نگاهی بر موانع توسعه هوش مصنوعی در ایران

به گزارش تجارت‌نیوز، همگام با روند جهانی به کارگیری هوش مصنوعی در جنبه‌های مختلف، کارشناسان و دولتمردان ایرانی هم به دنبال بهره‌گیری این تکنولوژی در کشور شدند. این مسئله تا اندازه‌ای مهم تلقی شد که در طبق سند چشم‌انداز هوش مصنوعی، ایران باید ظرف مدت 10 سال باید در بین 10 کشور پیشرو در هوش مصنوعی قرار بگیرد.

حال سوال این است که چالش‌های قرار گرفتن در بین  10 کشور برتر حوزه هوش مصنوعی چیست و برای رفع آن چه باید کرد؟

مشکلات تقویت زیرساخت هوش مصنوعی در ایران

آرش امینی، عضو هیئت علمی دانشکده برق دانشگاه شریف و مدیر تیم مدل زبانی شرکت MCI Next در پاسخ به این سوال که چالش‌های ایران برای قرارگیری در بین 10 کشور برتر هوش مصنوعی دنیا چیست، به تجارت‌نیوز گفت: در ابتدا باید گفت مقایسه 10 کشور نخست با یکدیگر عادلانه نیست. زیرا کشورهای مانند آمریکا و چین که در رتبه‌های اول و دوم در حوزه هوش مصنوعی قرار دارند بسیار پیشگام هستند و به سادگی نمی‌توان به آنها رسید.

وی افزود: دو دغدغه اصلی را همه شرکت‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی دارند. اولین دغدغه بحث زیرساخت یا همان تهیه GPU برای محاسبات هوش مصنوعی است. تقویت زیرساخت هوش مصنوعی دوچالش دارد؛ نخست تحریم خرید تجهیزات و دوم هزینه بالای قطعات است. برای مثال خرید یک GPU A100 هزینه‌ای بالغ بر 1.5 میلیارد تومان هزینه دارد.

آرش امینی در پاسخ به این سوال که برای راه‌اندازی یک مدل زبانی چه تعداد GPU نیاز است، بیان کرد: برای مثال شرکت فیسبوک برای راه‌اندازی مدل زبانی خود حدود 100هزار  GPU استفاده کرده است.

عدم دسترسی به داده‌ها چالش دیگر است

عضو هیئت علمی دانشکده برق دانشگاه شریف، چالش دیگر توسعه هوش مصنوعی در ایران را کمبود داده بیان کرد و ادامه داد: ما نیاز به داده‌های تمیز فارسی داریم و این داده‌ها در بسیاری از ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی وجود دارد ولی قانون منع افشای اطلاعات جلوی دسترسی ما به این داده‌ها را می‌گیرد. برای مثال مجموعه ایرانداک تعداد زیادی مقاله دارد اما در اختیار کسی قرار نمی‌دهد یا اگر بخواهید به محتوای کتاب دسترسی داشته باشید باید حتما کتاب را بخرید.

محمدجواد اتابکی، مدیرعامل استارتاپ آپتایم، فعال در زمینه هوش مصنوعی در پاسخ به این سوال که چالش‌های ایران برای قرارگیری در بین 10 کشور برتر هوش مصنوعی چیست، بیان کرد: مهاجرت نیروی کار تخصصی را می‌توان چالش اصلی نام برد. دلیل این مهاجرت، کمبود میزان دستمزد متخصصان هوش مصنوعی در ایران است. برای مثال یک مهندس نرم‌افزار هوش مصنوعی در کشورهای دیگر سالانه حقوقی بالغ بر 130 هزار دلار دارد ولی در ایران این دستمزد به صورت میانگین ماهانه 30 تا 40 میلیون تومان است.

وی ادامه داد: چالش دومی که در ایران وجود دارد بحث اینترنت و تحریم است. برای مثال وقتی متخصصان ایرانی می‌خواهند سرویسی را از خارج کشور تهیه و تست کنند، تحریم‌ها اجازه خرید نمی‌دهند و حتی در صورت خرید، سرعت اینترنت امکان مناسب برای تست محصول را نمی‌دهد.

 مدیرعامل استارتاپ آپتایم در پاسخ به این سوال که آیا در داخل کشور توان ساخت زیرساخت هوش مصنوعی وجود دارد، گفت: مهندسان ایرانی به لحاظ فنی توانایی تقویت زیرساخت را دارند زیرا بسیاری از جوانان ایرانی که اکنون در شرکت‌های مهم دنیا مشغول به کار هستند به لحاظ عملی توانایی خود را به اثبات رسانده‌اند و حتی به رده‌های مهم مدیریتی رسیده‌اند. ولی  نکته مهم است که یک حوزه مخصوصا هوش مصنوعی زمانی رشد می‌کند که شرکت‌ها بتوانتد ارتباط خوبی با هم دیگر برقرار کنند زیرا شرکت‌های مختلف به عنوان تکه‌های پازل، مکمل کار همدیگر هستند و این امر سبب می‌شو تا سرعت پیشرفت در حوطه هوش مصنوعی بیشتر شود.

اگر به روندتوسعه مصنوعی در دنیا دقت کنید متوجه می‌شود که هوش مصنوعی با هم افزایی جهانی در حال توسعه است.