کاهش ۷۰ درصدی صادرات خشکبار ایران

به گزارش تجارت‌نیوز،  پنل استانداردهای جهانی و چالش‌های محصولات کشاورزی ظهر امروز در حاشیه دومین روز از ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران با حضور سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی؛ زین‌العابدین هاشمی، دبیر اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران؛ محسن احتشام، رئیس شورای ملی زعفران و کاوه زرگران، رئیس انجمن غلات برگزار شد.

زین العابدین هاشمی در این پنل با بیان اینکه تولید خشکبار درحال افزایش است، گفت: در سال ۱۳۹۹ میزان تولید پسته ۲۵۰ هزار تن بود و امسال ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تن پسته تولید کردیم؛ سطح زیر کشت خوب است و درختان جوان هستند. قوانین و مقرراتی که گذاشته می‌شود در راستای منافع صادرکنندگان نیست و اگر این روند دو سال دیگر ادامه پیدا کند اکثر کشاورزان شغل دیگری انتخاب می‌کنند.

کاهش ۷۰هزار تنی صادرات پسته به چین

وی ادامه داد: میزان صادرات پسته به چین در سال ۱۳۹۹، ۸۵ هزار تن بود که این میزان در سال گذشته به ۱۵ هزار تن کاهش یافته است. رقبای ما ذائقه های مشتریان را عوض می‌کنند؛ آلمانی‌ها طعم پسته ایران را فراموش کردند؛ فرش، پسته و زعفران محصولات شناخته شده ایران بودند که فرش فراموش شده و امسال  باید جشن نابودی پسته را بگیریم!

هاشمی با بیان اینکه ۲۷ استان کشور درگیر تولید خشکبار هستند، عنوان کرد: با این حال صادرات بیش از ۷۰ درصد کاهش داشته است؛ کشاورزانی که در ایران به آن‌ها توجه نکردیم رفتند آمریکا و بازار آنجا را بزرگ کردند.

حضور کمرنگ شرکت‌های خارجی در نمایشگاه اکسپو

در ادامه پنل، کاوه زرگران، با اشاره به برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو، اظهار کرد: شرکت‌های توانمندی در نمایشگاه حضور پیدا کردند، اما بازدیدکنندگان غالبا ایرانی بودند، درحالی که انتظار می‌رود از کشورهای خارجی باشند. قدم اول برای توسعه صادرات نیاز به عادی سازی روابط بین‌الملل و توسعه زیرساخت‌های کشاورزی دارد. وضعیت تعاملات بین‌المللی باعث شده است با وجود تلاش بخش خصوصی درحال حاضر از کشورهای خارجی بازدید کننده نداشته باشیم درحالی که به نظر من پتانسیل‌های بیشتری در این زمینه وجود دارد.

بازارهای صادراتی زعفران توسعه نیافته است

در ادامه محسن احتشام، رئیس شورای ملی زعفران با تاکید بر اینکه مشکل اساسی در زمینه صادرات بازاریابی است، گفتت: بازاریابی باید به دو دسته خرد و کلان تقسیم شود؛ دولت وارد بازاریابی کلان شود و بنگاه‌ها در راستای بازاریابی خرد حرکت کنند، باید نمایشگاه را پلی بدانیم بین شناساندن و تقاضا؛ باید به دیپلماسی اقتصادی بپردازیم.

وی بابیان اینکه انتظار می‌رود صادرات غیرنفتی تسهیل شود، گفت: نباید به برگزاری نمایشگاه اکتفا کنیم باید بیشتر به دیپلماسی اقتصادی پرداخته شود.در بخش کشاورزی و صنعت پتانسیل خوبی داریم و نقاط قوت و فرصت‌ها بیش از ضعف است اما ضعف در فرایند صادرات است که باید تسهیل شود.

رئیس شورای ملی زعفران با بیان اینکه بیش از ۹۵ درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود، اظهار کرد:سال گذشته ۱۶ تن صادرات زعفران داشتیم، اما این میزان صادرات فقط به پنج کشور امارات، استرالیاچین‌، قطر و افغانستان بوده است. در زمینه بازاریابی اقدامات اثرگذاری صورت نگرفته است تا ارزش افزوده به کشور برگردد.

وی افزود: محدودیت‌هایی که ایجاد شده باعث شده است نتوانیم با توسعه تولید زعفران بازارها را هم توسعه دهیم درحالی که از تولید تا بسته‌بندی زعفران بیش از ۷۰۰ هزار خانواده امرار معاش می‌کنند.

