بانک مرکزی در ادامه روند هفتگی به‌روزرسانی داده‌های گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، اخیراً با انتشار گزارشی در وب‌سایت رسمی خود، داده‌های جدیدی از بازار باز و بازار بین بانکی ارائه کرد. بر اساس این گزارش بانک مرکزی، در عملیات بازار باز این هفته که در تاریخ 29 مردادماه برگزار شد، میزان سفارش‌های ارسالی از طرف بانک‌ها و سفارش‌های پذیرفته‌شده از سوی بانک مرکزی، برای دومین هفته متوالی صعودی شدند. با این حال، به سبب انجام توافق بازخرید با سررسیدهای بلندمدت در هفته‌های گذشته، مبادلات در بازار باز همچنان در سطوح پایینی قرار دارند. در بیستمین عملیات بازار باز امسال چه گذشت؟ بانک مرکزی در این هفته بیستمین حراج بازار باز سال 1403 را برگزار کرد و 11 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی در این حراج شرکت کردند تا بخشی از نیاز خود به وجود نقد را از این طریق تامین کنند. در حراج بازار باز هفته آخر مردادماه، بانک‌ها و موسسات غیراعتباری شرکت‌کننده مجموعاً 17 هزار و 520 میلیارد تومان سفارش به بانک مرکزی ارسال کردند. بانک مرکزی نیز همچون پنج حراج بازار باز اخیر، دست رد به سینه بانک‌ها نزد و همه وجوه مورد نیاز آنها را تامین کرد. شرایط انجام توافق بازخرید در حراج بازار باز این هفته مشابه هفته گذشته بود. طوری که این هفته هم خبری از عملیات ریپو با سررسید بلندمدت نبود و همه سفارش‌ها با سررسید هفت‌روزه به بانک مرکزی ارسال شد. حداقل نرخ توافق بازخرید که بیش از یک سال است در سطح 23 درصد باقی مانده، این هفته نیز به ثبات خود ادامه داد. شایان ذکر است در این هفته 17 هزار و 500 میلیارد تومان از ریپوهای قبلی در بازار باز سررسید شد تا خالص عملیات بانک مرکزی در این هفته، تقریباً صفر باشد. به این ترتیب ارزش مانده توافق بازخرید سررسیدنشده از این مرحله و مراحل قبلی به 256 هزار و 880 میلیارد تومان رسید. بازار باز چگونه کار می‌کند؟ بازار باز یکی از ابزارهای اعمال سیاست پولی مهم بانک‌های مرکزی در جهان به شمار می‌رود. بانک‌های مرکزی می‌توانند با استفاده از عملیات بازار و بر اساس سیاست‌های خود، وجوه نقدی مورد نیاز بانک‌ها را تامین یا نقدینگی مازاد آنها را جمع‌آوری کنند. با وجود این، از آنجا که بانک‌ها در ایران همواره با مشکلات کمبود نقدینگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، این عملیات در ایران به صورت توافق بازخرید یا به عبارت دیگر، استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی بوده است. در عملیات بازار باز، بانک‌هایی که دچار کسری منابع نقد هستند برای جبران این کسری، سفارش‌های خود را در بازار باز ارسال می‌کنند. بانک مرکزی نیز بر اساس سیاست‌های خود، همه یا بخشی از این سفارش‌ها را می‌پذیرد و مبلغ مورد نیاز آنها را تامین می‌کند. واسطه معامله بین بانک‌ها و بانک مرکزی در بازار باز، اوراق در اختیار بانک‌هاست؛ طوری که بانک‌ها این اوراق را به بانک مرکزی می‌فروشند و وظیفه دارند در سررسیدی مشخص، اوراق را با نرخ سود تعیین‌شده، که همان نرخ توافق بازخرید است، بازخرید کنند. برای مطالعه بیشتر، صفحه بانک و بیمه در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.
