قیمت گاز اروپا در پایین‌ترین حد ۱۷ ماه اخیر/ سرمای اروپا به پایان رسیده است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، زمستان سرد امسال با توجه به بحران انرژی کشورهایی از جمله کشورهای اروپا و مهم‌تر از آن ایران را درگیر خود کرده است. اما به نظر می‌رسد این زمستان برای کشور ما که دومین قدرت گازی جهان است بسیار دشوارتر از کشورهای واردکننده گاز سپری می‌شود.

به نقل از واشینگتن‌پست ، ممکن است این استدلال که زمستان در اروپا به پایان رسیده است مقداری افراطی به نظر برسد. هوا در اروپا به تازگی سرد شده است، هنوز اواسط ژانویه است و اروپایی‌ها ماه فوریه و مارس را نیز در پیش دارند. اما برای بازار گاز طبیعی اروپا، فصل زمستان تمام‌شده به حساب می‌آید.

این هفته، اروپا در حال عبور از نیمه سه ماهه سرد خود و فصل نیاز به گرمایش است. به طور متوسط، روزهای آینده معمولا سردترین روزهای سال هستند. هوای زمستانی به طور منظم برمی‌گردد و برف، نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاد را در شهر داووس در ارتفاعات آلپ مزین می‌کند.

در واقع، از لندن تا برلین، دما در حال حاضر در حد انجماد کاهش یافته است. اما حتی اگر سایر روزهای زمستان سردتر از حد معمول باشد، این منطقه گاز کافی در انبار ذخیره خود خواهد داشت تا از بدترین سناریو ممکن یعنی پایان یافتن گاز در نتیجه کاهش صادرات روسیه به عنوان بخشی از استراتژی خود در برابر متحدان اوکراین جلوگیری کند.

برای تاجران گاز، چنین هوای سردی یک چراغ سبز برای فروش است. قیمت عمده فروشی گاز طبیعی در اروپا در اوایل این هفته به پایین‌ترین حد در 17 ماه گذشته یعنی 55 یورو (60 دلار) در هر مگاوات ساعت رسید که بیش از 80 درصد نسبت به اوج خود در قیمت حدودی 350 یورو در هر مگاوات ساعت در اواخر ماه اوت کاهش داشت. قیمت عمده فروشی یکساله برق آلمان، به عنوان یک معیار منطقه‌ای نیز سقوط کرده است و در این هفته حدود 150 یورو معامله می‌شود که از اوج 1000 یورویی شش ماه قبل بسیار کمتر است.

مطمئناً اگر هوای سردتر از حد معمول چند روز آینده در فوریه و مارس ادامه پیدا کند، قیمت گاز و برق دوباره افزایش خواهد یافت. اما این افزایش قیمت‌ها محدود خواهند بود. با وجود پشت سر گذاشتن نیمی از فصل سرما، وجود گاز کافی و موجودی بالا، افزایش قیمت، مشابه آنچه در آگوست گذشته شاهد بودیم غیرممکن است. اما تمام اینها هزینه هنگفتی داشته است.

دولت‌های اروپایی نزدیک به هزار میلیارد یورو برای تامین انرژی هزینه کرده‌اند. اما با این وجود قیمت گاز طبیعی و برق به صورت عمده و خرده فروشی بسیار بالاتر از سطح قبل از بحران انرژی این منطقه باقی مانده است. به دلیل اثرات موخر، قبوض انرژی تا نیمه دوم سال کاهش نخواهد یافت. و از آنجایی که دولت‌ها، خانواده‌ها را از جهش قیمت عمده فروشی در بازار دور نگه‌داشته‌اند، در آینده شاهد کاهش قیمت‌های کمتری خواهند بود.

