مژده باقری 
معادله نامجهول ویسپی ؛ پیام‌رسان ایرانی که مدتی فیلتر بود!
آیا پیام‌رسان ویسپی ایرانی است؟ جنجال این پیام‌رسان و فیلترینگی که چند سال قبل با آن دست‌و‌پنجه نرم کرد و در نهایت قرار گرفتن در لیست پیام‌رسان‌های بومی، سوالاتی در زمینه هویت نامجهول این پیام‌رسان مطرح کرده است.
در میدان رقابت پیام‌رسان‌های بومی شاید عنوان جنجالی‌ترین را بتوان به پیام‌رسان ویسپی داد. ویسپی از همان ابتدا به هزار و یک دلیل متفاوت‌تر و پررنگ‌تر از سایر پیام‌رسان‌ها ظاهر شد. ماجرای مشخص نبودن هویت ویسپی بحث امروز و دیروز نیست و ماه‌هاست، هیچ کس نتوانسته به اصلیت این پیام‌رسان دسترسی پیدا کند.
این در حالی‌ست که در صفحه مربوط به وزارت ارتباطات و فناوری نام و لوگوی ویسپی جزو پیام‌رسان‌های داخلی به چشم می‌خورد. نکته قابل توجه این است که ویسپی سابقه فیلترینگ در ایران را داشته و حتی در آن زمان به طور رسمی در تویتتر خود به این ماجرا واکنش نشان داده است.
ویسپی مدتی فیلتر بود.
این اپلیکیشن که در ابتدا توسط چینی‌ها وارد بازی شده و حتی پره‌اش به پره فیلترینگ ایرانی گیر کرده است، به یکباره وارد دنیای بازی اپلیکیشن‌های ایرانی شده تا بلکه در میان جایگزین‌های تلگرام جایگاهی به دست بیاورد. در تحلیل و داده‌هایی که کارشناسان حوزه فناوری و سایت‌های مختلف از این ماجرا داشته‌اند به نکات قابل توجه دسترسی پیدا کرده‌اند. در قسمت «درباره» سایت ویسپی، از محل تولد این اپلیکیشن خبری نیست! در حالی که در اپ‌استور و گوگل‌پلی، شرکت توسعه‌دهنده‌ای با نام SG Atlantic Limite مستقر در هنگ‌کنگ عنوان شده است. ویسپی هم تنها اپلیکشنی است که این شرکت در نوامبر ۲۰۱۵ در این دو فروشگاه نرم‌افزاری قرار داده است!
اما بر اساس شنیده‌ها به نظر می‌رسد که این پیام‌رسان، در ماه‌های گذشته توسط یک شرکت ایرانی مدیریت می‌شود و در حال توسعه در داخل کشور است. آمار منتشرشده از سوی الکسا، بالاترین حجم ترافیکی ویسپی که به ایران تعلق دارد و سایر شواهد موجود، مهر تاییدی بر این موضوع است. نکته قابل توجه این موضوع اینجاست که ویسپی خود را تا روزی که بحث اختصاص بودجه و وام پیام‌رسان‌های داخلی مطرح شد ایرانی نمی‌دانست تا اینکه در روزهایی که تخصیص وام‌های میلیاردی به پیام‌رسان‌های بومی عنوان شد، ویسپی وارد لیست نهایی قرار گرفت.
میلاد نوری، توسعه‌دهنده اپلیکیشن‌های موبایل با سابقه 16ساله در برنامه‌نویسی در بررسی این موضوع می‌گوید: «با بررسی فایل نصب اپلیکیشن‌های اندروید APK می‌توان مشخصات مختلف فایل و حتی نام توسعه‌دهنده آن را یافت که یکی از ساده‌ترین راه‌ها استفاده از ابزارهای آنلاین برای این کار است. کافی‌ست نام ویسپی را در گوگل جستجو کنید و مشخصات فایل و نام توسعه‌دهنده (شاتل) را در سایت‌های میزبان ببینید. با این حال این امکان وجود دارد که شاتل نام یک شرکت خارجی باشد. اما زمانی که با استفاده از ابزارهایی نظیر Packet Capture (اپلیکیشنی که دیتای ورودی و خروجی به موبایل شما را چک می‌کند.) آی‌پی سرور ویسپی را بررسی کنید، این اپلیکیشن به چند آی‌پی مختلف درخواست می‌دهد که همه آنها به نام شرکت اینترنتی شاتل هستند و سرور آنها در ایران قرار دارد. با توجه به وجود رد پای شاتل در دو قسمت سرور و کلاینت، فرضیه استفاده از CDNهای شاتل از طرف شرکت خارجی رد می‌شود.»
در نگاه کلی ویسپی اپلییکیشن ضعیفی به نظر نمی‌رسد و حتی به جرات می‌توان گفت یک سر و گردن از سایر پیام‌رسان‌های ایرانی بالاتر است. تماس صوتی و تصویری رایگان، جزئی از خدمات تسهیل‌کننده این سرویس است. اما اینکه دقیقا هویت این پیام‌رسان متعلق به چه کشوری است و اگر ایرانی نیست چرا در صفحه مربوط به وزارت ارتباطات به نمایش گذاشته شده، سوال بی‌پاسخی است که در آینده مسئولان مربوطه باید پاسخ‌هایی به آن بدهند. مهم‌تر آنکه وام میلیاردی این پیام‌رسان کجا و توسط چه کسی سرمایه‌گذاری شده است؟
نظرات