبکه متصل می‌کنیم اما آمار رسمی وزارت ارتباطات در آن موقع این بود که ۹۰ درصد روستاها متصل‌اند. در بررسی‌های یک ماه اول متوجه شدیم این آمارْ دقیق نیست و حدود ۷۹ درصد متصل‌اند. این ۱۰ درصد اختلاف یعنی ۴ هزار روستا.

او همچنین با بیان اینکه ۳/۵ میلیون خانوار تحت پوشش فیبر نوری قرار دارند، وعده داد تا پایان سال این رقم به ۸ میلیون برسد و تا پایان دولت پوشش ۸۰ درصدی خانوارها و کسب‌وکارها محقق شود: «فیبر نوری زیرساخت توسعه کشور در چهار دهه آینده خواهد بود».

این سخنان در حالی گفته شد که در گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران، اینترنت ایران قهرمان بی‌کیفیت‌ترین اینترنت جهان معرفی شد.

علت تفاوت این آمارها چیست؟

در بخشی از گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران نسبت به آمار اسپیدتست چنین نوشته شده: در اسپیدتست اگر چه به صورت دستی امکان تغییر مکان فیزیکی سرورهای تست وجود دارد، اما بـه صورت پیشفرض کاربر را به نزدیک‌ترین سرور در همان کشور متصل می‌کند، در نتیجه بیش از آنکه سرعت اینترنت را اندازه‌گیری کند، سرعت ارتباطات داخلی را اندازه‌گیری می‌کند. در واقع با اسپیدتست به جای سنجش کیفیت سرویس اینترنت، به بررسی کیفیت لایه Access شبکه کشور می‌پردازند که این امر با تجربه کیفیت اینترنت مورد انتظار مردم خیلی تفاوت دارد.

چرا اینترنت در ایران کیفیت پایینی دارد؟

بر اساس گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران، بی کیفیتی اینترنت در ایران 3 ضلع دارد که شامل: اختلال- محدودیت و سرعت پایین است. همچنین در ادامه گزارش به دلایل این مشکلات اشاره شده است.

مسئول اختلال اینترنت چه کسی است؟

طبق بررسی انجمن تجارت الکترونیک تهران بزرگترین بحران اینترنت ایران اختلالات گسترده اسـت، موضوعی کـه مسئولیت آن بـه طور کامل برعهده وزارت ارتباطات، شرکت ارتباطات زیرساخت و درنهایت کمیته صیانت و امنیت شبکه به عنوان مسئول اجرای فیلترینگ در ایران است.

چه کسی محدودیت‌ها را اعمال می‌کند؟

برخی محدودیت‌ها از جمله فیلترینگ بــه دستور دادستانی (تلگرام)، برخی به دستور کارگروه مصادیق محدودیت‌های گسترده مجرمانه (توییتر) و برخی به دستور شورای امنیت کشور (اینستاگرام و واتساپ) بوده است. تعدادی زیادی از اختلال‌ها و فیلترها هم بدون هیچ دستور یا قانون و تنها با فشار نهادهای امنیتی صورت گرفته است. به طور مثال ایجاد اختلال در Clubhouse در اواخر وزارت ارتباطات دوره‌ی قبل به شکل غیرقانونی توسط ایرانسل، همراه اول و مخابرات ایران اجرا و منجر به مصوبه دولت برای جریمه روزانه ۵۰ میلیارد تومانی از آنها شد، شکایتی که درنهایت با دخالت نهادهای امنیتی بی نتیجه ماند.

سرعت پایین اینترنت به چه دلیل است؟

در گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران سه دلیل عمده برای سرعت اینترنت پایین مطرح شده است؛ دلیل اول استفاده از فناوری منسوخ شده ADSL است که دلیل این استفاده، انحصار ارائه سرویس توسط یک شرکت حاکمیتی (شرکت مخابرات ایران) است.

دلیل دوم عقب‌افتادگی کشور در توسعه فیبر نوری است که یکی از موانع اصلی جهش اینترنت در کشور محسوب می‌شود. نکته دیگری که وجود دارد این است که اختلالات و محدودیت‌ گسترده اینترنت و عوامل دیگر باعث رکود شدید در اقتصاد دیجیتال شده و در نتیجه آن باعث کُندشدن سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تلکام کشور شده است.

اما دلیل سوم این است که اینترنت کشور به صورت انحصاری توسط شرکت ارتباطات زیرساخت و بخش بسیار محدودی بـرای مصارف دانشگاهی توسط مرکز تحقیقات فیزیک نظــری (IPM) وارد کشور می‌شود. انحصار شرکت زیرساخت در تامین و توزیع اینترنت در کشور نه تنها باعث پایین بودن بهره‌وری شده بلکه باعث شده که قیمت اینترنت نیز در کشور بسیار بالا باشد. شرکت ارتباطات زیرساخت، اینترنت را در حدود 60 برابر قیمت اینترنت در اروپا به شرکت‌های توزیع‌کننده اینترنت در ایران می‌فروشد.