آیا کم‌خونی به شکل گیری کبودی منجر می‌شود؟

اما گاهی اوقات کبودی‌ها بدون دلیلی مشخص ظاهر می‌شوند. در این میان، کم خونی یکی از مواردی است که می‌تواند به کبودی منجر شود.

به گزارش تجارت‌نیوز ، کبودی‌های بی دلیل برای نوع خاصی از کم خونی شایع هستند، که به نام کم خونی آپلاستیک شناخته می‌شود.

کم‌خونی آپلاستیک یک شرایط پزشکی است که نه تنها به واسطه تعداد کم گلبول‌های قرمز، بلکه تعداد کم گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها تعریف می‌شود.

هنگامی که تعداد پلاکت‌ها کمتر از حد عادی است، روند لخته شدن خون به خوبی صورت نمی‌گیرد، که اغلب به خونریزی بیش از اندازه و کبودی منجر می‌شود.

از دیگر نشانه‌ها و علائم کم خونی آپلاستیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رنگ پریدگی پوست

خستگی

سرگیجه

سردرد

راش پوستی

تنگی نفس

ضربان قلب سریع و نامنظم

خونریزی لثه

خونریزی بینی

خونریزی طولانی مدت از یک بریدگی و غیره

کم‌خونی آپلاستیک پیشرفت آهسته‌ای طی چند هفته و چند ماه دارد. گاهی اوقات ممکن است به ناگاه پدیدار شده و حتی زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهد. کم‌خونی آپلاستیک ممکن است حالت مزمن نیز به خود بگیرد.

دلایل کم خونی آپلاستیک

همان گونه که اشاره شد کم‌خونی، به ویژه کم‌خونی آپلاستیک می‌تواند موجب شکل گیری کبودی شود. دو نوع کم‌خونی آپلاستیک وجود دارند:

کم‌خونی آپلاستیک اکتسابی

کم‌خونی آپلاستیک اکتسابی یک اختلال خودایمنی است که با تخریب سلول‌های خونی توسط سیستم ایمنی بدن شکل می‌گیرد.

این نوع از کم خونی می‌تواند در هر سنی آغاز شود، و هم مردان و هم زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در حدود 75 درصد موارد، کم خونی آپلاستیک اکتسابی ایدیوپاتیک (نهان‌زاد) است، به این معنی که دلیل واقعی آن نامشخص است. با این وجود، از دلایل احتمالی کم خونی آپلاستیک اکتسابی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پرتو درمانی یا شیمی درمانی برای درمان سرطان

سموم

بیماری‌های عفونی مانند سیتومگالوویروس یا HIV

درمان‌هایی برای دیگر بیماری‌های خودایمنی

بارداری

کم خونی آپلاستیک ارثی

کم‌خونی آپلاستیک ارثی یک بیماری ژنتیکی است که از والدین به فرزند منتقل می‌شود. این نوع از کم‌خونی آپلاستیک نسبت به نوع اکتسابی کمتر شایع است، و به طور معمول طی دوران کودکی تشخیص داده می‌شود. برخی شرایط پزشکی ارثی که می‌توانند به کم‌خونی آپلاستیک منجر شوند شامل موارد زیر هستند:

دیسکراتوزیس کانجنیتا

کم خونی فانکونی

کم خونی دایموند-بلک فان

سندرم شواخمن-دایموند

نوع دیگری از کم‌خونی آپلاستیک ارثی در میان بزرگسالان تشخیص داده می‌شود. این نوع که به تازگی کشف شده است، به واسطه تلومرهای کوتاه شکل می‌گیرد. آزمایش‌های ویژه برای تشخیص این نوع از کم‌خونی آپلاستیک نیاز است.

چگونگی درمان کم خونی آپلاستیک

کم‌خونی آپلاستیک، بدون در نظر گرفتن این که ارثی یا اکتسابی باشد، یکی از دلایل شکل‌گیری کبودی محسوب می‌شود و درمان مناسب برای کنترل کبودی ضروری است. در ادامه با برخی از روش‌های درمانی موجود برای کم‌خونی آپلاستیک بیشتر آشنا می‌شویم.

