سارا اسلامی 
تجارت نیوز از واکنش‌ها به افزایش قیمت اینترنت گزارش میدهد:
مالیات بر آگاهی
قیمت اینترنت همراه، در شرایطی که بسیاری از کاربران از سرعت و کیفیت آن ناراضی هستند، در روزهای پایانی هفته گذشته افزایش یافت. گروهی از شخصیت‌‌های سیاسی و کاربران با اشاره به وعده‌های رئیس دولت سیزدهم در زمان انتخابات و همچنین کیفیت خدمات اپراتورها، از این اقدام انتقاد کرده‌اند.
به گزارش تجارت‌نیوز، افزایش قیمت اینترنت همراه، پس از چند روز گمانه‌زنی و احتمالا آماده‌سازی افکار عمومی، روز پنجشنبه ۷ دی به تایید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی رسید و روز جمعه نیز به صورت رسمی در رسانه‌ها اعلام شد. البته اپراتورها در روزهای گذشته و در اقدامی که از نظر برخی کاربران حالا نمایشی به نظر می‌رسد، نامه‌ای را خطاب به رئیس دولت سیزدهم منتشر کرده و خواهان افزایش 100 درصدی تعرفه‌های اینترنت شده بودند، اما رگولاتور با رشد 34 درصدی قیمت‌ها موافقت کرد و شروطی نیز برای آن در نظر گرفت که شامل افزایش سرعت اینترنت در ماه‌های آینده می‌شوند.
در واقع سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اپراتورها را موظف کرده است که در قبال این افزایش قیمت، سرعت و کیفیت اینترنت را افزایش دهند و وعده هم داده است که اگر آنها به این شروط عمل نکنند جریمه می‌شود.
اما در شرایطی که اینترنت همراه ایران رتبه 75 جهان را دارد و از نظر سرعت و کیفیت پایین‌تر از برخی کشورها از جمله قزاقستان، اوگاندا و زیمباوه قرار گرفته، افزایش 34 درصدی تعرفه‌ها با انتقادات زیادی در فضای مجازی مواجه شده است.
وعده اینترنت رایگان در زمان انتخابات!
از سوی دیگر کاربران با اشاره به وعده‌های انتخاباتی سیدابراهیم رئیسی، در مورد رایگان کردن اینترنت برای دهک‌های پایین، این اقدام دولت او را زیر سوال برده‌اند. منتقدان تاکید می‌کنند، بار این افزایش قیمت بیش از هر قشری بر دوش طبقات محروم و حتی بسیاری از خانواده‌های طبقه متوسط است در نتیجه حالا این امکان وجود دارد که برخی اشخاص برای کاهش استفاده از اینترنت، از مدت زمان حضور خود در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بکاهند.
اهمیت این موضوع در شرایطی پررنگ‌تر می‌شود که فیلترینگ گسترده و استفاده کاربران از فیلترشکن، به ویژه در یک سال گذشته، هزینه زیادی را به اقشار مختلف تحمیل کرده است. آمارهای مختلفی در مورد گردش مالی فروش فیلترشکن در کشور ارائه می‌شود از جمله هزینه ماهانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای هر کاربر. زومیت نیز در خرداد امسال گردش مالی VPNها را حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده بود.
حتی کاربرانی که از فیلترشکن‌های رایگان استفاده می‌کنند نیز به هر حال ناچارند که به واسطه استفاده از ترافیک بین‌الملل هزینه بیشتری برای اینترنت مصرفی خود بپردازند (در اینجا از شیوع انواع بدافزارها در تلفن همراه کاربران ایرانی به دلیل استفاده از فیلترشکن صرف نظر می‌کنیم.)
در چنین شرایطی، با افزایش قیمت اینترنت، تامین هزینه‌ها برای برخی از کاربران سخت‌تر از پیش می‌شود. این موضوع دسترسی آنها را به اینترنت، چه برای کسب آگاهی باشد و چه سرگرمی یا معاشرات با دیگران، کاهش میدهد.
تعرفه‌ها بیشتر از 34 درصد افزایش یافتند؟
حالا در این میان، برخی کاربران نیز به حذف بسته‌های پرطرفدار اپراتورها اشاره کرده‌اند و می‌گویند در عمل و با حذف این بسته‌ها، میزان افزایش قیمت اینترنت بیش از رقم مصوب است. همچنین رسانه‌ها نیز گزارش‌هایی را منتشر کردند که نشان میدهد اپراتورها در مواردی نرخ بسته‌ها را بیش از 34 درصد افزایش داده‌اند.
