در عصری که تغییرات اقلیمی به دغدغهای فراگیر تبدیل شده، صنعت هوانوردی به عنوان یکی از عوامل مؤثر در این بحران، زیر ذرهبین قرار گرفته است. با وجود نقش حیاتی این صنعت در حملونقل جهانی، نگرانیها درباره سهم آن در انتشار گازهای گلخانهای رو به افزایش است. گروهی از متخصصان هوانوردی با ابراز نگرانی عمیق نسبت به عملکرد کنونی این صنعت در کاهش آلایندگی، خواستار تحولی اساسی و رویکردی مسئولانهتر برای حفظ آیندهای پایدار شدهاند.
آفریقای جنوبی به عنوان یکی از وابستهترین اقتصادهای جهان به زغالسنگ، در آستانه تحولی تاریخی قرار دارد. با وجودی که امروزه بیش از ۷۴ درصد برق این کشور از این منبع آلاینده تأمین میشود، برنامههای بلندپروازانهای برای گذار به انرژیهای تجدیدپذیر در حال اجراست. این تحول که با حمایت مالی بینالمللی ۱۱.۸ میلیارد دلاری همراه شده، نه تنها یک ضرورت محیطزیستی، بلکه فرصتی برای نوسازی اقتصادی و ایجاد مشاغل پایدار محسوب میشود. اما این مسیر پرچالش، با موانع ساختاری، اجتماعی و اقتصادی متعددی روبرو است.
در عصر حاضر، ماهوارهها به بخش جداییناپذیر از زیرساختهای جهانی تبدیل شدهاند و خدمات حیاتی از ارتباطات تا نظارت بر محیط زیست را ارائه میدهند. اما با رشد بیسابقه تعداد ماهوارهها در مدار زمین، یک چالش پنهان در حال ظهور است: تأثیرات زیستمحیطی ناشی از بازگشت و سوختن این سازههای فلزی در جو زمین. تحقیقات جدید نشان میدهد که ذرات فلزی آزادشده از ماهوارههای در حال تخریب میتوانند آبوهوا را تغییر دهند، لایه ازن را تهدید کنند و بحرانهای اقلیمی جدیدی ایجاد نمایند.
در عصری که پایداری و کاهش تبعات محیطزیستی به اولویتهای جهانی تبدیل شدهاند، صنعت نفت نیز در حال پوستاندازی است. شرکت اکسیدنتال پترولیوم (Oxy) با بهکارگیری هوش مصنوعی و فناوری جذب مستقیم کربن، رویکردی نوآورانه در استخراج نفت و کاهش ردپای کربنی خود اتخاذ کرده است. این تلاشها میتواند نمایانگر مسیری متحولکننده برای آینده صنعت نفت باشد، صنعتی که اکنون بیش از هر زمان دیگری نیازمند همگامی با الزامات محیطزیستی است.
مسئولان محلی و رسانهها در روزهای اخیر، در مورد خشکسالی و کم آبی سیستان و بلوچستان هشدار دادهاند و بهویژه وعدههایی برای تامین پایدار آب شرب در منطقه سیستان مطرح کردهاند. علیرضا سرورینژاد، پژوهشگر آب و خاک، به «تجارتنیوز» میگوید اقدام ریشهای در این زمینه انجام نشده است و راهحلها موقت بودهاند؛ در عین حال، مساله اصلی سیستان نه آب شرب که «معیشت» و «طوفانهای گرد و خاک» است.
آمریکا در عرصه انرژی یک چرخش تاریخی را تجربه میکند. برای نخستین بار، منابع تجدیدپذیر در یک ماه کامل از سوختهای فسیلی در تولید برق پیشی گرفتهاند. این تحول شگرف، که در ماه مارس ۲۰۲۵ رقم خورد، نه تنها نشاندهنده تغییر رویکرد این کشور به سوی انرژیهای پاک است، بلکه هشداری جدی برای وابستگان به سوختهای فسیلی در سراسر جهان به شمار میرود.
