در جهانی که نگرانیهای زیستمحیطی و قیمت سوختهای فسیلی رو به افزایش است، خودروهای برقی از یک نوآوری گرانقیمت به یک ضرورت تبدیل شدهاند. با حمایتهای دولتی و پیشرفتهای خیرهکننده در فناوری باتری، این وسایل نقلیه پاک و کمصدا به سرعت خیابانهای جهان را تسخیر کردهاند. در این گزارش، نگاهی میاندازیم به ۱۰ کشوری که در سال ۲۰۲۵ در خط مقدم این تحول قرار دارند.
خاورمیانه، که برای دههها قلب تپنده صنعت نفت و گاز جهان بود، اکنون در حال ورود به عصری تازه است. این منطقه با تکیه بر منابع عظیم انرژی خورشیدی و بادی، سرمایهگذاریهای کلان و استراتژیهای ملی، میخواهد جایگاه خود را از «غول نفتی» به رهبر جهانی هیدروژن سبز تغییر دهد.
تعهد بریتانیا به آیندهای پایدار و عاری از کربن با یک گام بزرگ و نوآورانه همراه شده است. در یک پروژه پیشگامانه، مزرعه بادی فراساحلی صوفیا (Sofia Offshore Wind Farm) در حال توسعه است تا نه تنها یکی از بزرگترین منابع انرژی پاک در این کشور باشد، بلکه با استفاده از فناوریهای جدید، الگویی برای اقتصاد چرخشی در صنعت انرژیهای تجدیدپذیر ارائه دهد.
شرکت تسلا که تاکنون بیشتر با خودروهای برقی و پروژههای ذخیرهسازی باتری شناخته میشد، حالا بار دیگر چشم به بازار انرژی بریتانیا دوخته است. تسلا اخیراً برای دریافت مجوز رسمی تأمین برق مصرفکنندگان در این کشور اقدام کرده و اگرچه این مسیر ساده نخواهد بود، اما سابقه این شرکت در نوآوریهای بزرگ انرژی نشان میدهد که ورود آن میتواند نظم موجود بازار برق بریتانیا را به چالش بکشد.
در سالهای اخیر، آذربایجان توانسته است جایگاه خود را بهعنوان یکی از مهمترین مراکز ترانزیت و انرژی در منطقه اوراسیا تثبیت کند. این کشور با بهرهگیری از منابع عظیم نفت و گاز، موقعیت استراتژیک جغرافیایی و سرمایهگذاریهای کلان در زیرساختها، حالا فراتر از یک صادرکننده انرژی، به حلقهای کلیدی در اتصال شرق و غرب جهان تبدیل شده است. گفتوگوی آذرتک با ریچارد پومفرت، استاد اقتصاد دانشگاه آدلاید و پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات بینالملل این دانشگاه، ابعاد جدیدی از نقش آذربایجان در تحولات اقتصادی و ژئوپلیتیک منطقه را روشن میکند.
در یک رویداد آب و هوایی نادر و نگران کننده، فصل طوفانهای اقیانوس اطلس در سال ۲۰۲۵ با پدیدهای بیسابقه آغاز شد. طوفان ارین، که به سرعت و با شدت بسیار زیادی شکل گرفت، نه تنها به عنوان اولین طوفان این فصل ثبت شد، بلکه در کمتر از ۲۴ ساعت به یک طوفان فوق قدرتمند درجه ۵ تبدیل شد. این تشدید سریع و غیرمعمول، توجه کارشناسان را به خود جلب کرده و به عنوان یک زنگ خطر جدی درباره افزایش شدت و سرعت طوفانها در عصر تغییرات اقلیمی شناخته میشود.
تازهترین دادههای بینالمللی نشان میدهد جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال ۲۰۲۴ بیش از هر زمان دیگری به سمت بخشهای نوآورانه و زیرساختی، از جمله فناوری اطلاعات، انرژیهای تجدیدپذیر و تولید صنعتی، هدایت شده است.
