عواقب تضادهای ارزشی بر باورهای تربیتی
شالوده شخصیت انسان در کودکی شکل میگیرد و در نوجوانی در ناخودآگاه فرد تثبیت میشود، اما وجود تضادهای ارزشی و هنجاری در جامعه تناقضهای تربیتی و رفتاری کودکان را به دنبال دارد.
فضای رشد کودکان امروز جامعه، از جمله مواردی است که با توجه به اهمیت و نقش این دوره در بزرگسالی آنان، باید مورد توجه مسئولان کشور و خانواده ها قرار گیرد.
به گزارش تجارتنیوز،به گفته کارشناسان، با یک نگاه منطقی به حوزه تعلیم و تربیتی کشور، تضاد ارزشی بین لایهها و مراجع مختلف جامعه از خانواده تا قوانین حاکم بر جامعه مشهود است.
قوانین سفت و سختی در حوزه تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان بر کشور حاکم است که خانوادهها ملزم به رعایت آن هستند، در حالی که در باطن ممکن است اعتقاد قلبی به آن نداشته باشند، از نگاه روانشناسان و کارشناسان تعلیم و تربیت، این بدترین نوع رفتار در تربیت کودکان یک سرزمین است.
کودکان به شدت مستعد یادگیری هر چیزی هستند و به سرعت آن را بازتولید می کنند و در این میان بسیاری از تناقضهای رفتاری و تربیتی در آموزش و تعلیم کودکان تاثیر منفی دارد.
گاهی دیده میشود در برخی خانوادهها برای تربیت کودک قوانین خاصی حاکم است که گاهی این قانونها در جامعه ضدارزش تلقی میشود و یا برعکس، نوع موسیقی، مدل لباس یا حد و میزان ورود کودک در فضای مجازی از جمله مواردی است که حدود آن در مبانی تربیتی جامعه و خانواده و حتی بین خانوادههای مختلف متفاوت تعریف میشود.
صاحبنظران امر معتقدند تعارض درون خانواده و اجتماع ناخودآگاه کودکان را دچار سردرگمیهای شدید اجتماعی میکند که این امر منشا تعارضهای اخلاقی در بزرگسالی این افراد است.
شیوه تربیتی کودکان در جامعه همسان نیست، به نظر میرسد کودکان اکنون از نظر مسایل تربیتی با دیدگاه خانواده و جامعه روبرو هستند در حالی که هرکدام از آنها مدل تربیتی و رفتاری خود را اجرا میکنند، این موضوع نوعی سرگردانی و بلاتکلیفی برای کودکان به همراه دارد.
با توجه به نبود مرز مشخص بین ارزشها و ضد ارزشهای جامعه، خانواده و مبانی تربیتی که باعث سردرگمیهای اجتماعی و فردی کودکان و نوجوانان میشود، ضرورت شفاف سازی هنجارها را در جامعه کنونی ایرانی بیش از پیش نشان میدهد.
از سوی دیگر، تمدن ایران از قدمت طولانی در جهان برخوردار است و معرفی همین تمدن به کودک و نوجوان میتواند به حفظ هویت ملی و دینی آنان کمک کند.
هنوز مدارس کشور در شناسایی ارزشهای اصیل جامعه ما به دانشآموزان به طور کامل موفق عمل نکردهاند و در این زمینه باید به صورت متوازن ارزشهای دینی و ملی به کودکان و نوجوانان شناسانده شود.
برای حفظ هویت کودکان و نوجوانان، راهی جز مراجعه به تعالیم دینی و ملی کشور نیست و آینده سازان باید در کنار حفظ ارزشهای دینی در حفظ ارزشهای ملی و میهنی نیز تلاش کنند.
شفاف نبودن هنجارها در مسایل تربیتی
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری سمنان گفت: تربیت اصولی کودکان برای جلوگیری از سردرگمی اجتماعی و فردی در دوران بزرگسالی نیازمند شفافسازی در هنجارهای موجود در جامعه است.
سعید ناجی با اشاره به سردرگمی مسایل تربیتی کودکان در زمینههای مختلف، افزود: هنجارها و نابه هنجاریهای جامعه به خوبی برای کودکان و نوجوانان مشخص نیست و این باعث سردرگمی آنان میشود.
وی با اشاره به مصداقهای نامشخص در هنجار و نابههنجاریها، بیان کرد: در برخی حوزهها مانند موسیقی، شادی، استفاده از تلفن همراه و فضای مجازی، بایدها و نبایدها و گاهی مجاز و غیرمجاز چندان در جامعه مشخص نیست.
به گفته وی، زمانی که جامعه رفتار اصولی بر اساس ارزش های منطقی ندارد، به یقین تربیت کودک نیز بلاتکلیف میماند و در نتیجه کودک و نوجوان دچار سردرگمی فردی و اجتماعی می شود.
ناجی ادامه داد: ماهیت ذهنی کودکان کشور به خاطر سردرگمیهای مختلف اجتماعی و فرهنگی به درستی شکل نگرفته است.
