۷۱ میلیارد دلار خسارت؛ هزینه‌های پنهان جنگ در محیط‌زیست اوکراین

به گزارش تجارت نیوز،

جنگ روسیه و اوکراین که از ۱۰۰۰ روز پیش آغاز شده، علاوه بر تأثیرات انسانی و سیاسی، پیامدهای محیط‌زیستی گسترده‌ای داشته است. این جنگ، با ویرانی‌های گسترده، پیوند بین امنیت بین‌المللی، تخریب محیط‌زیست و وابستگی به سوخت‌های فسیلی را آشکار کرده است. اوکراین از این بحران برای ترویج بازسازی سبز و تلاش‌های بین‌المللی بهره می‌برد و این موضوع در نشست COP29 به‌خوبی مطرح شد.

تأثیرات جنگ بر محیط‌زیست

حمله روسیه به اوکراین، آثار محیط‌زیستی ویرانگری داشته است. بر اساس گزارش‌ها، جنگ باعث وقوع بیش از ۶۵۰۰ جرم علیه محیط‌زیست شده است. حدود ۳ میلیون هکتار جنگل آسیب دیده‌اند، معادل سه برابر مساحت سوئیس، و ۳۵۰۰۰ کیلومتر مربع زمین با مین‌ها آلوده شده است. این مناطق نیازمند دهه‌ها تلاش برای پاکسازی هستند.

علاوه بر این، حملات نظامی باعث آزاد شدن ۱۸۰ میلیون تن گاز دی اکسید کربن شده است؛ میزانی که از کل انتشار سالانه بسیاری از کشورها بیشتر است. محققان اوکراینی روش‌های جدیدی برای اندازه‌گیری انتشار کربن ناشی از درگیری‌ها ابداع کرده‌اند، که می‌تواند متجاوزان را به‌طور دقیق‌تر پاسخگو کند. برآورد کلی خسارت‌های محیط‌زیستی ناشی از این جنگ به ۷۱ میلیارد دلار رسیده است.

وابستگی به سوخت‌های فسیلی و نقد نشست گروه 20

اوکراین در نشست COP29 و گروه 20 به صراحت تأکید کرد که جنگ روسیه با درآمد حاصل از صادرات سوخت‌های فسیلی تأمین مالی می‌شود. از آغاز جنگ، روسیه ۷۸۷ میلیارد یورو از این منابع درآمد کسب کرده است، که ۲۰۶ میلیارد یوروی آن از کشورهای اتحادیه اروپا بوده است. این موضوع، به‌طور مستقیم به تأمین بودجه برای ویرانی اوکراین و تخریب محیط‌زیست کمک کرده است.

فعالان اقلیمی از این انتقاد کردند که گروه 20 در بیانیه خود، نه به تحریم سوخت‌های فسیلی روسیه اشاره کرده و نه استراتژی‌ای برای حذف تدریجی این منابع ارائه داده است. سویتلانا رومانکو، مدیر گروه اقلیمی Razom We Stand، این عدم توجه را یک شکست بزرگ در پیوند دادن بحران آب‌وهوایی با امنیت جهانی توصیف کرده است. او تأکید کرد که مسیر صلح از خطوط لوله و میدان‌های نفتی نمی‌گذرد و تحریم‌های سخت علیه سوخت‌های فسیلی روسیه ضروری است.

بازسازی سبز؛ امید در میانه ویرانی

اوکراین با وجود جنگ، تلاش می‌کند تا محیط‌زیست و زیرساخت‌های خود را به شکلی پایدار بازسازی کند. در COP29، غرفه اوکراین با طرح‌های خلاقانه به نمایش درآمد. از جمله برنامه‌های این کشور، کاشت ۵۵۵ میلیون درخت برای جبران جنگل‌های از بین رفته و پاک‌سازی بیش از ۳۵۰۰۰ کیلومتر مربع زمین مین‌گذاری شده است. همچنین، ابتکاراتی مانند توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، کشاورزی دیجیتال و جایگزینی مواد سازگار با محیط‌زیست ارائه شده‌اند.

غرفه اوکراین، با استفاده از مواد بازیافتی و دیوارهایی که حاوی دانه‌های واقعی هستند، به نمادی از تلاش برای بازسازی سبز تبدیل شد. این دانه‌ها پس از پایان اجلاس، به کشورهای مختلف ارسال و کاشته خواهند شد. نقاشی دیواری بزرگی در غرفه، ۵۰ پروژه زیست‌محیطی اوکراین را شامل تلاش‌هایی برای توسعه مین‌زدایی و انرژی‌های تجدیدپذیر، نمایش می‌داد.

تأثیرات جهانی و مسئولیت مشترک

اوکراین تأکید دارد که بازسازی سبز، یک مسئله ملی نیست بلکه به همکاری بین‌المللی نیاز دارد. انتشار گسترده دی اکسید کربن از این جنگ، یادآور این است که بحران‌های محلی تأثیرات جهانی دارند. دولت اوکراین، امیدوار است که شناسایی دقیق خسارت‌های محیط‌زیستی به‌ویژه در دادخواست‌های جبران خسارت از روسیه مؤثر باشد.

جنگ روسیه و اوکراین، پیوند مستقیمی میان امنیت، تغییرات اقلیمی و وابستگی به سوخت‌های فسیلی نشان داده است. اوکراین، با وجود آسیب‌های گسترده، به‌جای انتظار برای پایان جنگ، به بازسازی سبز روی آورده است. این تلاش‌ها می‌توانند الگویی برای مقابله با بحران‌های محیط‌زیستی در جهان باشند. همان‌طور که اوکراین نشان داده، آینده‌ای پایدار نیازمند تعهد جهانی برای رهایی از سوخت‌های فسیلی و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک است.

اخبار حوزه محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.