مهاجرت سایبری پدیده‌ای که متوقف نمی‌شود
تغییر مکان زندگی از کشوری به کشور دیگر از جمله شناخته‌شده‌ترین شیوه‌های مهاجرتی است که در جهان همچنان رایج است. در این میان شاید مهاجرت سایبری کلید واژه نه چندان شناخته شده باشد. اما امروزه این نوع مهاجرت در برخی مواقع از نمونه‌های کلاسیک آن بیشتر کاربرد دارد.
محسن حسینی: پدیده مهاجرت در جهان تنها به تغییر مکان زندگی از کشوری به کشور دیگر محدود نمی‌شود. مهاجرت در عصر جدید ابعاد و گستره‌های جدیدی را تحت پوشش قرار می‌دهد. مهاجرت از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ یا از مرکز شهرها به حومه که به شکل عمومی دارای آب و هوای بهتری برای زندگی است از جمله معروف‌ترین مهاجرت‌های داخلی شناخته می‌شود.
به گزارش تجارت‌نیوز ، تغییر مکان زندگی از کشوری به کشور دیگر از جمله شناخته‌شده‌ترین شیوه‌های مهاجرتی است که در جهان همچنان رایج است. در این میان شاید مهاجرت سایبری کلید واژه نه چندان شناخته شده باشد. اما امروزه این نوع مهاجرت در برخی مواقع از نمونه‌های کلاسیک آن بیشتر کاربرد دارد.
خداحافظی با ویندوز
مهاجرت از سیستم عاملی به سیستم عامل دیگر، یکی از نمونه‌های داخلی مهاجرت سایبری محسوب می‌شود. اما این نوع جابجایی همیشه به بی‌سر و صدایی انتخاب میان ویندوز یا مک نیست. دعوای قدیمی میان طرفداران محصول اصلی مایکروسافت و سیستم عامل اپل در جریان بوده است. اما این نوع جابجایی تاثیر چندانی بر کلیت بازار و نوع رفتار مصرف دیگر کاربران نخواهد داشت.
این در حالی است که در سال ۱۳۹۲ یکی از جدی‌ترین تلاش‌ها برای مهاجرت گروهی از سیستم عامل در کشور انجام شد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخشنامه‌ای تمام دستگاه‌های اجرایی کشور را موظف کرده بود استفاده از سیستم عامل ویندوز را کنار گذاشته و از تاریخ مقرر تنها از سیستم عامل لینوکس استفاده کنند.
دستور به مهاجرت از سیستم عاملی به نمونه دیگر تنها مختص ایران نبود. هر چند ایران با وجود اعلام این دستور در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۹۰ همچنان از ویندوز در دستگاه‌های اجرایی اعم از ادارات و وزارتخانه‌ها استفاده می‌کند.
روسیه و چین دو کشور دیگری هستند که دستور به مهاجرت را به نهادهای مرتبط و تحت امرشان ابلاغ کره‌اند. در سال‌های ابتدایی هزاره سوم، زمانی که شبکه‌های اداری روسیه مورد تهاجم هکرهای خارجی قرار گرفت، روس‌ها در مقطعی به استفاده از ابزارهای کلاسیک و قدیمی روی آوردند. آنها در آن مقطع از ماشین تایپ استفاده می‌کردند. از سوی دیگر تولید و طراحی سیستم عامل مخصوص بر پایه لینوکس یکی دیگر از تلاش‌هایی بود که این کشورها در دستور کار قرار دادند.
چینی‌ها نیز بر اساس قانون موظفند تا سال ۲۰۲۰، یعنی حدود دو سال دیگر هرگونه وابستگی به ابزارهای تولیدی مایکروسافت را به حداقل رسانده و در برابر، از سیستم عامل مخصوص چین استفاده کنند که قرار است بر پایه لینوکس طراحی شود.
تداوم کوچ
یکی دیگر از تحولات اینترنتی با ظهور رسانه‌ای جدید با نام وبلاگ پا به عرصه گذاشت. با استفاده از وبلاگ هر فرد یک رسانه می‌شد. وبلاگ‌ها و افزایش ضریب نفوذ آنها موجب شد انحصار رسانه‌های رسمی در سراسر جهان شکسته شود. وبلاگ‌ها را می‌توان جد تمام شبکه‌های اجتماعی و فعالیت‌های تعاملی در اینترنت خواند.
ایرانی‌ها اما در این باره نیز ناچار به مهاجرت شدند. البته شیوع مهاجرت در میان کاربران ایرانی اقدامی مبتنی بر خواست و سلیقه افراد نیست و در اغلب موارد به دلیل مسدود شدن شبکه‌های مورد استفاده انجام می‌شود.
استفاده از ابزارهای مدیریت محتوایی چون موویبل تایپ، ورد پرس و استفاده از سرویس‌های رایگانی چون بلاگر در ابتدای راه وبلاگ‌نویسی مورد توجه کاربران ایرانی قرار گرفت. تیغ فیلتر هر کدام از این خانه‌ها را برای کاربران ایرانی غیر قابل سکونت کرد. سیل مهاجرت از این سرویس‌ها به سرویس‌های داخلی در همین دوران آغاز شد. بلاگفا، پرشین بلاگ و میهن‌بلاگ از جمله این سرویس‌ها بودند.
سرگردانی و حیرانی
مسدود سازی سرویس‌ها و شبکه‌ها همیشه به یافتن جایگزین ختم نمی‌شود. از همین رو سال‌ها پیش وقتی برخی سرویس‌های اینترنتی اشتراک عکس مسدود شدند عملا جایگزین در خوری که اغلب کاربران به آنجا کوچ کنند ایجاد نشد. برخی از فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی با مسدود شدن جایگزینی برای کاربران نداشتند.
از سوی دیگر روال مشخصی در فضای مجازی کشور در جریان است. از جمله آنکه برخی سرویس‌های پرطرفدار خارجی که فیلتر می‌شوند نمونه داخلی آن آغاز به کار می‌کند. از آن جمله می‌توان به مشابه‌های شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد. شبکه پر طرفدار یوتیوب نیز از جمله این شبکه‌ها است. هرچند نمونه‌های مشابه توییتر، فیس‌بوک و برخی شبکه‌های دیگر هرگز میزبان کاربرانی هم‌پای نمونه‌های خارجی نبودند.
بی‌وطنی در جهان مجازی
تجربه استفاده از پیام‌رسان‌ها در ایران نیز با فراز و فرودهای زیادی روبرو بوده است. از وایبر و وی‌چت گرفته تا این اواخر که تلگرام از دسترس خارج شد. بعد از انکه وایبر از دسترس کاربران ایرانی خارج شد، اکثر کاربران در جست‌وجوی پیام‌رسانی جدید به تلگرام رسیدند. برخی از کاربران در همان زمان گزینه‌های دیگری را جست‌وجو کردند.
البته فراگیری تلگرام موجب شد که در نهایت حدود ۴۵ میلیون نفر ایرانی در این پیام‌رسان حضور داشتند. با مسدود سازی تلگرام مسئولان توقع داشتند که خیل کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی مهاجرت کنند. خواسته‌ای که البته محقق نشد. وزیر ارتباطات پس از آنکه تلگرام از سوی قوه قضاییه مسدود شد اعلام کرد که در نهایت یک میلیون نفر از این پیام‌رسان خارج شدند و در نتیجه تغییر محسوس و چشمگیری در این ارتباط صورت نگرفت.
نظرات