کودک آزاری مخفی داریم
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان گفت: کودکان به عنوان آیندهسازان کشور دچار مشکلات عدیدهای هستند که در مدیریت جامعه به آن پرداخته نشده است.
امیر بینایی افزود: مبانی نشاط در جامعه نامشخص و نیازمند به شفاف سازی است.
وی بیان کرد: نیاز اساسی کودکان در جوامع مختلف نشاط است اما نظام آموزشی متناسب با نیاز این قشر نیست.
بینایی با اشاره به این که کودک آزاری مخففی در جامعه وجود دارد، تصریح کرد: نظام آموزشی فقط به انضباط و نظم بخشی تاکید داشته است در حالی که نیازهای کودکان متنوع و مختلف است.
وی ادامه داد: رفتارشناسان و دانشمندان این حوزه، به این مطلب اذعان دارند که بروز شادی و هیجان منجر به رشد و تعالی کودکان می شود.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان خاطرنشان کرد: اصول دینی و آموزشهای مربوط به آن در کشور به خوبی تبیین نشده است.
وی با بیان این که خیلی از وقایع و دورههای تاریخی بخشی از هویت ملی ما هستند، افزود: گاهی مسایل تاریخی از کتابهای درسی برداشته میشود که بی هویتی ملی را به همراه دارد.
بینایی ابراز داشت: مبانی آموزشی و درسی هر سال دچار دستخوشها، تغییرات و نگاه خاص می شود که مجموعه این رفتارها و تعارضها کودک را گرفتار سردرگمی میکند.
وی یادآور شد: آینده سازی کودکان در گرو تعیین تکلیف در حوزههای مختلف است در غیر این صورت امیدی به ساختن آینده فرزندان وجود ندارد.
وی بیان کرد: توسعه یافتگی کشورها، محصول توجه به دوره کودکی و تهیه تمامی ملزومات و امکانات این دوره است.
به گفته بینایی، هیچ کشوری بدون توجه به مسایل کودکان، آینده روشنی برای جامعه خود رقم نزده است و از این رو کشوری آینده سعادتمندی برای خود مهیا میکند که به کودکان خود توجه کرده باشد.
بینایی تاکید کرد: رویکرد کارشناسی در تدوین نقشه راه به منظور ایجاد تعلق خاطر در هویت، ملیت، نشاط و شادی برای کودکان ضرورت دارد.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان، اصلاح امور جامعه را مقدمه بر جبران ضعفهای موجود برشمرد و افزود: این امر موجب پرورش نسلی با جایگاه واقعی ایرانی- اسلامی در دنیا میشود.
زمینه تربیتی معیاری در تاثیر فضای مجازی بر کودکان
کارشناس ارشد روانشناسی و کارشناس دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان به اثرات مثبت و منفی فناوریهای نوین و رسانههای اجتماعی بر کودکان اشاره و تصریح کرد: تاثیرات ابزارهای نوین فناوری در جامعه کنونی، بستگی به زمینه تربیتی کودکان دارد.
مهدیه بصیری تاکید کرد: وقتی کودکان از تربیت اصولی و درست بهرهمند باشند، به راحتی خوب و بد فضاهای مجازی و فناوریهای نوین را تشخیص میدهند.
وی ادامه داد: استفاده متعادل و مفید از شبکههای اجتماعی میتواند باعث رشد و شکوفایی فرزندان شود.
وی خاطرنشان کرد: شبکه های اجتماعی برای همه قابل دسترس است اما بدون برنامه رها کردن کودکان برای استفاده از این شبکهها آسیبهای فراوانی به آنان وارد کند.
این روانشناس یادآور شد: کودکان برای موفقیت در جامعه باید اصول روابط اجتماعی را به درستی فراگیرند و این مهم در سایه استقلال شخصیتی کودک است.
بصیری افزود: کودک و نوجوان با کسب مهارت های اجتماعی باید بتواند در اجتماع تعامل مثبت و مناسبی با دیگران داشته باشند.
وی اظهارداشت: بلوغ عاطفی و آگاهی کافی کودک را در جوامع از هر گزندی حفظ میکند.
کارشناس دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان گفت: تربیتی که منجر به رشد و بلوغ فکری، عاطفی و شخصیتی کودک شود تربیت صحیح است.
بصیری افزود: خانواده در کنار یاددهی مسایل تربیتی به کودکان باید آن ها را دارای یک شخصیت مستقل پرورش دهند تا در برابر معضلات اجتماعی به بهترین نحو ممکن برخورد کنند.
وی با اشاره به این که پدر و مادر مهمترین نقش را در بحث تربیتی کودک ایفا میکنند، بیان کرد: زمانی که مسایل به خوبی برای فرزندان تبین نشود، به طور مسلم کودکان در آینده دچار سردرگمی میشوند.
