پایان مهلت صادرکنندگان برای بازگشت ارز

به گزارش تجارت‌نیوز ، مهلت صادرکنندگان برای بازگشت ارز صادراتی پس فردا اول مردادماه، به پایان می‌رسد و همزمان قیمت ارز در بازار غیررسمی، رکوردهای عجیبی را به ثبت می‌رساند. با این حال، فعالان بازار معتقدند این نرخ‌ها ماندگار نیست و احتمالا ورق بازار از مردادماه برمی‌گردد.

بانک مرکزی به صراحت عنوان کرده که مهلت صادرکنندگان برای بازگشت ارز به چرخه اقتصادی کشور به هیچ‌وجه تمدید نمی‌شود و بعد از این تاریخ در صورت عدم بازگشت ارزهای صادراتی نسبت به اجرای سیاست‌های تنبیهی برای صادرکنندگان متخلف اقدام خواهد کرد.

البته گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی صادرکنندگان به‌امید تمدید این مهلت از سوی بانک مرکزی، نسبت به بازگشت ارز صادراتی خود تردید دارند و از این کار امتناع می‌کنند. بانک مرکزی معتقد است که ۲۷ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور برنگشته و این احتمال وجود دارد که از دو روز دیگر، برخوردهای جدی قضایی با متخلفان ارزی آغاز شود، چراکه سخنگوی دستگاه قضا رسما اعلام کرده است:

« کسانی که به بازگشت ارز حاصل از صادرات اقدام نکنند تحت تعقیب قضایی قرار می‌گیرند. تمامی کسانی که در حوزه اقتصادی فعال هستند نسبت به رفع تعهدات و بازگشت ارز حاصل از صادرات اقدام کنند. اگر به تکالیف خود در مهلت تعیین‌شده عمل کردند کاری نخواهیم داشت در غیر این صورت با تمهیدات مقدماتی که در دادسرا با تشکیل کارگروه‌ها به‌کار گرفته شده است، قانون‌شکنان شدیدا تحت تعقیب قضایی قرار خواهند گرفت و مجازات‌های حداکثری در مورد آنها اجرا می‌شود.»

پیشنهاد بخش خصوصی

روز گذشته نشست شورای روسای اتاق‌های سراسر کشور با حضور اعضای هیات رییسه اتاق ایران دبیر کل و روسای اتاق‌های استانی برگزار شد و فعالان بخش خصوصی به انتقاد از نحوه عملکرد بانک مرکزی و تحت فشار قرار دادن بخش خصوصی برای برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور پرداختند.

هرچند پیش از این نشست، کمیته ارزی اتاق ایران پیشنهاداتی درباره سهولت بازگشت ارز صادراتی ارایه کرده که یکی از آنها تمدید زمان اعلام‌شده برای ایفای تعهدات ارزی حداقل به‌مدت سه ماه تا پایان مهرماه ۹۹ بوده است. اما نشست دیروز، بیشتر به انتقاد از بسته سیاستی نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات در سال جاری گذشته است. بسته‌ای که در آن صادرکنندگان مکلف شده‌اند تا از ابتدای سال جاری، ۸۰ درصد ارز حاصل از صادرات را به صورت حواله ارزی و ۲۰ درصد آن را به صورت اسکناس به فروش برسانند.

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران معتقد است که این بسته «عملیاتی» نیست و از طرف دیگر «کل ارزی که به چرخه اقتصادی کشور برنگشته است، رقمی حدود ۸٫۷ میلیارد دلار است که از این رقم ۲٫۵ میلیارد دلار متعلق به بخش خصوصی واقعی است که در صورت در دست بودن لیست تکمیلی، می‌توان نسبت به محاسبه دقیق‌ آن اقدام کرد.» به گفته یک عضو هیات رییسه اتاق ایران، لیست بانک مرکزی فاقد تفکیک اطلاعات ارز حاصل از صادرات در سال‌های ۹۷ و ۹۸ بوده و اطلاعات تفکیکی مشخص نیست. از طرفی به‌رغم نامه‌نگاری‌های روسای اتاق ایران و تهران، بانک مرکزی اطلاعات تکمیلی و جزیی را در اختیار اتاق نگذاشته است.

مسعود خوانساری نایب‌رییس اتاق ایران نیز در این نشست با انتقاد از فهرست منتشرشده از سوی بانک مرکزی و اعلام مبلغ ۲۷ میلیارد دلار ارز که به کشور برنگشته است، خواستار شفاف‌سازی در خصوص این فهرست به تفکیک شخص، شرکت و میزان ارز شد. در همین ارتباط او از روسای اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور خواست تا ضمن دعوت از استانداران، بررسی دقیق این موضوع را هر استانی به تفکیک در دستور کار شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی قرار دهد.

