برنامه‌های دولت ژاپن برای مدیریت جمعیت سال‌خورده
ژاپن با معضلی روبرو است که دیر یا زود بسیاری از کشورهای جهان با آن روبرو می‌شوند: افزایش جمعیت سال‌خوردگان. برخی از شهرهای این کشور تعداد زیادی افراد پیر دارد اما دولت آنها را به حال خود رها نکرده و برنامه‌هایی برای زندگی آنها تدارک دیده است.
برف روی کوه‌ها نشان‌دهنده زمستان سرد در شهر تویاما است. کازوکو اوناگاوا زنی 87 ساله است که به پیاده‌روی رفته، حالا به استخر می‌رود و کمی بعد بدن پیر و نحیفش را خشک می‌کند. با لبخندی می‌گوید: من در این سن و سال خیلی هم خوب مانده‌ام! زمستان هیچ‌وقت نمی‌تواند مایه نگرانی من باشد.» او و دوستانش مشغول شنا می‌شوند و بعد برای ماساژ به اتاق دیگری می‌روند. پزشکی آنجا به صورت دائم به کازوکو و دوستانش رسیدگی می‌کند تا هیچ کاری را بیش از حد لزوم انجام ندهند و همیشه سالم باشند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، حدود 30 درصد از 418 هزار نفری که شهر تویامای ژاپن زندگی می‌کنند 65 ساله یا بالای 65 سال هستند. متوسط این رقم در کل کشور ژاپن 27 درصد است.
انتظار می‌رود سهم سال‌خوردگان در شهر تویاما تا سال 2025 به بالای 32 درصد برسد. جمعیت در این شهر نه‌تنها خاکستری می‌شود بلکه در حال کاهش یافتن نیز هست. در سال 2005 حدود 421 هزار نفر در این شهر زندگی می‌کردند و احتمالا تا سال 2025 این رقم به 390 هزار نفر خواهد رسید.
همین‌طور که جمعیت مسن‌تر و کوچک‌تر می‌شود، نیازهای خدماتی نیز در شهر متحول می‌شود. برای مثال در سال 2004 به جای یک مدرسه ابتدایی که قبلا وجود داشت، مرکز کادوکاوا را برای رسیدگی به سال‌خوردگان راه‌اندازی کرده‌اند.
متوقف کردن خدمات عمومی با هزینه‌های بسیار زیادی همراه است. به‌علاوه تعداد کسانی که به عنوان نیروی کار در ژاپن مشغول به کار بوده‌اند نیز در حال کاهش است که این یعنی «درآمد از راه مالیات» نیز در حال کاهش است. شهر در حال کوچک شدن است و همه‌چیز در حال از دست رفتن.
این فقط شهر تویاما نیست که با این مشکل روبه‌رو شده؛ اکثر شهرهای ژاپن با همین مشکل مواجه هستند. سالانه حدود 400 مدرسه در ژاپن بسته می‌شود؛ اکثر آنها به مرکز نگهداری سال‌خوردگان و بازنشسته‌ها تبدیل می‌شوند.
در سال 2016 حدود 300 هزار مرگ بیش از تولد در ژاپن رخ داده‌است. اگر ژاپن به رویه فعلی‌اش ادامه بدهد یک‌سوم جمعیتِ خود را (و چهار نفر از هر ده کارگرش را) تا سال 2065 که نوه خانم اوناگاوا بازنشسته می‌شود، از دست خواهد داد.
چطور می‌توان با جمعیت کمتر زندگی کرد؟
ژاپن اعتقادی به مهاجرت انبوه ندارد. تلاش‌ها برای افزایش نرخ باروری نیز اغلب با شکست مواجه شده البته مواردی استثنایی وجود دارد. تنها راهکار پیش روی ژاپنی‌ها این است که یاد بگیرند چطور می‌توان با جمعیت کمتر در کشور زندگی و این زندگی را اداره کرد. شهردار تویاما امیدوار است به این هدف دست پیدا کند.
نخستین تمرکز این شهر روی حمل‌ونقل عمومی است. افرادی که سنی از آنها گذشته اغلب بدنی بیمار دارند و به کمک نیاز دارند.
اتوبوس‌ها دیگر مانند گذشته مشتری ندارند و تعداد مسافران آنها از 40 هزار نفر در روز در سال 1995 به 17 هزار نفر در روز در سال 2012 رسید.
به این ترتیب هزینه‌ای که صرف اتوبوس‌ها می‌شود باید صرف نوع دیگری از حمل‌ونقل عمومی بشود. در این بین هزینه پرستاری از سالمندان نیز افزایش یافته است.
ژاپنی‌ها سعی دارند افراد را به زندگی به شیوه‌ای متفاوت ترغیب کنند. یکی از آنها استفاده از قطارهای سریع‌السیر است که هزینه کمتری نیز دارد.
کسانی که 65 سال به بالا هستند باید بتوانند بلیت‌ها را به قیمت ارزان‌تری تهیه کنند و همچنین بتوانند به کمک این شبکه راه‌ها به هر جایی که بخواهند سفر کنند.
دولت هزینه‌هایی صرف راه‌اندازی مراکز نگهداری از سالمندان کرده که این روزها با استقبال این افراد همراه شده‌است. افراد مسن مطابق قوانین دولتی باید بتوانند به صورت رایگان از موزه‌ها و باغ‌وحش‌ها دیدن کنند.
نتیجه همه اینها نیز این بوده که ژاپن بتواند حضور تعداد بالای سال‌خوردگان را در شهرهای خود کنترل کند و در عین حال کاری کند که شهروندان از زندگی خود احساس رضایت‌خاطر داشته‌باشند.
شهردار تویاما می‌گوید: ما می‌خواهیم شهرهای کوچک با مردمان پیر طوری باشد که همه در آن با آسایش و شادی زندگی کنند. تلاش‌های دولت ژاپن که تاکنون همین وضعیت را نشان داده‌است.
به نظر می‌رسد ژاپنی‌ها بتوانند با موفقیت بیشتری افزایش جمعیت سال‌خوردگان را نسبت به سایر کشورها کنترل کنند.
منبع: اکونومیست
نظرات