«تجارتنیوز» از دادههای تازه صندوق بینالمللی پول گزارش میدهد:
کاهش نرخ بهره فدرال رزرو ممکن است به احیای جریان اوراق قرضه اقتصادهای در حال توسعه کمک کند
برخی از کشورها با ریسک بالاتر، همچنان هزینه بالایی صرف فروش اوراق قرضه خارجی به سرمایهگذاران میکنند؛ بهویژه پس از افزایش نرخ بهره از سوی بانکهای مرکزی بزرگ. صندوق بینالمللی پول در گزارش اخیر خود این موضوع را بررسی میکند.
جریان سرمایه به بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه، در دهههای اخیر چندین چرخه رونق و رکود را پشت سر گذاشته که اغلب و تا حدودی ناشی از تحولات خارجی، مانند تصمیم برای سیاست پولی در اقتصادهای پیشرفته و بزرگ، است. در طول اقدامات انقباضی پولی جهانی اخیر، جریان سرمایه ورودی به بسیاری از بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه، نسبتاً انعطافپذیر بوده و از چارچوبهای سیاستی قوی و ذخایر بینالمللی سالم سود میبرد. با این حال، برخی از آسیبپذیرترین کشورها به طور نامتناسبی تحت تأثیر هزینههای استقراض خارجی بالاتر قرار گرفتند، همانطور که با کاهش شدید انتشار اوراق قرضه یورو نشان داده شد.
اوراق قرضه یورو چیست؟
به نقل از صندوق بینالمللی پول، اوراق قرضه یورویی (Eurobonds) ابزارهای بدهی بینالمللی هستند که از سوی کشورها با واحد پولی متفاوتی با ارز خودشان صادر میشوند؛ معمولاً با دلار آمریکا یا یورو. اوراق قرضه یورو در درجه اول در بازارهای نوظهور با ریسک بالاتر و کشورهای در حال توسعه استفاده میشوند، چراکه آنها از محدودیتهای بازار سرمایه کمتر توسعهیافته خود اجتناب میکنند و به وامگیرندگان اجازه میدهند به سرمایه خارجی دسترسی داشته باشند و منابع و سبد مالی خود را متنوع کنند؛ اما برخلاف اوراق قرضه ارز داخلی، اوراق قرضه یورو شامل ریسک نرخ ارز برای وامگیرنده است و نرخ بهره آنها به طور ویژه نسبت به تنظیم سیاست پولی برای انتشار ارز حساس است.
نمودار نشاندهنده سرعت زیاد کاهش انتشار خالص اوراق قرضه یورو از سوی بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه است. این رقم در سال مالی 2022-2023، به سالانه 40 میلیارد دلار کاهش یافت که 70 درصد نسبت به دو سال قبل کمتر بود. در این دوره، 26 کشور از 75 کشور، شاهد مجموعاً 58 میلیارد دلار (شامل کشورهایی مانند بولیوی و مغولستان) خروج خالص اوراق قرضه یورو بودند. این خروجیها ناشی از سررسید اوراق قرضه یورو بود که بیش از میزان انتشار جدید بود، نه فروش مستقیم از سوی سرمایهگذاران جهانی.
کاهش جریان اوراق قرضه یورو ترکیبی از انقباضیتر شدن شرایط مالی خارجی و آسیبپذیریهای از قبل موجود در اقتصادهای تحت تاثیر، مانند چالشهای مالی و پایداری خارجی را منعکس میکند. برخی از کشورها با چارچوبهای اساسی و سیاست قویتر توانستند انتشار ارز خارجی را با بدهی ارز داخلی جایگزین کنند که بخشی از آن را سرمایهگذاران داخلی تامین میکردند. بسیاری از کشورها با کاهش سرمایهگذاری برای کاهش واردات، به رشد اقتصادی واکنش نشان دادند. بسیاری از کشورها نیز از بافرهای ذخیره خود استفاده کردند که میتواند توانایی آنها را برای مقاومت در برابر شوکهای آینده کاهش دهد.
انتشار خالص اوراق قرضه یورو رابطه منفی قوی با نرخهای بهره پیشرفته اقتصاد دارد که با بازدهی 10ساله خزانهداری ایالات متحده تقریب زده میشود. هنگامی که بازده اوراق قرضه در ایالات متحده و سایر اقتصادهای پیشرفته در طول همهگیری کرونا کاهش یافت، وامگیرندگان در بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه از هزینه استقراض ارزان برای انتشار بدهی استفاده کردند.
در طی تشدید سیاست پولی متعاقب آن از سوی فدرال رزرو و سایر بانکهای مرکزی بزرگ، در بسیاری از بازارهای نوظهور به دلیل نرخ پایینتر و در کشورهای در حال توسعه با رسیدن نرخ استقراض به سطوح غیرقانونی، جریان ورودی اوراق قرضه یورو کاهش یافت. انتشار اوراق قرضه یورو حتی با افزایش اختلاف نرخ بهره به نفع بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه کاهش یافت که اهمیت نرخ بهره خارجی برای این نوع جریان سرمایه را نشان میدهد.
شرایط متفاوت امسال
امسال شرایط نرخ بهره جهانی برای وامگیرندگان مساعدتر شده است، چراکه بانکهای مرکزی چند اقتصاد پیشرفته و بزرگ به سمت تسهیل سیاست پولی حرکت کردند. کشورهایی مانند بنین و ساحل عاج به بازار بازگشتند و این موارد موجب بهبود انتشار اوراق قرضه یورو به 40 میلیارد دلار در سهماهه اول سال 2024 شد. شروع چرخه تسهیل فدرال رزرو ممکن است از افزایش مجدد انتشار اوراق قرضه یورو و احیای گستردهتر جریان سرمایه به بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه حمایت کند.
نظرات