روز گذشته و پس از طرح این انتقادات، ایرنا مدعی دستور رگولاتوری برای بازگشت «بسته‌های بلندمدت» شد. امروز نیز امیر لاجوردی، قائم‌مقام وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات با انتشار پُستی در شبکه اجتماعی ایرانی ادعا کرد: «طبق بررسی مجدد همکارانم در سازمان در ساعت هفت و 13 دقیقه صبح امروز، هیچ بسته‌ای (اعم از بسته‌های عادی، شبانه وغیره) که تا روز پنجشنبه در اختیار مردم بوده حذف نشده است.» (تسنیم)
در عین حال، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به افزایش بیش از 34 درصدی برخی بسته‌ها اذعان کرد. او امروز گفت: «در بسته‌های اپراتورها مواردی بود که بیش از ۳۴ درصد افزایش قیمت اینترنت داشتند که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به اپراتورها دستور داد این موارد را حذف کنند و بر اساس قیمت جدید قانونی تعرفه‌گذاری شود.» (مهر)
مقامات وزارت ارتباطات می‌گویند مردم می‌توانند تخلفات اپراتورها در این زمینه به سامانه 195 گزارش دهند؛ سامانه‌ای که برخی کاربران پیش از این هم به فرایند ثبت نظرات خود در آن انتقاداتی داشتند.
گلایه‌ها از افزایش قیمت تعرفه اینترنت
کاربران فضای مجازی از همان نخستین ساعاتی که خبر افزایش قیمت اینترنت منتشر شد، واکنش به آن را آغاز کرده‌اند و هنوز هم روند آن ادامه دارد. در این میان، چهره‌های شناخته شده هم از ماجرا عقب مانده‌اند.
ایلان ماسک را ناجی مردم ایران نکنید!
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات روز گذشته در این مورد نوشت: «مارپیچ سیاستگذاری و تنظیم‌گری فناوری اطلاعات را به سوی منافع مردم هدایت کنید نه به سوی جیب ایلان ماسک! دو پیامد مهم و بارز فیلترینگ گسترده عبارتند از: افزایش نارضایتی اجتماعی و کاهش درآمد اقتصادی صنعتگران. نارضایتی اجتماعی در کوتاه‌مدت و بلندمدت منجر به بروز دو نتیجه می‌شود: اول بزرگ شدن بازار سیاه فیلترشکن‌فروشی و دوم کاهش سرمایه اجتماعی نظام؛ روشن است که بزرگ شدن اولی باعث تشدید دومی می‌شود. »
او افزود: «صنعتگران هم که سرمایه خود را در این بخش مورد استفاده قرار داده‌اند، با فشار بر سیاستگذار به دنبال افزایش تعرفه خواهند رفت. اقدامی که در دو سال اخیر پنهان و آشکار دنبال و اجرا شده و در آخرین مورد، اینترنت ظاهرا ۳۴ درصد افزایش تعرفه داشته است (باطنا بیش از ۳۴ درصد است). نتیجه این افزایش تعرفه نیز دو پیامد اجتناب‌ناپذیر است. اول کاهش استفاده مردم و به‌ویژه مستضعفین از فناوری و در نتیجه افزایش شکاف دیجیتال و افزایش ناعدالتی که همه اینها خود را در افزایش بیشتر نارضایتی اجتماعی نشان خواهد داد و دوم اقتصادی‌تر شدن راه‌حل‌های اتصال آزاد به اینترنت مثل استارلینک.»
به اعتقاد این مقام سابق دولتی، هنوز بین تعرفه امروز استارلینک با اینترنت ایران فاصله معناداری است، اما اولا این مارپیچ سیاستگذاری همین جا متوقف نخواهد شد و افزایش تعرفه‌ها اجتناب‌ناپذیر و در راهند و دوم هم اینکه کاهش تعرفه استارلینک با فراگیری بیشتر، بسیار محتمل است.
او تاکید کرده است: «نتیجه ظاهرا واضح است، انتهای این مارپیچ به تامین منافع اقتصادی اینترنت‌های ماهواره‌ای و ایجاد فاصله بیشتر بین مردم و نظام ختم خواهد شد. جناب آقای رئیس جمهور: ایلان ماسک را ناجی مردم ایران نکنید. ملت خود را دریابید!»
جهش‌های چند ده درصدی قیمت‌ها عادی شده است
پدرام سلطانی، فعال اقتصادی نیز در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «افزایش ۳۰ درصدی تعرفه اینترنت؛ جهش‌های چند ده درصدی قیمت‌ها در اقتصاد امری عادی و تکرارشونده شده است. هیچ‌چیز به اندازه یک اقتصاد مشوش و بی‌ثبات به بنیان یک کشور آسیب نمی‌زند.»
همچنین اکانت رسمی «تبیان» در این شبکه اجتماعی توئیت کرده: «در حالی خبر گرانی ۳۰ درصدی اینترنت منتشر شده است که سرعت اینترنت ایران در رتبه ۷۵ جهان پایین‌تر از زیمبابوه بوده و هیچ روند صعودی در طی این مدت نداشته است.»
