مهفام سلیمان‌بیگی 
تجارت نیوز گزارش می‌دهد:
مشکل جابه‌جایی پول با پایا و ساتنا / پول مردم کجا می‌رود؟
بسیاری از کاربران پس از انجام تراکنش از طریق سامانه پایا و ساتنا، دیده‌اند که پول از حسابشان خارج شده، ولی پس از گذشت چند روز، هنوز به حساب طرف مقابل واریز نشده است. سوال اینجاست که این مدت چه اتفاقی برای این پول می‌افتد؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، نکته جالب‌تر اینکه فرد واریزکننده هم دیگر امکان دسترسی به پول واریز شده را ندارد و به نوعی می‌توان گفت پول در حساب طرف واریزکننده فریز میشود! حتی برخی مواقع نیز دیده شده که بعد از انجام تراکنش در ساعات اداری پول از حساب طرف خارج شده و پیام انجام عملیات برای فرد واریزکننده صادر میشود و پول بعد از دو روز کاری به حساب طرف واریز میشود!
همین موضوع باعث ناراحتی افراد شده است. در زیر گلایه تعدادی از آنان را می‌خوانید:
«چند روزه از طریق پایا پول واریز شده به حسابم ولی با گذشت چهار روز هنوز خبری نیست»
«برای من یک مبلغی از طریق پایا انتقال دادن به حسابم هنوز پولی واریز نشده و هیچکس هم پاسخ‌گو نیست شرکتی که پول رو زده میگه واریز کردم. بانک هم که میگه نمی‌دونیم پول کجاست؟»
«برای من هم حدود یک هفته است پول واریز شده اما به حسابم نیومده. چطور باید پیگیری کرد؟»
«26 روزقبل مبلغ ۷۵۰ میلیون به حسابم ریختن ازطریق پایا. ولی هنوز به حسابم نیومده و بانک هم هیچ‌گونه جواب‌گو نیست»
«متاسفانه به علت فشار بدهی در این ایام مجبور به فروش خودروی شخصی خودم شدم که همان روز بدهی‌ها را پرداخت نمایم و از طریق پایا اقدام کردیم تراکنش پیام موفق داد امابعد از چهار روز هنوز به حسابم واریز نشده هیچکس هم جواب‌گو نیست»
«9 میلیون پایا کردن به حسابم ولی هیچکس نمی‌دونه کجاست الان هم یک هفته‌ای میشه که نیومده به حساب…بعدا خودم لنگ 3 میلیونش باشم و هیچ کاری نتونم بکنم.»
« این چه قانون مسخره‌ایه که پایا و سانتا فقط روزای اداری فعالن. من که شنبه اول وقت چک دارم جمعه چطور پول انتقال بدم به حسابم؟ یک روزه پایا پول رو از حساب رسالتم کم کرده ولی انتقال نداده.»
« به هیچ وجه از این امکانات بانک‌ها استفاده نکنید که واقعا چرته. بعد از 24 ساعت هنوز انتقال پیدا نکرده امروز چک هم دارم موندم چیکار کنم»
«کم استرس داریم. این پایام شده قوز بالا قوز. معلوم نیست چیکار می‌کنن با پول مردم. الان یک روز گذشته ولی خبری نیست»
نحوه عملکرد پایا و ساتنا
اما نحوه عملکرد پایا و ساتنا چگونه است؟ با انجام تراکنش با هر یک از این دو سامانه، در ابتدا بانک مبدأ به سیستم بانک مرکزی متصل میشود. بانک مرکزی بعد از تأیید به بانک مقصد اطلاع‌‌رسانی می‌کند و انتقال وجه انجام میشود. به این ترتیب، پایا و ساتنا به هم متصل‌اند؛ البته پایا برای پرداخت‌‌های مدت‌‌دار کاربردی‌تر است.
در سیستم ساتنا تسویه حساب و واریز به حساب مشتری تک تک و در زمان درخواست به بانک مرکزی و بانک مقصد ارسال میشود و سرعت به نسبت قابل قبولی دارد که هم اکنون بین 2 ثانیه تا 20 دقیقه در بانک‌های مختلف متفاوت است.
اما در پایا ارسال به بانک در ساعت های مشخصی و به صورت دسته ای از بانک مبدأ به بانک مقصد صورت می‌گیرد؛ یکی 7.5 صبح یکی 9.5 صبح و یکی 11.5 صبح و واریز به حساب مقصد بسیار با تأخیر است و تا آخر وقت اداری روز مورد تقاضا در بعضی شرایط طول می کشد.
چنانچه حواله صادره در «پایا» در روز تعطیل و یا خارج از ساعت کار بانک ها صادر شود، روز کاری بعد به حساب مقصد واریز خواهد شد.
پول‌ها کجا می‌روند؟
اگر پول از حساب فرد خارج میشود و به مقصد هم نمی‌رسد یعنی عملاً پول واریز شده 24 ساعت در حسابی خوابانده میشود! اگر همین قضیه را به کل کشور تعمیم دهیم، می‌بینیم که پول کلانی از حساب کسانی که با استفاده از این دو سامانه اقدام به انجام تراکنش کرده‌اند، خارج شده اما به حساب طرف مقابل خوابانده نمی‌شود. پس این سؤال مطرح میشود که این پول‌ها به کجا می‌روند و ذی‌نفعان این قضیه چه کسانی هستند؟
برخی اعتقاد دارند بانک‌ها از اختلالات این سامانه‌ها استفاده کرده و پول‌ها را در حساب‌های خود نگه می‌دارند تا با توجه به اینکه در پایان هر روز باید پولی را به حساب بانک مرکزی واریز کنند، کمبود نقدینگی این واریزی را از همین محل تأمین کنند.
اگر چنین باشد بانک‌ها در حالی این کار را می‌کنند که کارمزدی برای آن در نظر نمی‌گیرند و عملا رایگان در حال استفاده از پول‌های کاربران سامانه پایا و ساتنا هستند.
گذشته از این که بانک مرکزی با وجود اطلاع از این موضوع منفعل عمل می‌کند، مسئولان بانکی نیز پاسخی در این‌باره به تجارت‌نیوز ندادند. تجارت‌نیوز در راستای انجام رسالت رسانه‌ای خود تلاش برای دریافت پاسخ از مسئولان مربوطه را ادامه می‌دهد.
نظرات