هیچ نشانه‌ای از بازگشت به قیمت‌های قبل از سال 2022 وجود ندارد. برای مثال، یک موسسه مشاوره‌ای به نام Cornwall Insight، پیش‌بینی می‌کند که قبض سالانه گاز و برق برای یک خانواده متوسط بریتانیایی در نیمه دوم سال 2023 حدود 2 هزار و 800 پوند باشد. این در حالی است که آنها در چهار سال اخیر کمتر از 1500 پوند پرداخت کرده‌اند. با این حال، با وجود نگرانی‌ها از قبوض 5 هزار پوندی این مبلغ امیدوارکننده‌تر است.

چگونه اروپا تنها در 6 ماه از بحران به آرامش نسبی رسید؟

پیش از هر چیزی، این منطقه بسیار خوش شانس بود زیرا با موضوع آب‌وهوا که کنترلی روی آن ندارد و از تغییرات اقلیمی تاثیر می‌پذیرد مواجه بود. درست است که دمای بالای هوا در زمستان و شبی مانند شب سال نو میلادی برای محیط زیست خبر خوبی نیست اما برای آنان که نگران قیمت انرژی هستند بسیار خوشایند است.

از 19 دسامبر تا 16 ژانویه، منطقه کلیدی مصرف کننده گاز شمال غربی اروپا، 29 روز متوالی دمای بالاتر از حد نرمال داشت. این منطقه پیش‌تر نیز از اواسط اکتبر تا اواسط نوامبر برای 37 روز متوالی هوای گرم داشت.

با در نظر گرفتن درجه روز گرمایشی به عنوان معیاری برای تقاضای انرژی در مقایسه با میانگین دمای محلی، زمستان تاکنون حدود 12 درصد گرمتر از میانگین 30 سال گذشته بوده است. این مساله از نظر مصرف، تفاوت زیادی ایجاد می‌کند. در حال حاضر، اروپای شمال غربی باید حداقل 1250 درجه روز گرمایشی را پشت سر گذاشته باشد، اما در عوض تنها با 1100 درجه روز گرمایشی مواجه شده است.

با در نظر گرفتن موج سرمای اوایل ماه دسامبر، آسیب‌پذیری اروپا در برابر تغییرات دما مشخص می‌شود. تنها چند روز سرد و بدون باد کافی بود تا قیمت گاز افزایش یابد. برق در کوتاه‌مدت به بالاترین حد خود رسید. اما هوای سرد تقریباً به همان سرعتی که از راه رسید از بین رفت.

اروپا تقاضای گاز صنعتی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است، به طوری که برخی از کارخانه‌ها فعالیت خود را متوقف کرده و برخی دیگر به مصرف گازوئیل روی آورده‌اند. به عنوان مثال، تولید مواد شیمیایی در آلمان به شدت کاهش پیدا کرده است. مصرف زغال سنگ نیز افزایش یافته است؛ به ویژه در نیروگاه‌های آلمان که برای صرفه‌جویی در مصرف گاز، آلاینده‌ترین سوخت‌های فسیلی را می‌سوزانند.

اروپا چقدر مازاد گاز دارد؟

روی هم رفته، تقاضای اروپا 20 درصد کمتر از میانگین پنج سال گذشته بوده است. در آلمان، مصرف این انرژی در اوایل ژانویه 38 درصد کمتر از میانگین بود. با کاهش شدید تقاضا، اروپا ذخایر گاز خود را به همان سرعتی که انتظار می‌رفت تخلیه نکرده است. در حال حاضر، مخازن ذخیره‌سازی 82 درصد پر هستند، در حالی که میانگین پنج ساله در اواسط ژانویه 62 درصد است.

حتی سخت‌ترین زمستان چند سال اخیر یعنی زمستان 2013 نیز تنها 45 درصد از این ذخایر را کاهش می‌دهد و اروپا هیچ نگرانی درخصوص گازرسانی ندارد. با توجه به این مساله شرکت‌های خدمات شهری و دولت‌های اروپایی برای آماده شدن برای فصل زمستان بعدی باید در بهار و تابستان گاز کمتری بخرند. هر چه زمستان فعلی زودتر تمام شود، زمستان بعدی دیرتر آغاز می‌شود.