نیاز بانک‌ها به نقدینگی در بازار باز افزایش یافت/ کاهش مداخله در بازار بین بانکی

به گزارش تجارت‌نیوز ، امروز بانک مرکزی مطابق روند هفتگی افشای گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، خلاصه‌ای از عملکرد خود در دو بازار باز و بین بانکی در طول هفته جاری را منتشر کرد. بررسی این گزارش حاکی از آن است که در هفته منتهی به هشتم خرداد ماه سال 1402 میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها به بانک مرکزی برای تامین وجوه نقد بار دیگر صعودی شده اما تزریق پول در این بازار تغییری نکرده است. از سوی دیگر اما میزان مداخله بانک مرکزی در بازار بین بانکی در مقایسه با هفته گذشته با کاهش نسبی مواجه شده است.

خلاصه عملیات بازار باز بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۱

نیاز بانک‌ها به نقدینگی افزایش یافت

بر اساس گزارشی که بانک مرکزی از عملیات بازار باز در نخستین هفته خرداد ماه در وبسایت رسمی خود منتشر کرده است، در این هفته 21 بانک و موسسه اعتباری سفارش‌های خود برای جذب نقدینگی را به بانک مرکزی ارسال کردند. سفارش‌هایی که ارزش آنها به بیش از 154 هزار میلیارد تومان می‌رسید که این رقم حدود هزار میلیارد تومان بیشتر از سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در هفته گذشته بود.

این در حالیست که در چهار هفته اخیر، حجم سفارش‌های ارسالی بانک‌ها به بانک مرکزی، روندی کاهشی را تجربه کرده بود اما با افزایش این میزان در هفته جاری، این روند خاتمه یافت.

تزریق پول در بازار باز ثابت ماند

بانک مرکزی در پاسخ به نیاز بانک‌ها برای تامین وجوه نقد، مثل دو هفته اخیر 90 هزار میلیارد تومان از سفارش‌های ارسال شده را پذیرفت و این مبلغ را در ازای وثیقه‌گذاری اوراق، به بانک‌های متقاضی قرض داد.

از سوی دیگر ارزش توافق بازخرید سررسید شده در عملیات بازار باز این هفته به بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان رسید و این منابع به بانک مرکزی بازگشت. در نتیجه خالص تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز برای چهارمین هفته متوالی منفی شد.

به علاوه، در نهمین حراج بازار باز در سال 1402 نیز حداقل نرخ توافق بازخرید نسبت به هفته‌های اخیر تغییری نکرد و در 23 درصد ثابت باقی ماند. با این وجود، مدت توافق بازخرید که در هفته‌های اخیر هفت روزه بود، در حراج بازار باز این هفته به 9 روز افزایش یافته است.

کاهش مداخله بانک مرکزی در بازار بین بانکی

علاوه بر بازار باز، یکی دیگر از سازوکارهایی که بانک مرکزی از طریق آن منابع مورد نیاز بانک‌ها را تامین می‌کند، بازار بین بانکی است. به طوری که در هفته جاری، 12 بانک و موسسه اعتباری بخشی از نیاز خود به وجوه نقد را از طریق این بازار تامین کردند. بانک مرکزی نیز در پاسخ به این نیاز، حدود 49.8 هزار میلیارد تومان از نقدینگی مورد نیاز آنها را تامین کرد. این در حالیست که رقم تزریق پول بانک مرکزی در بازار بین بانکی در دو هفته اخیر با رشد قابل توجهی همراه شده بود اما در هفته جاری با کاهش نسبی مواجه شد.

بازار باز چیست؟

عملیات بازار باز سازوکاری را فراهم می‌کند که بانک‌ها بتوانند از طریق آن کسری وجوه نقد خود را برآورده کنند. به نحوی که این بانک‌ها اوراق قرضه‌های دولتی در اختیار خود را به بانک‌ مرکزی واگذار می‌کنند و در عوض، وجوه مورد نیاز خود را قرض می‌گیرند.

همچنین بانک‌های مقروض مکلفند که در زمان سررسید، اوراق واگذار شده را به طور مجدد و با نرخ بهره‌ای که آن را نرخ ریپو می‌نامند، بازخرید کنند.