رشد چک‌های برگشتی در اردیبهشت‌ماه/ تعداد زندانیان چک ۹۶ درصد کاهش یافت

به گزارش تجارت‌نیوز ، بانک مرکزی به‌تازگی در ادامه روند انتشار ماهانه گزارش آمارهای چک‌های مبادله‌ای، آمار و ارقام مربوط به چک‌ها را در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ منتشر کرد؛ گزارشی که بررسی آن حاکی از آن است که همسو با افزایش مبلغ و تعداد چک‌های مبادله شده در دومین ماه سال نسبت به فروردین ماه، میزان چک‌های برگشتی نیز با افزایش قابل ملاحظه‌ای روبه‌رو شده است. به‌طوری که نسبت چک‌های برگشت خورده به کل چک‌ها، چه از نظر تعداد و چه از نظر مبلغ به بالاترین میزان خود از آبان ماه سال گذشته به این سو رسیده‌اند.

روند تغییرات نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله‌ای

افزایش دوباره استفاده از چک

بر اساس گزارشی که بانک مرکزی منتشر کرده است، در اردیبهشت ماه سال جاری بیش از 7.7 میلیون فقره چک رد و بدل شده که ارزش آن به بیش از 481 هزار میلیارد تومان می‌رسد. مقایسه این ارقام با فروردین ماه امسال نشان می‌دهد که تعداد و مبلغ چک‌ها به ترتیب 19.1 درصد و 46.6 درصد کاهش یافته است.

به این ترتیب، به نظر می‌رسد که بازار استفاده از چک پس از افت نسبی در فروردین ماه به دلیل خوابیدن تب و تاب معاملات در آستانه نوروز، بار دیگر داغ شده است و باید دید که میزان استفاده از چک در معاملات در ماه‌های آینده به کدام سمت و سو خواهد رفت.

میزان چک‌های برگشتی باز هم افزایش یافت

یکی دیگر از بخش‌های قابل توجه گزارش بانک مرکزی، آمار و ارقام مربوط به چک‌های برگشت خورده است. آماری که نشان می‌دهد نسبت چک‌های برگشتی به مبادله‌ای پس از افزایش نسبی در فروردین ماه، در اردیبهشت نیز با افزایشی قابل توجه همراه شده است.

آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است که در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲ بیش از 600 هزار فقره از چک‌ها معادل 7.8 درصد برگشت خورده‌اند. این در حالی است که این نسبت برای اردیبهشت ماه سال گذشته 9.8 درصد بوده و در فروردین ماه امسال، هفت درصد ثبت شده است.

بررسی این آمار از نظر مبلغ چک‌های برگشتی نیز حاکی از آن است که در اردیبهشت ماه بیش از 51.3 هزار میلیارد تومان از چک‌ها، برگشت خورده‌اند که این مبلغ معادل 10.7 درصد از کل چک‌های مبادله‌ای بوده است. این نسبت در اردیبهشت ماه سال 1401 و فروردین ماه سال جاری معادل به ترتیب 12.4 درصد و 9.5 درصد بوده است.

کاهش 96 درصدی زندانیان چک

در حالی میزان چک‌های برگشتی از آغاز سال جدید روندی افزایشی را پیش گرفته‌اند که بررسی‌ها نشان می‌دهند که پس از تصویب قانون چک و اجرای آن، میزان چک‌های برگشت‌خورده، رفته رفته کاهشی شد و در زمستان سال گذشته به کمترین حد خود رسید.

موضوعی که یکی از مهم‌ترین آثار آن، کاهش قابل توجه زندانیان مرتبط با چک به شمار می‌رود. اخیرا مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی نیز با اشاره به این نکته گفت: «تعداد زندانیان مرتبط با چک در سال ۱۳۹۶ روزانه بالغ بر ۱۰ نفر بود اما پس از اجرای قانون جدید چک با کاهش بیش از ۹۶ درصدی در دو ماهه ابتدایی سال جاری به هر سه روز یک نفر رسیده است.»

روند کاهش تعداد زنانیان مرتبط با چک با اجرای قانون جدید چک (منبع: بانک مرکزی)

مردم کدام استان‌ها بیشتر از چک استفاده کردند؟

بررسی آمار چک‌های مبادله‌شده به تفکیک استان‌های کشور نشان می‌دهد که در فروردین ماه، حدود 57 درصد از کل چک‌‌ها در چهار استان مبادله شده است. شهروندان استان تهران، با صدور 2.5 میلیون فقره چک به ارزش حدود 229 هزار میلیارد تومان، معادل 32.3 درصد از کل تعداد چک‌ها و بیشترین سهم از صدور چک‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.

پس از تهران، استان‌های اصفهان با 10.6 درصد، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی، هر کدام با 6.9 درصد بیشترین سهم از چک‌های مبادله‌ای را در مقایسه با دیگر استان‌ها داشتند.

از نظر مبلغ چک‌ها نیز تهرانی‌ها با صدور 47.5 درصد از کل چک‌ها پیشتاز بودند. شهروندان اصفهان و خراسان رضوی نیز با 7.5 درصد و 5.4 درصد، در رده‌های بعد قرار گرفتند.

بیشترین چک‌های برگشتی مربوط به کدام استان بود؟

از طرف دیگر بررسی نسبت چک‌های برگشتی به کل چک‌های مبادله‌ای نشان می‌دهد که استان‌های کهگیلویه و بویراحمد با ۱۱.۱ درصد و خراسان شمالی و لرستان هرکدام با 10.7 درصد بیشترین سهم از چک‌های برگشتی را به خود اختصاص دادند. مردم استان‌های گیلان، مازندران، البرز و قم نیز کمترین میزان چک برگشتی را داشتند و خوش‌‌حساب‌ترین‌ استان‌ها بودند.

همچنین در استان تهران نیز 182 هزار فقره چک به مبلغ 21.7 هزار میلیارد تومان برگشت خورد که این میزان از نظر تعداد، معادل 7.7 درصد و از نظر ارزش، ۹.5 درصد از کل چک‌های مبادله شده است.