همه گزینه‌های جدی شهرداری تهران؛ مردانی که تخصص «مدیریت شهری» ندارند

میلاد مرادی: صبح دیروز، اعضای شورای شهر تهران در جلسه‌ای نسبت به انتخاب لیستی 28 نفره از گزینه‌های شهردار تهران اقدام کردند.

به گزارش تجارت‌نیوز ، آنگونه که علی عطا، عضو شورای شهر تهران گفته، نام محسن هاشمی و محمدرضا عارف از میان گزینه‌ها کنار گذاشته شده است. همچنین محسن مهرعلیزاده، استاندار فعلی اصفهان نیز با انتشار بیانیه‌ای عنوان کرد که قصدی برای ریاست بر شهرداری تهران ندارد و در اصفهان باقی می‌ماند. با این حال هنوز هم چهره‎‌های سرشناس در میان این گزینه‌ها وجود دارد.

صف سیاسیون برای مدیریت کلان‌شهر

حسین مرعشی، یکی از نام‌آشناترین نام‌های این لیست است. وی متولد کرمان و از نزدیکان مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که در دهه 70 رئیس دفتر وی بوده است. مرعشی قبل از رئیس دفتری رئیس‌جمهور، عهده‌دار سازمان جهاد سازندگی و استاندار کرمان زادگاه خود بوده است. آنگونه که مرعشی در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفته وی در دهه 70 از دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، لیسانس اقتصاد گرفته است.

دو دوره نمایندگی مجلس، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، از دیگر سوابق وی به شمار می‌آید. مرعشی همچنین بنیانگذار هواپیمایی ماهان نیز بوده است. با این حال، اگر چه برخی وی را جز بهترین گزینه‌ها می‌دانند، اما آنچه که در رزومه حسین مرعشی پیدا نمی‌شود، وجود سابقه در زمینه مدیریت و حکمرانی شهری است.

محمود حجتی، یکی دیگر از گزینه‌های مطرح شده است. وی که در اواخر اسفند ماه سال گذشته توانست خود را از کابوس استیضاح نجات دهد، پیش‌تر نیز در میان گزینه‌های سکان‌داری ساختمان بهشت نیز بوده است. موافقان حجتی همچون مرعشی توانایی اجرایی وی را به عنوان مهم‌ترین دلیل برای انتخاب وی می‌دانند. حجتی فارغ‌التحصیل مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی اصفهان است.

حجتی نیز هماننند مرعشی کار خود را از جهاد سازندگی آغاز کرده است. استانداری سیستان‌و‌بلوچستان، مدیر اجرایی سد کرخه، وزیر راه‌و‌ترابری در دولت هفتم، وزیر جهاد کشاورزی در دولت‌های هشتم، یازدهم و دوازدهم، از دیگر سوابق این عضو حزب کارگزاران است. رزومه حجتی نیز مانند مرعشی خالی از تجربه یا تخصص در زمینه مدیریت شهری است.

مرتضی بانک همشهری حجتی، یکی دیگر از گزینه‌های مطرح شده است. وی که بیشتر در زمینه فعالیت‌های تجاری، صنعتی و گردشگری فعالیت دارد، کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی است. وی سوابق مختلفی در دستگاه‌های متعدد دارد.

معاون مالی و اداری وزارت امور خارجه، معاون کل نهاد ریاست جمهوری، عضو هیئت رئیسه فدراسیون شنا، رئیس هیئت مدیره صندوق بازنشستگی فولاد، از جمله مسئولیت‌های بانک در دستگاه‌های مختلف بوده است. رزومه بانک نیز همانند حجتی و مرعشی خالی از سوابق و تخصص در زمینه مدیریت شهری است.

حبیب‌الله بیطرف یکی دیگر از امیدواران رسیدن به بهشت است. وی که از رسیدن به وزارت نیرو بازمانده است، اکنون در انتظار تایید شورای شهر تهران است.

بیطرف، اهل یزد و کارشناس ارشد مهندسی عمران از دانشگاه تهران است. در سابقه وی استاندار یزد، وزیر نیرو در دولت‌های هفتم و هشتم، مجری طرح‌های سدسازی، عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی و ساختمان و معاونت در وزارت نفت به چشم می‌خورد. بیطرف نیز سابقه‌ای در زمینه حکمرانی شهری ندارد و تنها می‌توان گفت از جنبه عمرانی و ساختمان تا حدودی دارای سابقه است.

سمیع‌الله حسینی مکارم که اکنون سرپرست شهرداری تهران را بر عهده دارد، یکی دیگر از گزینه‌های مطرح شده از طرف شورای شهر است. وی که دکتری اقتصاد نظری و اقتصاد برنامه‌ریزی را در کارنامه خود دارد، دارای سوابقی از جمله معاونت توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری تهران، معاون طرح و برنامه پست بانک، مدیر کلی بودجه و تشکیلات وزارت آموزش‌و‌پرورش، سرپرست مدارس ایران در شبه قاره هند و رئیس آموزش و پرورش منطقه ۱۴ تهران است.

