آیا باید منتظر سقوط سنگین شاخص بورس باشیم؟

رشد روزافزون شاخص کل بورس این روزها سهامداران را خوشحال اما حرفه‌ای‌های بازار سرمایه را نگران کرده است. آیا تجربه بازار در مهر ماه سال 1397 که پس از رشد قابل توجهی با سقوط مواجه شد باز هم تکرار خواهد شد.

به گزارش تجارت‌نیوز و به نقل از هفته نامه تجارت فردا، سعید اسلامی بیدگلی، عضو شورای عالی بورس درباره رشد قابل توجه شاخص بورس می‌گوید: چنین رشدی در گذشته شاید دوبار اتفاق افتاده باشد، نکته کلیدی اینجاست که در دفعات قبلی علت اصلی افزایش شاخص بورس تعدیل ارزش سهام با تورم و قیمت ارز پس از وقوع جهش ارزی بود، این‌بار این‌گونه نیست و این مساله سوال‌برانگیز شده است. به نظر می‌رسد افزایش سرسام‌آور حجم نقدینگی و خواب بازارهای سرمایه‌گذاری جایگزین، عامل اصلی اقبال مردم به بازار سهام در شرایط فعلی است.

وی با اشاره به رشد بیش از قیمت سهام برخی نمادها ادامه می‌دهد: تعداد سهام محدودی که وجود دارد به‌‌عنوان کالای مورد مبادله در بازار سرمایه با نقدینگی بسیار مواجه شده و قیمتشان رشد بسیاری یافته است. البته برخی کارشناسان معتقدند که این قیمت‌ها نشان‌دهنده پیشخور شدن پیش‌بینی‌ها درباره ارز و تورم در سال 99 است. برخی کارشناسان معتقدند که پیش‌بینی در مورد رشد قیمت ارز و تورم در سال آینده اکنون درحال پیشخور شدن در بازار سرمایه است پس لزوماً افزایش قیمت‌ها غیر بنیادی نیست.

اسلامی بیدگلی در پاسخ به این سوال که آیا باید منتظر سقوط سنگین شاخص بورس در شرایط فعلی باشیم می‌گوید: طی یک تا دو سال گذشته به‌‌عنوان کارشناس بارها و بارها اقدام به پیش‌بینی بازارها کردیم ولی هر بار اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ داد، مثلا در همین یک ماه گذشته چند اتفاق بزرگ رخ داد ابتدای ماجرا ترور سردار سلیمانی و پس از آن حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد و بعد از آن افشا شدن ماجرای دردناک سقوط هواپیمای اوکراینی. این موارد نشان می‌دهد که چقدر سرعت تغییر ریسک در بازارها زیاد است از طرف دیگر دولت ابزارهای سیاست‌گذاری محدودی دارد و هنوز نتوانسته عملیات بازار باز را توسعه دهد. متاسفانه همچنان نرخ بهره در اقتصاد ایران بالا بود و نقدینگی هم با شدت بالا درحال تولید است. ممکن است با یک تغییر در نرخ بهره تمام پیش‌بینی‌های کارشناسان به هم بخورد.

وی تاکید می‌کند: با توجه به این‌که بسیاری از حرفه‌ای‌های بازار معتقدند قیمت بسیاری از سهام‌ها البته نه همه آن‌ها بسیار بالا بوده و ابزارهای سیاستی در دست دولت و سازمان بورس اوراق بهادار محدود است این احتمال وجود دارد که هر یک از بازارهای جایگزین که با تحرک مواجهه شوند نقدینگی سرگردانی که فقط به دنبال فرصت‌های سودآوری است و از این بازار به آن بازار می‌رود در این شرایط وارد بازار سرمایه شده و از آن خارج شود، درنهایت ممکن است تنش روانی ایجادشده به تخلیه نقدینگی از این بازار منجر شود.

این کارشناس با ابراز نگرانی از ورود نقدینگی به بازار سهام اضافه می‌کند: اکنون روزی بیش از هزار میلیارد تومان نقدینگی در اقتصاد ایران تولید می‌شود و فعلا جای دیگری جز بازار سهام برای رفتن ندارد. حتی دولت هم از ورود این پول به این بازار بسیار خوشحال است؛ به نظر می‌رسد سیاست‌گذار اقتصادی هم ترجیح می‌دهد در این شرایط نقدینگی در بازار سرمایه تخریب شود و در محافل خصوصی هم گفته می‌شود رشد شاخص بورس تنها تورمی بود که کسی از افزایش آن ناراحت نیست، اما واقعیت این است که حرفه‌ای‌های بازار نسبت به ادامه این روند نگران‌اند.

رشد نگران‌کننده تعداد کدهای معاملاتی

اسلامی بیدگلی با اشاره به افزایش قابل توجه کدهای بورسی می‌گوید: افزایش تعداد کدهای معاملاتی یک مساله نگران‌کننده است. من اولین هشدار را زمانی دادم که حجم معاملات حقیقی‌ها از حقوقی‌ها در بازار پیشی گرفت؛ این مفهومش این است که بجای توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و مراجعه به نهادهای تخصصی و افزایش خرید و فروش از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، دائما داریم افراد را تشویق می‌کنیم به‌طور مستقیم وارد بازار سرمایه شوند. این افراد عمدتا کسانی هستند که اصلا با بازار سرمایه آشنایی ندارند.