به گفته احتشام ایران در رتبه یک تولید زعفران در دنیا را دارد و کیفی‌ترین زعفران را تولید می‌کند.مشخص نیست محصولات کشاورزی داخلی پاک است یا خیر.

کشت گندم اولویت اول کشاورزان 

در ادامه زرگران با بیان اینکه حجم بزرگی از اراضی زراعی کشور زیر کشت گندم است، گفت: محصولات کشاورزی ایران خدادادی بوده است؛  تنها کشوری بودیم که زعفران تولید می کردیم، اما کم کم رقبای جدید در زمینه تولید و صادرات پیدا شده است و جایگاه ما در حوزه‌های مختلف کم‌رنگ شده است زیرا برنامه‌ریزی کلان نداریم.

وی ادامه داد: زمانی که پیمان‌های پولی، مالی و تجاری نداشته باشیم زیرساخت داد و ستد نداریم؛ وقتی نتوانیم از شبکه بانکی استفاده کنیم صادرات قرنطینه شده است. یارانه‌هایی که سایر کشورها به صادرکنندگان میدهند و می‌تواند در قیمت تمام شده محصولات اثرگذار باشد، ولی در کشور ما حذف شده است.

رئیس انجمن غلات با بیان اینکه محصولات ایرانی با استانداردهای مقصد تطابق ندارد، گفت: در داخل کشور هیچکدام از محصولات صیفی جات و میوه جات آزمایش نمی‌شود و مشخص نیست کالا پاک است یا خیر تا اینکه محصولات به کشورهای دیکر صادر و در نهایت مرجوع می‌شوند؛ این نشان می‌دهد سازمان ملی استاندارد کار خود را انجام نداده است.

زرگران با بیان اینکه تولید با ذائقه کشورهای هدف باید مورد توجه قرار بگیرد، گفت: در ایران اول تولید می‌شود بعد صادر؛ درحالی که در دنیا ابتدا سازمان‌های متولی بازارهای صادراتی را رصد و محصول را متناسب با بازار هدف تولید می‌کنند.

چالش‌های رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان 

در ادامه، نورانی رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی، با اشاره به تصمیم بانک مرکزی در سال‌های گذشته درمورد تعهدات برگشت ارز، عنوان کرد: این درحالی است که زیرساختی برای برگشت ارز تعریف نشده  و مشکلات عدیده‌ای برای صادرکنندگان ایجاد شده است.

زرگران در ادامه با تاکید بر اینکه در چند سال گذشته بازارهای صادراتی کشاورزی را از دست دادیم، اظهار کرد: حتی به  بازارهای کشورهایی مانند روسیه که با آن‌ها تعامل مناسب سیاسی داریم در زمان مناسب نتوانستیم صادر کنیم. ما بر اساس ذائقه ایرانی تولید می‌کردیم و نتوانستیم در بازارها موفق باشیم. سازمان‌های متعدد باید دست به دست هم دهند.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه تجار نیاز به سفر دارند، شرایط برای ویزا گرفتن دشوار است؛ پیشنهاد کمیسیون کشاورزی این است که تجار مانند سایر کشورها دو پاسپورت داشته باشند.

در ادامه پنل احتشام با تاکید بر اینکه برنامه‌ریزی استراتژیک برای بازاریابی زعفران نداریم، گفت: در شورای ملی زعفران قدم‌های خوبی برداشته شده و تلاش می‌کنیم برند ملی زعفران را در بیش از ۶۰ کشور ثبت کنیم؛ نیاز به تحقیقات بازار داریم تا در قالب برنامه‌ریزی استراتژیک‌ بازاریابی را انجام دهیم؛ باید برنامه‌ریزی با دولت و اجرا با بخش خصوصی باشد،اما اکنون اینطور نیست و با این روش نمی‌توان با دنیا رقابت کرد. انتظار می‌رود اختیارات بیشتری به تشکل‌ها داده شود.

همچنین در پایان نورانی با تاکید بر اینکه الگوی کشت در کشت باید تغییر کند، عنوان کرد: باید میزان مصرف داخل، تولید و صادرات را بدانیم؛ زمانی که برنامه‌ریزی وجود ندارد هم دولت ضرر می‌کند هم مصرف‌کننده.