ماهیت شبه انحصاری و قیمت‌گذاری غیرشفاف
حسین سلاح ورزی فعال اقتصادی نیز در این مورد در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «مهم نیست که اینترنت گران است یا ارزان، مهم این است که کالایی حسب تصمیم حکمران ماهیت شبه انحصاری پیدا کرده و همزمان، رویه تعیین قیمت آن کاملا غیرشفاف و حتی می‌توان گفت روی هم رفته گتره‌ای است!»
همچنین عباس عبدی فعال سیاسی نیز امروز توئیت کرد: «هنگامی که مواد غذایی گران شد گفتند؛ به علت جنگ اوکراین گرانی جهانی است. حالا اینترنت را گران کردند، ولی نمی‌گویند که اینترنت در جهان در حال افزایش سرعت و کاهش قیمت است. چرا اینجا نیست؟ شاید دنبال عملی کردن صیانت هستند.»
دولت باید فیلترینگ را حذف کند!
برخی نمایندگان مجلس نیز مخالفت خود را با افزایش قیمت اینترنت اعلام کردند که البته برخی کاربران دلیل این واکنش‌ها را نزدیکی انتخابات می‌دانند.
غلامرضا نوری قزلجه از جمله نمایندگانی است که با افزایش قیمت اینترنت مخالفت کرده. او گفته است: «انتظار داشتیم در آستانه انتخابات دولت در حوزه اینترنت گشایشی ایجاد کند؛ برعکس عمل کرد!». به گفته او، «باید جلوی سود غیرعادلانه‌ای که فروشندگان فیلترشکن از جیب مردم برمی‌دارند گرفته شود.» (جماران)
همچنین، جلال رشیدی کوچی نیز در این باره تاکید کرده است: «یکی از وعده‌هایی که رئیس‌جمهور در زمان انتخابات داشت این بود که برای اقشار کم درآمد یا ضعیف جامعه اینترنت را رایگان می‌کند، اما به نظر می‌رسد امروز اینترنت را با این افزایش قیمتی که به وجود آمده است، حذف کرده است».
او افزوده: «ما عملا داریم برای یک اینترنت نیم‌بند فیلتر شده با کلی محدودیت‌های مختلف قیمت بالایی پرداخت می‌کنیم که حتماً منجر به نارضایتی خواهد شد.»
هزینه قبلی اینترنت هم خیلی زیا‌د بود
کاربران عادی نیز در شبکه‌های اجتماعی به گلایه از این موضوع پرداخته‌اند. برای مثال یکی از فعالان فضای مجازی با اشاره به جهش ۱۸۰ درصدی قیمت اینترنت در دولت سیزدهم، نوشته است: «این دولت در مدت دو سال و اندی فعالیت، اینترنت را شدیدا فیلتر و ۱۸۰ درصد گران کرد! روزی که رئیسی تنفیذ شد قیمت بسته ۷۲ گیگ ۱۵۵ هزار تومان بود؛ این بسته به مدت طولانی حذف شده بود اما امروز با قیمت ۴۳۵ هزار تومان مجددا ارائه شد!»
کاربر دیگری نیز معتقد است: «هزینه قبلی اینترنت هم خیلی زیا‌د بود. استفاده مداوم از فیلترشکن‌ها باعث سریع تمام شدن بسته‌ها می‌شود. با این افزایش قیمت‌های جدید، افراد زیادی رو می‌شناسم که احتمالا خیلی کم‌تر کانکت خواهند شد؛ چون خرید بسته‌های اینترنتی برای بخشی از جامعه، دیگر مقرون به صرفه نیست.»
یکی دیگر از کاربران هم در این مورد نوشته است: «وقتی هزینه اینترنت آنقدر گران شود که شما دیگر نتوانید بخرید، به عبارتی دیگر پولی از سبد خانواده برای اینترنت نمی‌رود، این هزینه اینترنت را برای خانواده‌ها به صفر می‌رساند، می‌توانید ادعا کنید، خانواده پول زیادی برای اینترنت خرج نمی‌کند.»
به گزارش تجارت‌نیوز، برخی منتقدان و کاربران معتقدند با وجود گسترش فیلترینگ، کاربران نیز استفاده از فیلترشکن‌ها را برای دسترسی به اینترنت افزایش داده‌اند و این نگرانی وجود دارد که بالا رفتن تعرفه‌ها، به منظور اجرای بهتر طرح صیانت صورت گرفته باشد.
برای اطلاعات بیشتر دو خبر بررسی تعرفه‌های اینترنت موبایل پس از افزایش قیمت‌ها و افزایش تعرفه‌های اینترنت در اولین جلسه شورای رقابت بررسی می‌شود را بخوانید.
نظرات