با ورود خودروهای برقی به عرصه حمل و نقل، تصور بسیاری بر این است که دوران تعمیرات و نگهداری پردردسر خودروهای سنتی به پایان رسیده است. تسلا، به عنوان یکی از پیشگامان این تحول، با حذف بسیاری از قطعات متحرک و پیچیده موتورهای درونسوز، این تصور را تقویت کرده است. اما آیا خودروهای برقی تسلا واقعاً از هرگونه نیاز به سرویس و نگهداری بینیاز هستند؟ حقیقت آن است که بهرغم سادگی ظاهری، برخی از اجزای حیاتی این خودروها، مانند گیربکس و واحدهای محرک، همچنان به روغن و فیلتر روغن برای عملکرد صحیح و افزایش طول عمر خود نیازمندند؛ واقعیتی که ممکن است برای بسیاری از مالکان این خودروهای مدرن، تازگی داشته باشد.
در جستجوی منابع انرژی پاک و پایدار، هیدروژن همواره به عنوان یک گزینه جذاب مطرح بوده است. با این حال، تمرکز اولیه بر تولید هیدروژن سبز با چالشهای هزینهای و فنی قابل توجهی روبرو شده است. اکنون، کشف نوع جدیدی از این عنصر، هیدروژن سفید که به طور طبیعی در زمین یافت میشود، بارقهای از امید را در دل فعالان و سرمایهگذاران حوزه انرژی ایجاد کرده است. آیا این هیدروژن طبیعی میتواند ناجی صنعت انرژی پاک باشد و ما را به آیندهای سبزتر و مقرونبهصرفهتر رهنمون سازد؟
در دهههای اخیر، موتورسیکلت های برقی از سایه رقبای بنزینی خود بیرون آمده و با پیشرفتهای خیرهکننده در فناوری باتری و پیشرانه، قدرت و سرعت قابل توجهی کسب کردهاند. دیگر خبری از آن تصور قدیمی موتورسیکلتهای برقی به عنوان وسایلی کند و صرفاً شهری نیست. این گزارش به بررسی این تحول شگرف و مقایسه عملکرد موتورسیکلتهای برقی با نمونههای بنزینی از منظر سرعت و شتاب میپردازد تا به این سوال پاسخ دهد که آیا عصر حکمرانی موتورهای درونسوز در دنیای سرعت به پایان رسیده است؟
رئیس جمهور با تاکید بر نقش مردم در مسیر ایجاد عدالت آموزشی گفت: مدارس را با مشارکت مردم میسازیم، همانگونه که در گذشته برای ساخت خانههای بهداشت مردم پیشقدم بودند. باید مشارکت عمومی را جلب کنیم؛ اگر مردم پای کار بیایند، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
در شرایطی که جهان بیش از هر زمان دیگری به همکاری بینالمللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی نیاز دارد، پیشنهاد بودجه جدید دولت ترامپ در آمریکا، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. این طرح که کاهش چشمگیر بودجه انرژیهای پاک، تحقیقات اقلیمی و برنامههای محیطزیستی را در دستور کار قرار داده، نه تنها میتواند دستاوردهای سالهای اخیر در زمینه توسعه پایدار را تهدید کند، بلکه پیامدهای گستردهای برای امنیت غذایی، عدالت محیطزیستی و رهبری علمی آمریکا خواهد داشت.
طرحهایی برای توسعه گردشگری در جزیره آشوراده از دو دهه پیش تاکنون وجود داشته و از همان ابتدا نیز نگرانیهایی در مورد تبعات محیطزیستی آن مطرح بوده است. کارشناسان و فعالان محیط زیست، این جزیره را از نظر تنوع زیستی دارای اهمیت زیادی میدانند و معتقدند هرگونه طرح گردشگری باید با توجه به همین موضوع تعریف شود.
در عصری که زمین ما با پیامدهای فزاینده تغییرات اقلیمی دست و پنجه نرم میکند، انگشت اتهام به سوی بزرگترین عاملان این بحران نشانه رفته است: شرکتهای عظیم سوخت فسیلی. پژوهشهای پیشگامانه اکنون پرده از واقعیت تکاندهندهای برداشتهاند؛ دیگر نمیتوان نقش این غولهای صنعتی را در تخریب محیط زیست نادیده گرفت و مهمتر از آن، اکنون میتوان خسارات مالی ناشی از فعالیتهای آنها را با دقت علمی بیسابقهای محاسبه کرد. این کشف راه را برای تحولات بنیادین در قوانین محیطزیستی و پیگیریهای قضایی هموار میسازد تا بالاخره آلایندههای بزرگ، بهای واقعی تخریبهای خود را بپردازند.
