محمد امین سامنی 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
تاثیر حمل و نقل مافوق صوت بر آب و هوا چیست؟
کره شمالی یک موشک فراصوت را آزمایش کرده است اما این فناوری تنها جنبه نظامی ندارد و استفاده از آن و همچنین حمل و نقل مافوق صوت در سفرهای هوایی نیز مطرح است.
به گزارش تجارت‌نیوز، در صنعت هوایی دو اصطلاح در سال‌های اخیر مطرح شده است که هر دو به سرعت بالا اشاره دارند اما با یکدیگر متفاوت هستند؛ هایپرسونیک و سوپرسونیک. اصطلاح نخست را در فارسی برین صوت ترجمه کرده‌اند و دیگری می‌تواند حمل و نقل مافوق صوت باشد.
هواپیماهای هایپرسونیک (برین صوت) که با سرعت پنج تا هشت ماخ پرواز می‌کنند، وسیله‌ای برای سفر در مسافت‌های بسیار طولانی در زمان‌های بسیار کوتاه هستند. آنها حتی بسیار سریع‌تر از حمل و نقل سوپرسونیک (مافوق صوت با سرعت 1.5 تا 2.5 ماخ) حرکت می‌کنند. هر دو فناوری توانایی ایجاد انقلابی در سفرهای هوایی را دارند و می‌توانند به طرز چشمگیری زمان سفر بین نقاط دوردست را کاهش دهند با این حال، نگرانی‌هایی در مورد تاثیر آنها بر آب‌وهوا وجود دارد.
تاثیر حمل و نقل مافوق صوت بر تغییرات آب و هوایی
هواپیماهای مافوق صوت بسیار سریع‌تر از هواپیماهای سنتی حرکت می‌کنند و از هیدروژن مایع (LH2) به عنوان سوخت بهره می‌گیرند. در حالی که سوزاندن هیدروژن مایع به طور مستقیم دی‌اکسید کربن آزاد نمی‌کند، بخار آب (H2O) منتشرشده در ارتفاعات بالا (15-35 کیلومتر) تاثیر قابل توجهی بر آب و هوا می‌گذارد.
برخلاف H2O منتشرشده در ارتفاعات پایین‌تر، که به‌سرعت تجزیه می‌شود، H2O در این ارتفاعات می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها باقی بماند و بر فرایندهای جوی تاثیر بگذارد. تاثیر آب و هوایی حمل و نقل مافوق صوت می‌تواند هشت تا 20 برابر بیشتر از پرواز با هواپیماهای سنتی باشد و H2O مقصر اصلی آن است.
بر اساس مقاله تاثیر حمل و نقل مافوق صوت بر آب و هوا، سهم فعالیت هواپیماها در تغییرات آب و هوایی به 3.5 درصد می‌رسد که این آمار طبق استفاده از سوخت هوانوردی است.
تاثیر اقلیمی انتشار هواپیماهای مافوق صوت تا حد زیادی به زمان اقامت در جو آنها بستگی دارد.
حمل و نقل مافوق صوت چه تاثیری بر آب‌وهوا می‌گذارد؟
پرواز با هوایپماهای مافوق و البته برین صوت، می‌تواند آثار مختلفی بر آب و هوا بگذارد؛ از جمله:
انتشار گازهای گلخانه‌ای
هواپیماهای مافوق صوت در ارتفاعات بالاتر پرواز می‌کنند، جایی که تراکم اتمسفر کمتر است. این امر می‌تواند منجر به افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسید کربن و اکسیدهای نیتروژن شود که به گرم شدن کره زمین دامن می‌زنند.
حمل و نقل مافوق صوت در مقایسه با پرواز هواپیماهای معمولی، سوخت بیشتری مصرف و دی‌اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای بیشتری در اتمسفر منتشر می‌کند. این امر می‌تواند به گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی منجر شود.
تشکیل ابر
موتورهای هواپیماهای مافوق صوت بخار آب زیادی را در جو آزاد می‌کنند که می‌تواند به تشکیل ابر منجر شود. این ابرها می‌توانند بر تابش خورشیدی و الگوهای آب و هوایی تاثیر بگذارند.
آسیب به لایه ازن
برخی از مواد شیمیایی که در موتورهای هواپیماهای مافوق صوت استفاده می‌شوند، ممکن است به لایه ازن آسیب برسانند. لایه ازن از زمین در برابر اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید محافظت می‌کند.
مطالعه‌ای دیگر از دانشگاه لیدز در سال 2018 نشان داد ابرهای تشکیل‌شده توسط وسایل حمل و نقل مافوق صوت می‌توانند تا 0.5 درجه سانتی‌گراد به گرم شدن کره زمین دامن بزنند.
راهکار چیست؟
اما چگونه می‌تواند آثار محیط‌زیستی حمل و نقل مافوق صوت (و برین صوت) را کاهش داد؟
توسعه و استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر در موتور
موتورهای جدیدتر و کارآمدتر می‌توانند مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند.
استفاده از سوخت‌های پایدار
سوخت‌های جایگزین مانند بیوسوخت‌ها از انتشار گازهای گلخانه‌ای به طور قابل توجهی می‌کاهند.
اعمال مقررات محیط‌زیستی
دولت‌ها می‌توانند مقرراتی برای محدود کردن انتشار گازهای گلخانه‌ای از هواپیماهای مافوق و برین صوت وضع کنند.
در حال حاضر، حمل و نقل مافوق صوت در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد. با این حال، این فناوری در کنار هوایپماهای برین صوت، پتانسیل بالایی برای تغییر شیوه سفر ما در سراسر جهان دارد. مهم است قبل از اینکه حمل و نقل مافوق و برین صوت به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد، آثار محیط زیستی آن به طور کامل بررسی شود و به حداقل برسد.
حمل و نقل مافوق صوت پتانسیل ایجاد انقلاب در سفرهای هوایی را دارد، اما نگرانی‌هایی در مورد تاثیر آن بر آب و هوا در میان است. تحقیقات بیشتر برای درک بهتر این آثار و یافتن راه‌حل‌های مناسب مورد نیاز است.
اخبار حوزه محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات