برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان در سال ۲۰۲۳ معرفی شدند / سیلیکون ولی همچنان در صدر

علی ملکی: به گزارش تجارت‌نیوز ، وقتی از برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان صحبت می‌شود، نخستین سوال در مورد معیارهای قرارگیری زیست‌بوم‌ها در این فهرست است. در توضیح این نکته باید گفت که ویژگی‌هایی چون حجم جذب سرمایه، میزان حضور استعدادها، سطح بالای دانشی، وجود کارآفرینان برجسته و باتجربه، تعداد دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های فناوری، مهندسی و ریاضیات، دسترسی به علوم زیستی، تعداد اگزیت، تعداد استارتاپ‌های تازه‌تاسیس و در مرحله اول جذب سرمایه، تعداد ثبت پتنت‌های بالقوه، میزان تحقیق‌وتوسعه و… در قرارگیری در لیست بهترین‌ها نقش اساسی دارند.

باشگاه برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان

سه اکوسیستم برتر جهان رتبه خود را از سال 2020 تاکنون حفظ کرده‌اند؛ سیلیکون ولی در رده اول قرار دارد و نیویورک سیتی و لندن مشترکا در رتبه دوم قرار می‌گیرند. بوستون و پکن از فهرست 5 زیست‌بوم برتر به ترتیب به رتبه‌های 6 و 7 سقوط کرده‌اند و هرکدام دو رتبه پایین آمده‌اند. این مسئله مسیر را برای صعود لس آنجلس و تل‌آویو به رتبه‌های 4 و 5 هموار کرده است.

سنگاپور برای اولین بار در فهرست 10 اکوسیستم برتر جهان قرار می‌گیرد. این کشور از رتبه 18 در گزارش زیست‌بوم‌های استارتاپی جهان 2022 به رتبه تحسین‌برانگیز 8 صعود کرده که بیشترین پیشرفت در این رتبه‌بندی محسوب می‌شود.

میامی نیز پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای داشته و با رتبه 23، در بین 30 زیست‌بوم برتر قرار دارد و نسبت به سال قبل ده پله بالا آمده است. قابل ذکر است که اکوسیستم‌های چینی در رتبه‌بندی کلی سقوط داشته‌اند. شنزن 12 پله سقوط کرده است، پکن دو پله، شانگهای یک پله و اکنون به ترتیب در رتبه‌های 35، 7 و 9 قرار دارند.

زیست‌بوم‌های هندی همچنان در حال پیشرفت هستند؛ بمبئی پیشتاز بوده و با رشد 5 پله‌ای به رتبه 31 رسیده است. بنگالورو کاماتاکا و دهلی هر کدام دو پله صعود داشته و به ترتیب به رتبه‌های 20 و 24 صعود کرده‌اند.

ملبورن پیشرفت شش پله‌ای قابل‌ملاحظه‌ای را تجربه کرده و به رتبه 33 رسیده و پیشرفت زوریخ چشمگیر است. این زیست‌بوم نسبت به سال قبل 10 پله صعود داشت و وارد لیست 30 اکوسیستم برتر جهان شد. زوریخ بیشترین پیشرفت را در بین کشورهای اروپایی داشته است.

اکوسیستم‌های آمریکای شمالی دست بالا را دارند

براساس گزارش استارتاپ ژنوم ، آمریکای شمالی همچنان در سطح جهانی ناحیه برتر از لحاظ تعداد زیست‌بوم‌های استارتاپی حوزه فناوری در رتبه‌بندی است؛ به این صورت که 16 زیست‌بوم از 30 زیست‌بوم برتر جهان در این منطقه قرار دارند.

پنج زیست‌بوم برتر این منطقه سر جمع، 4تریلیون دلار ارزش دارند که بیش از 53درصد از مجموع کل 30 زیست‌بوم‌ برتر جهان می‌شود. درحالی‌که 25 اکوسیستم باقی‌مانده درمجموع 3.6تریلیون دلار ارزش ‌دارند.

سیلیکون ولی 31 درصد از ارزش کل را در بین 30 زیست‌بوم برتر جهان دارد، اما حتی این رهبر جهانی تثبیت‌شده در ماه‌های اخیر دچار نوسان بوده است. از سومین فصل سال 2021، شمار قراردادهای دوره اول (Series A) هرماه کاهش داشته و در فوریه 2023 به 27درصد چیزی که در آگوست 2021 بوده، رسیده است.

شمار قراردادهای دوره دوم در دسامبر 2020 کاهش ‌یافت و به 25درصد شمار قراردادها در آگوست 2021 رسید اما از آن زمان به بعد، تا حدودی پیشرفت داشته است.