در شرایطی که جهان با بحران اقلیمی و گرمایش زمین دستوپنجه نرم میکند، سیاستهای انرژی دولتها نقشی حیاتی در تشدید یا کاهش این چالشها ایفا میکنند. بازگشت دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا، با وعده احیای صنعت سوختهای فسیلی و لغو مقررات زیستمحیطی، نگرانیها درباره آینده محیط زیست و تعهدات جهانی در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را افزایش داده است.
آلودگی هوای خوزستان، در روزهار اخیر بار دیگر به وضعیت ناسالم و خطرناک رسیده و پای بیش از 800 شهروند را به بیمارستان رسانده است. فعالان محیط زیست، ضعف دیپلماسی، کاهش بارندگی، فلرسوزی، فعالیت صنایع آلاینده و خشکی تالابهای را از جمله دلایل تشدید این چالش در استان میدانند.
با افزایش فشارهای جهانی برای کاهش انتشار کربن و گذار به منابع انرژی پاک، کشورهای مختلف درصدد توسعه زیرساختهای نوین انرژی خود هستند. در این میان، هند، به عنوان سومین آلاینده بزرگ جهان، تصمیم دارد یکی از محافظتشدهترین بخشهای خود یعنی صنعت هسته ای را به روی سرمایهگذاران خارجی باز کند. این اقدام نه تنها میتواند به هند در تحقق اهداف اقلیمیاش کمک کند، بلکه زمینههای جدیدی برای همکاریهای اقتصادی بینالمللی، بهویژه با آمریکا، فراهم میکند.
با توجه به اهمیت روزافزون انرژیهای تجدیدپذیر در جهان امروز و نقش پیشگام اروپا در این عرصه، این گزارش به بررسی رشد چشمگیر تولید برق خورشیدی در این قاره در سال ۲۰۲۵ میپردازد. گزارشهای جدید نشان میدهند که اروپا با سرمایهگذاریهای گسترده و افزایش بهرهوری، در مسیر شکستن رکوردهای تاریخی در تولید انرژی خورشیدی قرار گرفته و گامهای مؤثری در جهت کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی برداشته است.
در یک چرخش غیرمنتظره در بازار انرژی اروپا، وفور بیسابقه نور خورشید در یک آخر هفته بهاری منجر به سقوط بیسابقه قیمت لحظهای برق به زیر صفر شد. این پدیده که در نگاه اول میتواند خبر خوبی برای مصرفکنندگان تلقی شود، در واقع سایه تاریکی بر سر پایداری سرمایهگذاری در بخش انرژیهای تجدیدپذیر افکنده و ضرورت تسریع در توسعه زیرساختهای ذخیرهسازی و بازنگری در سازوکارهای بازار برق قاره سبز را بیش از پیش نمایان میسازد.
بحران انرژی و افزایش سرسامآور هزینههای برق در پاکستان، اقشار مختلف جامعه را تحت فشار قرار داده است. در این میان، در حالی که ثروتمندان با روی آوردن به پنلهای خورشیدی چینی، بار مالی این بحران را از دوش خود برداشتهاند، طبقات متوسط و ضعیف همچنان با قبضهای سنگین دست و پنجه نرم میکنند. این شکاف فزاینده در دسترسی به انرژی پاک، چالشی جدی برای عدالت اجتماعی و توسعه پایدار در این کشور به شمار میرود.
جهان بهتدریج به این واقعیت پی برده است که سوختهای فسیلی مانند زغالسنگ و گاز طبیعی نقشی جدی در تشدید بحران جهانی آبوهوا دارند. در پاسخ به این چالش، کشورها تلاش میکنند زیرساختهایی برای توسعه منابع تجدیدپذیر ایجاد کنند. در این مسیر، یکی از بحثبرانگیزترین مقایسهها، میان انرژی خورشیدی و انرژی هستهای است؛ هر دو منبعی پاک، کمکربن و با ظرفیت تأمین انرژی در مقیاس بالا محسوب میشوند. اما کدامیک انتخاب بهتری برای آینده است؟