نام پیروز حناچی نیز به عنوان یکی از گزینه‌ها برای تصدی شهرداری تهران منتشر شده است. وی نیز یکی از معدود گزینه‌هایی است که تا حدودی دارای سابقه و تخصص در زمینه مدیریت شهری و شهرسازی است. حناچی دانش‌آموخته معماری از دانشگاه تهران و فارغ‌التحصیل دکتری مرمت شهری و بازسازی شهرهای تاریخی است.

از جمله سوابق وی می‌توان به معاون معماری و شهرسازی وزیر راه در دولت یازدهم، معاون سازمان نظام مهندسی، رئیس مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی اشاره کرد. حناچی نیز در زمینه شهرسازی و شهری دارای سابقه و تخصص است. هر چند که بیشتر سابقه وی در وزارت راه و شهرسازی بوده است.

محمدمهدی تندگویان، یکی دیگر از افرادی است که نام وی در فهرست کاندیداها منتشر شده است. تندگویان که اکنون معاون وزیر ورزش و جوانان است، فارغ‌التحصیل رشته مدیریت شهری در مقطع کارشناسی ارشد است. وی پیش‌تر نیز در دوره چهارم عضو شورای شهر تهران بوده است.

سوابق تندگویان در شورای شهر نشان داده است که وی حامی حفظ فضای سبز و باغات تهران است. معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی نیز یکی دیگر از علایق تخصصی پسر شهید محمدجواد تندگویان است. تندگویان همچنین خواهان افزایش اختیارات اعضای شورای شهر است. وی در میان گزینه‌های مطرح شده جز معدود افرادی است که سابقه و تحصیلات وی در زمینه مدیریت شهری است.

البته باید این نکته را در نظر گرفت که تندگویان در حیطه شهری سابقه اجرایی ندارد. این در حالی است که شهرداری تهران از نگاه خیلی‌ها نیازمند فردی است که توانمندی اجرایی بالایی داشته باشد.

محسن هاشمی رفسنجانی، یکی از مهم‌ترین گزینه‌های تصدی شهرداری تهران بود که صبح دیروز با تصمیم اعضای شورای شهر از لیست کنار گذاشته شد. با این حال هنوز برخی زمزمه‌ها از شهردار شدن وی وجود دارد. هاشمی رفسنجانی، زاده قم و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از پلی‌تکنیک مونترال کانادا است.

وی به مدت 11 سال رئیس هیئت‌مدیره شرکت متروی تهران بوده است. هاشمی همچنین عضو شورای شهر دوره چهارم بوده و اکنون نیز ریاست شورای پنجم را بر عهده دارد. در سابقه وی معاونت عمرانی دانشگاه آزاد و معاونت عمران و توسعه دانشگاه علوم تحقیقات، عضو هیئت مدیره شرکت مادر تخصصی حمل‌و‌نقل ریلی کشور را در سابقه خود دارد.

تهران در آرزوی طهران

در میان لیست منتشر شده از طرف شورای شهر افراد دیگری نیز حضور دارند. اما اسامی فوق شناخته‌شده‌ترین کاندیداها بودند. آنچه که از بررسی سابقه کاندیداها می‌توان دریافت این است که سابقه و تخصص اکثر این افراد در زمینه مدیریت شهری نیست.

محسن ‌هاشمی رفسنجانی تنها فرد شناخته‌شده است که در زمینه شهری دارای سابقه طولانی است. اما فعلا بنا به تصمیم اعضای شورای شهر از تصدی پست شهرداری تهران بازمانده است. محمدمهدی تندگویان، یکی دیگر از این افراد است که دارای سوابقی در زمینه شهری است. با این تفاوت که وی در سوابق خود فاقد مسئولیت اجرایی در زمینه حکمرانی شهری بوده است.

تهران امروز با طهران دیروز تفاوت‌های بسیار زیادی دارد. سیل مهاجرت از سایر شهرها و افزایش روزافزون جمعیت، رشد انواع و اقسام آسیب‌های اجتماعی، کمبود امکانات مدیریت شهری، ترافیک سرسام‌آور و سایر مشکلات دست به دست هم داده تا کارشناسان مدیریت شهری تهران را شهری فاقد استانداردهای شهر انسان‌محور بدانند.

شهر انسان‌محور شهری است که پایه‌های آن را برای زندگی کردن انسان‌ها در آن شهر بنیان نهاده باشند. این در حالی است که اکثر کارشناسان مدیریت شهری اعتقاد دارند تهران شهری است که برای خودروها ساخته شده است. موضوعی که زندگی کردن انسان‌ها را دچار اختلال کرده است.

حکمرانان ساختمان بهشت طی سالیان گذشته یا آنقدر درگیر مسائل سیاسی بوده‌اند که وقتی برای انجام کارهای اجرایی نداشته‌اند. یا آنکه تنها مهندسانی بوده‌اند که دست به ساخت‌ انواع سازه‌های مختلف زده‌اند. سازه‌هایی که حتی توان امکان پیاده‌روی را از شهروندان گرفته است.

شهر انسان محور مبتنی بر پیاده‌روی شهروندان، حمل‌و‌نقل مبتنی بر دوچرخه، استفاده از انواع و اقسام روش‌های حمل‌و‌نقل عمومی، توسعه کشاورزی شهری، بهره‌گیری از سیستم TOD در حمل‌‌و‌نقل عمومی، گردشگری شهری، رشد اقتصاد شهری و زدودن آسیب‌های اجتماعی از چهره شهر است.