مظفر علیخانی، معاون استان‌ها و تشکل‌های اتاق ایران نیز در این نشست گفت: در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین مشکلات واحدهای تولیدی و صادراتی کمبود مواد اولیه است، در صورتی‌که اگر اجازه داد شود تا رویه واردات در مقابل صادرات پیش گرفته شود، حداقل واحدهای صادراتی می‌توانند از این چالش نجات پیدا کنند در غیر این‌صورت کشور در ماه‌های آینده با بحران ناشی از رکود و بیکاری مواجه خواهد شد.

غلامحسین شافعی رییس اتاق ایران در جمع‌بندی این نشست با اشاره به جلسات برگزار شده اعضای هیات رییسه اتاق ایران با رییس کل بانک مرکزی و معاون اول رییس‌جمهوری گفت: به‌رغم توافقات انجام شده در این نشست‌ها که حتی رییس کل بانک مرکزی هم در فضای مجازی جزییات این موافقت را رسما اعلام کرد؛ متاسفانه در عمل آنچه به اجرا درآمد بر خلاف صحبت‌های انجام شده بود. حتی در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی هم از ۹ پیشنهاد بخش خصوصی، ۷ پیشنهاد ارزی اتاق ایران تصویب شد؛ با این حال از اجرای این مصوبات هم نتایج ملموسی نگرفته‌ایم.

شافعی همچنین به جلسات اعضای کمیته ارزی اتاق ایران با رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی و صادرکنندگان اشاره و اعلام کرد: یکی از مصوبات امروز نشست اعضای هیات رییسه اتاق ایران این بود که هرچه سریع‌تر بتوانیم نشستی را با ریاست قوه قضاییه و همچنین اعضای هیات رییسه مجلس ترتیب دهیم که امیدواریم هرچه زودتر عملیاتی شود. او در همین ارتباط از روسای اتاق‌های بازرگانی کشور خواست تا با مجمع نمایندگان مجلس استان خود تشکیل جلسه دهند و آنها را در جریان مشکلات و مسائل اقتصادی قرار دهند.

فشار صادرکنندگان به بازار ارز؟

در روزهای اخیر و همزمان با نزدیک شدن پایان مهلت صادرکنندگان برای بازگشت ارز صادراتی، قیمت ارز در بازار بیشتر از قبل اوج گرفته و باعث ثبت قیمت دلار ۲۶هزارتومانی در بازار نیز شده است؛ بازاری‌ها می‌گویند علت جهش اخیر قیمت ارز افزایش تقاضا از سوی صادرکنندگان بوده است؛ چراکه گروهی از صادرکنندگان برای ایفای تعهدات خود مجبور به خرید ارز از بازار آزاد شده‌اند.

خبرگزاری تسنیم به نقل از فعالان بازار ارز گزارش داده، فشار صادرکنندگان به بازار ارز نیز بعد از ۳۱ تیرماه کم خواهد شد، چراکه با پایان مهلت بانک مرکزی برای بازگشت ارز صادراتی، صادرکنندگان باید طبق دستورالعمل جدید ارزی، با نرخی که بانک مرکزی تعیین می‌کند ارز را بفروشند و برای‌شان به‌صرفه نیست که از بازار آزاد ارز بخرند و به بانک تحویل دهند.

بنابراین از اول مردادماه تقاضا برای خرید ارز کاهش چشمگیری خواهد داشت و بر همین اساس هم فعالان بازار و صرافی‌ها نیز اذعان دارند که نرخ‌های بالایی که این روزها برای انواع ارز به‌خصوص دلار در بازار آزاد ثبت شده است خیلی ماندگار نیست و بانک مرکزی حتما بعد از پایان مهلت بازگشت ارزهای صادراتی قیمت‌ها را برمی‌گرداند.

این در حالی است که در روزهای اخیر گزارش‌هایی مبنی بر فروش ارزهای صادراتی در بازار کشورهای همسایه نظیر عراق منتشر شده است. به گفته برخی صرافان، برخی تجار، ارز حاصل از صادرات محصولات را به کشور باز می‌گردانند اما آنها را به سامانه نیما یا بانک مرکزی تحویل نمی‌دهند. حتی ارزها را در بازار آزاد هم نمی‌فروشند، بلکه این پول‌ها را قاچاقی به سلیمانیه عراق صادر می‌کنند؛ چرا که قیمت دلار در سلیمانیه عراق بیشتر از بازار داخل است. به گفته این صرافان، پول حاصل از فروش دلار در سلیمانیه عراق را در بازار ارز داخلی تزریق می‌کنند. از این‌رو تقاضا برای حجم انبوهی از دلارها در بازار داخل افزایش یافته است. همین موضوع باعث شده قیمت دلار نوسان شدیدی داشته باشد.

جدیدترین قیمت دلار را در تجارت‌نیوز می‌توانید دنبال کنید.

منبع: اعتماد