در دهههای آینده، جهان در آستانه یک تحول بزرگ در زمینه انرژی قرار دارد؛ گذاری از وابستگی به سوختهای فسیلی به سمت منابع پاک و تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی. اما این گذار بدون راهحلهای نوآورانه برای ذخیرهسازی انرژی کامل نخواهد بود.
موضوع انرژی هستهای و آینده آن یکی از پرچالشترین مباحث در دنیای علم و فناوری است. از یک سو، نیروگاههای هستهای فعلی با تکیه بر شکافت هستهای انرژی تولید میکنند اما در عوض حجم عظیمی از زبالههای رادیواکتیو باقی میگذارند که نگهداری و مدیریت آنها پرهزینه و خطرناک است. اکنون گروهی از دانشمندان آمریکایی راهکاری نوآورانه پیشنهاد کردهاند: تبدیل زبالههای هستهای به منبعی برای تولید تریتیوم.
در دنیایی که با چالشهای فزایندهای همچون کمبود منابع، بحران انرژی و آلودگی محیط زیست روبهرو است، نوآوریهای فناورانه نقشی حیاتی در ایجاد راهحلهای پایدار ایفا میکنند. اکنون، محققان دانشگاه استنفورد گامی بزرگ در این مسیر برداشتهاند. آنها با توسعه سیستمی نوین، موفق به پیوند دادن سه حوزه حیاتی آب، غذا و انرژی شدهاند.
همانطور که خودروهای برقی در حال تبدیل شدن به ستارههای جاده هستند، یک سؤال بزرگ مطرح میشود: با باتریهای لیتیوم-یونی فرسوده چه باید کرد؟ این باتریها که قلب تپنده وسایل نقلیه الکتریکی به شمار میروند، پس از پایان عمر مفید خود به منبعی عظیم از فلزات گرانبها و در عین حال، به یک تهدید زیستمحیطی تبدیل میشوند. یک مطالعه جدید در استرالیا نشان میدهد که این باتریها منبعی دستنخورده از لیتیوم، نیکل و کبالت هستند و بازیافت آنها میتواند کلید دستیابی به آیندهای پایدار و کمهزینهتر باشد.
هیدروژن در سالهای اخیر به ستاره درخشان دنیای انرژی تبدیل شده بود، اما بسیاری از این رویاها به واقعیت نپیوستند. اکنون، پس از فروکش کردن هیاهوی اولیه، صنعت هیدروژن وارد مرحلهای جدیدی شده است. پروژههای غیرعملی و پر زرقوبرق کنار گذاشته میشوند و جای خود را به طرحهایی واقعبینانه، اقتصادی و هدفمند میدهند. این تغییر رویکرد، نه تنها نشانه شکست نیست، بلکه آغاز فصلی تازه است که در آن، هیدروژن به جای اینکه یک شعار باشد، به ابزاری کلیدی برای کربنزدایی صنایع سنگین تبدیل میشود.
تغییرات اقلیمی و پدیدههای جوی غیرمعمول، این روزها در سراسر جهان نگرانیهایی را به وجود آوردهاند. از جنوب شبهجزیره عربستان که خود را برای بارشهای سنگین و سیلابهای ناگهانی آماده میکند تا اقیانوس اطلس که شاهد شکلگیری طوفانی سهمگین به نام ارین بود، وضعیت آبوهوایی در حال تغییر، جوامع مختلف را با چالشهای جدی روبهرو کرده است. این دو رویداد، که به طور همزمان در نقاطی دور از هم رخ میدهند، یادآور تأثیرات گسترده و گاه غیرمنتظره پدیدههای آبوهوایی هستند.
آژانس بینالمللی انرژی(IEA) در تازهترین پیشبینی این نهاد اعلام کرد که انرژی تجدیدپذیر «حداکثر تا سال ۲۰۲۶ میلادی» با سبقت از ذغالسنگ به عمده منبع تولید برق تبدیل خواهد شد