لندن زیست‌بوم استارتاپی حوزه فناوری برتر اروپا باقی‌ مانده است. این ناحیه شاهد سیر صعودی خروجی‌ها یا اگزیت بیش از 50میلیون یورو بوده و چندین اگزیت با ارزش بیش از 1 میلیارد دلار را تجربه کرده است؛ فلانتک وایزبا ارزش 12.2میلیارد دلار و دلیورو با ارزش 10.5 میلیارد دلار از این دست هستند. علاوه بر این، بزرگ‌ترین تک‌شاخ فینتک اروپا یعنی ریولوت، در لندن واقع ‌شده و تا 33 میلیارد دلار ارزش دارد. درحالی‌که ساماپ و راپید به ترتیب 9 میلیارد و 8.7میلیارد ارزش ‌دارند.

کاهش سهم سیلیکون ولی از قراردادهای دوره اول و دوم

نیویورک سیتی شاهد افزایش 42درصدی خروجی‌های بالاتر از 1میلیارد دلار از زمان گزارش 2022 بوده است. اگزیت 7.3 میلیارد دلاری استارتاپ حوزه فن‌آوری سلامت یعنی رویوانت در نیمه اول سال 2021 شروعی برای اگزیت‌های پیاپی یکی از برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان شد.

اکنون 126 استارتاپ یونیکورن در این زیست‌بوم حضور دارند که 37 تک‌شاخ در سال 2022 به آن اضافه‌ شده‌اند. استارتاپ مبادله ارز دیجیتال گمینی با ارزش 7.1میلیارد دلار بیشترین ارزش را در بین تک‌شاخ‌های این حوزه دارد.

لس‌آنجلس دو رتبه ارتقا پیدا کرده و با رتبه 4 در بین پنج زیست‌بوم برتر قرار دارد. این اکوسیستم شاهد افزایش 29درصدی اگزیت های بیش از 50میلیون دلاری و افزایش چشمگیر 110درصدی در خروجی‌های بیش از 1میلیارد دلار بوده است.

استارتاپ گودارایکس با ارزش 12.7میلیارد دلار خروجی برتر این اکوسیستم بوده و تعداد تک‌شاخ‌های لس‌آنجلس از 21 به 44 مورد رسیده است و اسپیس ایکس باارزش‌ترین کسب‌وکار آن با ارزش 100میلیارد دلاری است که در افزایش 40درصدی ارزش این زیست‌بوم نقش بزرگی بازی می‌کند.

در میامی، تعداد خروجی‌های بیش از 1میلیارد دلار از زمان گزارش 2022 از دو مورد به پنج مورد افزایش‌ یافت. تعداد خروجی‌های بیش از 50میلیون دلاری از 11 مورد به 19 مورد افزایش‌ رسید.

به لطف ادغام و عرضه اولیه 32میلیارد دلاری MSP recovery، ارزش این زیست‌بوم تا 160درصد رشد کرد. میزان قراردادهای سطح اولیه نیز تا 64.3 درصد افزایش‌ یافته و تعداد تک‌شاخ‌ها از 5 به 7 مورد رسید. همه این‌ موارد موجب شدند تا از زمان گزارش 2022، رتبه این زیست‌بوم 10 پله صعود کند.

پرچم آسیا در دستان سنگاپور، هندوستان سرزمین یونیکورن ها

سنگاپور برای اولین بار وارد فهرست 10 تایی برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان شد. به این صورت که از رتبه 18 سال گذشته 10 رتبه صعود داشته است. اگزیت‌های یک میلیارد دلاری در اکوسیستم استارتاپی سنگاپور، افزایش 100 درصدی داشته و در مجموع چهار خروجی با این شرایط داشته است.

گراب ارزشمندترین اگزیت با ارزش 40میلیارد دلار را تجربه کرده است. تعداد تک‌شاخ‌های این زیست‌بوم از 11 مورد به 18 مورد افزایش‌ یافته و شامل استارتاپ کودا پیمنتس می‌شود که در آوریل 2022 در دوره سوم 690میلیون دلار سرمایه جذب کرد. این زیست‌بوم همچنین افزایش 33درصدی شمار قراردادهای سطح اولیه را تجربه کرده است.

ملبورن نیز شاهد رشد قابل‌توجهی بوده است و از گزارش سال 2022 شش پله صعود داشته و به رتبه 33 رسیده است. افزایش 43 درصدی ارزش این زیست‌بوم تا حدودی به لطف افزایش اگزیت های بیش از 50 میلیون دلاری و بیش از 1 میلیارد دلار بوده است. تعداد تک‌شاخ‌های این زیست‌بوم از یک‌ به ‌سه افزایش ‌یافت و شرکت فناوری مالی ایروالکس با 5.5میلیارد دلاری بیشترین ارزش را به‌دست آورد.

در هند همه چیز رو به رشد است. از اقتصادش گرفته تا یونیکورن هایش. اکوسیستم بمبئی در فهرست جهانی برترین اکوسیستم های استارتاپی نسبت به سال گذشته پنج رتبه صعود داشته است.