تزریق خون

برای کاهش علائم کم‌خونی آپلاستیک و کنترل خونریزی، اغلب تزریق خون ضروری است. باید به این نکته اشاره داشت که تزریق خون یک روش درمانی برای این نوع کم‌خونی محسوب نمی‌شود.

این اقدام تنها تسکین موقت علائم را به همراه دارد. تزریق خون به طور معمول شامل انتقال پلاکت‌ها یا گلبول‌های قرمز خون می‌شود.

تزریق گلبول‌های قرمز خون تعداد آنها را در جریان خون فرد افزایش می‌دهد، در شرایطی که تزریق پلاکت‌ها به پیشگیری از خونریزی بیش از اندازه کمک می‌کند.

به طور کلی، زمانی که تعداد موارد تزریق خون به یک فرد مطرح می‌شود، هیچ محدودیتی وجود ندارد. با این وجود، تزریق خون دارای عوارض جانبی و اثرات مخصوص به خود است.

پس از چند تزریق گلبول‌های قرمز خون، تجمع آهن در بدن انسان رخ می‌دهد، که به اندام‌های حیاتی آسیب می‌زند.

افزون بر این، بدن انسان ممکن است پادتن‌هایی را علیه گلبول‌های قرمز خون منتشر کند، که از کارایی آنها می‌کاهد. استفاده منظم از سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی از این شرایط پیشگیری خواهد کرد.

پیوند سلول‌های بنیادی

در مواد کم‌خونی آپلاستیک شدید، پیوند سلول‌های بنیادی تنها گزینه برای درمان موفق محسوب می‌شود. پیوند سلول‌های بنیادی معمولا به عنوان پیوند مغز استخوان شناخته می‌شود.

این روش درمانی بیشتر برای بیماران جوان و سالم مناسب است. یک اهداکننده سازگار نیاز است، که به طور معمول خواهر یا برادر بیمار است.

همانند روش‌های درمانی دیگر، پیوند سلول‌های بنیادی دارای خطرات و عوارض جانبی خاص خود است. همواره احتمال پس زدن پیوند توسط بدن وجود دارد، که به شکل گیری عوارض تهدیدکننده زندگی فرد منجر می‌شود.

سرکوب کننده‌های سیستم ایمنی بدن

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن برای بیمارانی که نمی‌توانند پیوند مغز استخوان انجام دهند و برای آنهایی که به کم‌خونی آپلاستیک ناشی از اختلالات خودایمنی مبتلا هستند، ضروری است.

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی فعالیت سیستم ایمنی را مهار می‌کنند، که به مغز استخوان اجازه احیای سریع‌تر و تولید سلول‌های خونی جدید را خواهد داد.

زمانی که مصرف این داروها متوقف شود، احتمال بازگشت کم خونی آپلاستیک وجود دارد.

محرک‌های مغز استخوان

انواع خاصی از داروها مانند اپوئتین آلفا، فیلگراستیم، و غیره ممکن است به تحریک مغز استخوان برای تولید سلول‌های خونی جدید کمک کنند.

آنتی بیوتیک‌ها و ضد ویروس‌ها

کم‌خونی آپلاستیک سیستم ایمنی بیمار را تضعیف خواهد کرد. این به معنای آن است که فرد در برابر عفونت‌های باکتریایی و ویروسی آسیب‌پذیرتر خواهید بود. از این رو، آنتی بیوتیک ها و ضد ویروس‌های مختلف اغلب توسط پزشک تجویز می‌شوند.

درمان‌های دیگر

در صورتی که کم‌خونی آپلاستیک به واسطه شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان شکل گرفته باشد، زمانی که این روش‌های درمانی پایان یابند، کم خونی بهبود خواهد یافت.

اگر بارداری دلیل کم خونی آپلاستیک است، با پایان این دوران، کم خونی نیز بهبود می‌یابد. اگر پس از تولد نوزاد هیچ بهبودی در این شرایط مشاهده نشد، مصرف داروهای دیگر با تجویز پزشک نیاز خواهد بود.

منبع: نیو هلث ادوایزر