نقش روسیه در آینده اقتصاد ایران

دیدار رئیس‌جمهور دو ابرقدرت دنیا همواره مورد توجه قرار می‌گیرد. چرا که توافقاتی که معمولا بین کشورهای بزرگ دنیا بسته می‌شود بر روی مناسبات سایر کشورها نیز تاثیرگذار خواهد بود.

به گزارش تجارت‌نیوز ، دیدار اخیر ترامپ و پوتین در هلسینکی از آن جمله دیدارهای حساس بود که بازتاب قابل توجهی در رسانه‌های کشور داشت. چرا که بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند گفتگو درباره مسائل مربوط به ایران در این دیدار در اولویت بوده است.

اگر چه برخی در داخل کشور نگران تاثیر منفی این دیدار بر روی اقتصاد کشور هستند اما برخی دیگر این ادعا را رد می‌کنند. سیدکمیل طیبی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفتگو با تجارت‌نیوز به این سوال پاسخ می‌دهد که این دیدار تا چه اندازه بر روی اقتصاد کشور تاثیرگذار خواهد بود.

دیدار ترامپ و پوتین چه پیامدهایی می‌تواند برای اقتصاد کشور داشته باشد؟ با توجه به آنکه برخی گمانه‌زنی‌ها در مورد امکان حصول توافق بین آمریکا و روسیه در برخی مسائل وجود دارد.

این بحث بیشتر حول محور اقتصاد سیاسی است. اگر از جانب روسیه تضمین‌هایی در جهت تعادل بخشی برای پایبندی این کشور به برجام داده شود، تا حدودی می‌تواند شرایط اقتصادی را به سمت تعادل سوق دهد. در واقع در چنین حالتی دیگر اروپا تنها نخواهد بود و روسیه نیز همراه با چین در کنار اروپا خواهند بود. این موضوع می‌تواند یک نوع تعادل ایجاد کند و موجب حفظ برجام شود و در همین راستا طبیعتا آثار مثبت اقتصادی نیز به همراه دارد.

مدتی است بحث تجارت نفت در برابر کالا با روسیه مطرح شده است. شما این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ با توجه به آنکه میزان تجارت ایران با روسیه چندان قابل توجه نیست. همچنین از طرفی روسیه به علت تولیدی نبودن و جایگاه نه چندان مهم در صنعت‌های مختلف جهانی، شاید نقش تعیین‌کننده‌ای در مناسبات اقتصادی جهان نداشته باشد.

به نظرم روسیه این دیدگاه را دارد که بعد از اعمال تحریم‌ها و کم شدن ارتباط اقتصادی ما با اروپا، ایران به سمت صادرات منابع نفتی و گازی بیشتر به روسیه سوق داده می‌شود. از طرف دیگر اکنون روبل روسیه نیاز به تقویت دارد و تبادل نفت در برابر کالا به تقویت بیشتر روبل روسیه کمک خواهد کرد. چون اگر نفت در برابر روبل باشد شاید ایران چندان تمایلی به این نوع تجارت نباشد.

این گمانه‌زنی وجود دارد که روسیه نفت ایران را با قیمت بالاتری در بازارهای جهانی به فروش برساند. تا چه حد این امکان را به واقعیت نزدیک می‌دانید؟

بله این امکان نیز وجود دارد. به طور کل، روسیه نیز به هر حال محدودیت‌های خاص خود را دارد و برای این کشور نیز مهم است که شرکت‌های روسی در تجارت با ایران مشمول تحریم نشوند.

سابقه نهاتر نفت در برابر کالا قبلا نیز در ایران و در هنگام تحریم‌های قبلی وجود داشته است؟

بله در گذشته نیز وجود داشته است و کار خوبی نیز نیست، چرا که یک شکل سنتی در روابط تجاری بین‌الملل است. اساسا هیچ کمکی به افزایش درآمدهای ارزی نمی‌‎کند و صرفا برای رفع نیاز است. عراق نیز تجربه تلخی از مبادله نفت در برابر کالا داشته است. امیدوارم که این اتفاق نیفتد و به نظرم نباید ایران اجازه بدهد که کار به اینجا برسد.

با توجه به اختلاف دیدگاه آمریکا و اروپا در مورد برجام، به نظر شما روسیه در معادله برجامی و در میان کشورها مختلف درگیر این قضیه چه نقش مثبتی می‌تواند برای ایران بازی کند؟ با توجه اینکه برخی این ادعا را مطرح می‌کنند که این کشور چون به لحاظ اقتصادی چندان قوی نیست، ممکن است نتواند کار نقش مثبتی در این زمینه ایفا کند؟

تا حدودی شاید درست باشد. اما به نظرم با توجه به برگزاری همین مسابقات جام‌‎جهانی تا حدود زیادی اقتصاد روسیه تقویت شده است. چرا که علاوه بر درآمدهای سرشار، بسیاری از زیرساخت‌ها در این کشور بابت جام‌جهانی ایجاد شد. از طرف دیگر از منظر افکار عمومی جهانی نیز وجهه بهتری برای روسیه ایجاد شده است و قطعا در آینده باعث توسعه صنعت گردشگری روسیه خواهد شد. به نظرم همکاری بین ایران و روسیه در زمینه‌های خدماتی، فنی‌مهندسی و گردشگری می‌تواند به عنوان یک پتانسیل مطرح شود.