برنامه هفتم توسعه پشت درهای مجلس/ چرا رئیسی در بهارستان حاضر نشد؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در حالی امروز (بیست و یکم خرداد ماه 1402) در خبرها آمده است که رئیسی به دلیل نهایی نشدن برنامه هفتم توسعه به مجلس نمی‌رود که اعتبار برنامه ششم توسعه در خرداد ماه 1400 پایان گرفت. کارشناسان می‌گویند دلیل این امر همان اهمال‌کاری دولت است. هرچند عده‌ای دیگر بر این باورند که دولت سیزدهم اعتقاد راسخی به برنامه پنج ساله ندارد.

هرچند رئیسی این موضوع را قویا رد کرده و از برنامه توسعه به‌عنوان سند هویتی دولت خود نام می‌‌برد. سال قبل هم هنگام تحویل بودجه پر حاشیه 1402، رئیس جمهوری وعده داد که این برنامه به زودی راهی بهارستان می‌شود اما کماکان این تکلیف قانونی بر زمین مانده است.

رونمایی از یک برنامه پر حاشیه

البته چندی پیش بود که دولت از برنامه هفتم رونمایی کرد؛ یک رونمایی پر حاشیه. کارشناسان حوزه‌های مختلف هر کدام به بندی و رقمی از این برنامه ایراد گرفتند. یکی از ایرادات پر سروصدا به ماده 15 برنامه هفتم توسعه برمی‌گشت. کارشناسان ماده 15 را همان احیای نظام استاد-شاگردی می‌دانند که نتیجه‌ای جز این ندارد که جیره جایگزین دستمزد شود. پیامد بزرگتر و بدتر آن هم پیش‌بینی موج جدید بیکاری و مهاجرت گسترده است.

یکی دیگر از ایرادات به نرخ رشد اقتصادی وارد بود که باز هم به روال سال‌های قبل هشت درصد اعلام شده است. نطقی که رئیس سازمان برنامه و بودجه هم برای دستیابی به این رقم ایراد کرد، منتقدان را به این نتیجه رساند که دولت سیزدهم سر شوخی را با اعداد و ارقام کلیدی اقتصاد ایران باز کرده است. داوود منظور طی سخنانی گفت که با سرمایه‌گذاری 100 میلیارد یورویی می‌توان به نرخ رشد پیش‌بینی شده رسید. این در حالیست که راه جذب سرمایه به کشور بسته شده است و فرار جای جذب را گرفته؛ برخی آمار می‌گویند فقط طی چهار سال اخیر 45 میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده. افزون بر این، برآوردی از صندوق بین‌المللی پول هم نشانگر این مطلب است که نسبت سرمایه‌‌گذاری به GDP، از 40.3 درصد در سال 1401 به 39 درصد در سال 1403 می‌رسد که این یعنی کاهش 1.3 درصدی.

ارقام دیگری هم که در برنامه هفتم آمده‌اند، کم حاشیه‌ساز نبوده‌اند؛ نمونه مهم آن نرخ تورم است که برای پایان برنامه 9.5 درصد هدفگذاری شده. در حال حاضر اما اقتصاد ایران با تورم‌های بالا مواجه است؛ افزون بر اینکه در 45 سال گذشته فقط چهار سال تورم تک‌رقمی را تجربه کرده، در چهار سال اخیر هم نرخ تورم همواره بالای 40 درصد بوده است. هرچند رئیس بانک مرکزی می‌گوید امسال آن را به 30 درصد می‌رساند اما کارشناسان می‌گویند دولت نه‌تنها باید فکری به حال قیود خارجی کند که گلوی اقتصاد را می‌فشارند، باید دستی هم بر امور داخلی بکشد تا وعده‌ای که می‌دهد در حد شعار باقی نماند.

اینها تنها بخشی از انتقادات به ارقام و بخش‌های کلیدی برنامه هفتم توسعه بود. انتقادات کماکان باقی‌ست و هنوز هم مشخص نیست همین برنامه پر سروصدا چه زمانی به دست بهارستان‌نشینان می‌رسد. حالا باید منتظر ماند و دید دولت تا چه زمانی این برنامه را نهایی و تقدیم مجلس خواهد کرد؟