تعداد اگزیت های بیش از 50 میلیون دلار آن تا 60 درصد افزایش ‌یافته و عرضه اولیه 7 میلیارد دلاری را در سال 2021 برای بازار آنلاین نیکا داشته که بیشترین ارزش را شامل می‌شود. میزان تک‌شاخ‌هایش از شش مورد به 15 مورد رسیده که در افزایش 57درصدی ارزش این زیست‌بوم نقش اساسی دارد.

عملکرد اخیر زوریخ نیز چشمگیر بوده است و نسبت به سال گذشته افزایش رتبه قابل‌توجه 10 پله‌ای داشته و با رتبه 36 در بین زیست‌بوم‌های برتر جهان قرار گرفته است. اگزیت هایی با ارزش بیش از 50 میلیون دلار در این اکوسیستم، افزایش قابل‌توجه 300درصدی داشته و اگزیت استارتاپ فناوری سلامت فاراویس ارزشی 636 میلیونی کسب کرده است. شمار تک‌شاخ‌ها از 2 به 6 رسیده که شامل شرکت بلاکچین دفینیتی می‌شود با ارزشی 9.5 میلیارد دلار.

حال استارتاپ‌های چینی خوب نیست، فنلاندی‌ها در حال سقوط

بوستون و پکن اگرچه هنوز زیست‌بوم‌های برجسته‌ای در سطح جهان هستند اما هر دو جایگاه خود را در رأس رتبه‌بندی از دست ‌داده‌اند و نسبت به گزارش 2022 دو پله سقوط داشته‌اند. البته اخبار خوبی هم دارند. مثلا بوستون افزایش 55درصدی در خروجی‌های بیش از 1میلیارد دلار و افزایش شمار تک‌شاخ تا 29 مورد دارد.

پکن کاهش خروجی‌های بیش از 50 میلیون دلاری و بیش از 1میلیارد دلاری و همچنین کاهش تک‌شاخ‌ها از 45 به 36 مورد را تجربه کرده است. همچنین در ادامه روند افت زیست‌بوم‌های چینی است که در گزارش 2022 به آن اشاره شد، کل زیست‌بوم‌های اصلی چین شاهد افت در رتبه‌بندی جهانی بوده‌اند. شانگهای یک رتبه در رتبه‌بندی سقوط داشته و تا رتبه 9 پایین آمده و شنزن 12 پله سقوط داشته و به رتبه 35 رسیده است.

هرچند شنزن الان 13 یونیکورن دارد که تا دو برابر سال قبل است. باارزش‌ترین تک‌شاخ شنزن، اورتک روبوتیکس، افزایش ارزش داشته و به 4.5 میلیارد دلار رسیده و در رشد 52 درصدی ارزش این زیست‌بوم نقش داشته است.

در گزارش 2022، هلسینکی فنلاند جهش قابل‌توجهی داشت و از رتبه 59 به رتبه 31 رسید، اما امسال چهار پله سقوط داشت و به رتبه 35 رسید. این زیست‌بوم فنلاندی افزایش 24 درصدی قراردادهای جذب سرمایه سطح اولیه را از زمان گزارش 2022 تجربه کرده است.

در این اکوسیستم، دورهای جذب سرمایه مرحله اول در طول دهه گذشته تا 24درصد کاهش داشته که نشان‌دهنده عدم کارآفرین‌های مجرب در این زیست‌بوم است. در برآوردهای این رتبه‌بندی استعداد و تجربه کارآفرینان امتیازات ویژه خود را دارند.

توکیو و پاریس در باشگاه برترین اکوسیستم های استارتاپی جهان

توکیو و پاریس، سه پله در رتبه‌بندی سقوط داشته‌اند و به ترتیب در رتبه‌های 15 و 18 قرار گرفته‌اند. هرچند خروجی‌های بیش از 50میلیون دلار و تعداد جذب سرمایه سطح اولیه توکیو کاهش ‌یافته و بر رشد کلی آن تأثیرگذار بوده، ارزش زیست‌بوم آن تا 6درصد رشد کرده است.

این زیست‌بوم ژاپنی همچنین 6 استارتاپ تک‌شاخ دارد. Rt Corporation با ارزش 3.5 میلیارد دلار باارزش‌ترین تک‌شاخ این اکوسیستم محسوب می‌شود. همچنین استارتاپ فن‌آوری مالی پایدی بزرگ‌ترین خروجی را با 2.7میلیون دلار در زیست‌بوم توکیو داشته است.

پاریس شاهد افزایش خروجی‌های بیش از 50میلیون دلار بوده است اما هیچ خروجی بیش از 1میلیارد دلار ثبت نکرده است. بااین‌حال، تعداد تک‌شاخ‌ها در این زیست‌بوم فرانسوی از 16 مورد به 30 مورد افزایش یافته و در افزایش 62درصدی ارزش این زیست‌بوم نقش ایفا کرده و شامل یک بازار آنلاین به نام رک‌مارک با ارزشی 5.7میلیاردی است.