آسیبهای موازی کاری و ورود غیرتخصصی به امور تربیتی
مدیر کل کانون پرورش فکری استان سمنان با اشاره به اینکه امور مربوط به کودک و نوجوان و انتقال بسیاری از مفاهیم ناب در شاخه های مختلف تنها توسط متخصصان این حوزه ثمربخش است، افزود: موازی کاری ها و به ویژه دخالت های غیرتخصصی برخی سازمان ها از کیفیت سیر رشد، پرورش و شکوفایی کودکان و نوجوانان در جامعه کاسته است.
به گفته مهدی جمال، اقدامات غیر تخصصی در بخش کودک و نوجوان منتج به انحراف کار فرهنگی و به هم خوردن ترکیب هنجار و نا به هنجار های جامعه می شود.
جمال گفت: حمایتهای بیشتر و متداوم از فعالیت های کارشناسی شده، تخصصی و متنوع کانون به رشد بیش از پیش فرزندان این سرزمین و ایستادن بر قله های رفیع فکری، اخلاقی، علمی، فرهنگی و هنری جهان منجر می شود.
مدیر کل کانون پرورش فکری سمنان، اعتماد و اطمینان به بخش تخصصی حوزه فرهنگ و هنر، حذف موازی کاری و دخالت های نا به جا در پرورش فرهنگی و هنری کودکان و نوجوانان را از اقدامات در راستای کاهش سردرگمی های آینده سازان جامعه برشمرد.
اقدامات جزیرهای در بخش کودک و نوجوان
معاون سیاسی امنیتی استانداری سمنان گفت: مشکلات کودکان و نوجوانان کشور از مسایلی است که متخصصان این بخش با اقدامات اصولی و بررسی تخصصی باید برطرف کنند.
ناجی اظهار داشت: چگونه ساختن آینده کودکان اهمیت دارد که تلاش ویژه مسوولان امر در این زمینه را می طلبد.
ناجی، به اقدامات جزیره ای دستگاه های بخش اجتماعی و فرهنگی کشور اشاره و بیان کرد: نبود هماهنگی و هم پوشانی کافی در فعالیت دستگاه ها در بخش کودک و نوجوان از اثرگذاری اجرای طرح های مختلف در این بخش کاسته است.
ضرورت شفاف سازی هنجارها در جامعه
معاون سیاسی امنیتی استانداری سمنان به ضرورت شفاف سازی هنجارها تاکید و تصریح کرد: شفاف سازی مسایل در زمینه های مختلف، به رشد فرهنگی و اجتماعی کودکان کمک می کند و آن ها را از سردرگمی نجات می دهد.
وی یادآور شد: بهره گیری از الگوهای درست در کشورهای دیگر که منتج به پرورش انسان های فرهیخته و با تعهد می شود، راهکار مناسبی برای پرورش کودکان و نوجوانان کشور است.
استفاده از زبان هنر برای انتقال هنجارها
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان با بیان این که هنر زبان خوبی برای انتقال آموزه هاست، گفت: زبان هنر بهترین روش انتقال هنجارها و ارزش ها به کودکان و نوجوانان در جوامع است.
مهدی جمال با اشاره به رویکرد کشورهای توسعه یافته دنیا در انتقال و فراگیری مفاهیم به کودک و نوجوان، افزود: در این کشورها برای ارتقای یادگیری و افزایش تاثیرگذاری آن، مفاهیم را به صورت بصری به کودکان آموزش می دهند.
وی به تاثیرگذاری فعالیت فرهنگی این نهاد در ساخت جامعهای بهتر از بدو تاسیس تاکید و بیان کرد: این نهاد با پیوست قوی تر بعد از انقلاب، در مهم ترین عرصههای جامعه یعنی عرصه فرهنگ و هنر اقدامات موثر تخصصی داشته است.
جمال با بیان این که کانون پروش فکری به کودکان به عنوان ارزشمندترین سرمایههای کشور مینگرد، تصریح کرد: فعالیت این نهاد متمرکز به رشد فکری کودکان با شیوههای خاص و کیفی است.
وی ادامه داد: اعتماد به متخصصان کانون پرورش فکری میتواند در حل مسایل بنیادی جامعه با توجه به فعالیت این نهاد در عرصه های فرهنگی و هنری مرتبط با کودک و نوجوان موثر باشد چرا که فرهنگ و هنر پایه توسعه زیربنایی جامعه است.
آموزش غیررسمی کانون برای کاهش ناهنجاریها
مدیر کل کانون پرورش فکری سمنان با اشاره به حرکت الگویی شیوه آموزشی کشور، بیان کرد: شیوه آموزشی کشور مبتنی بر کتاب و یک الگوی از پیش تعیین شده است در حالی که کودکان، بسیاری از آموزشها و مهارتها را باید در حین بازی و سرگرمی فرا گیرند.
جمال با اشاره به اینکه زیرساخت های آتیه نظام به بخش کودک و نوجوان گره خورده است، بیان کرد: رشد و پرورش استعدادهای کودکان و نوجوانان در عرصه های فرهنگی و هنری زیر ساخت های آینده کشور را متضمن میشود.
وی به ضرورت افزایش هم افزایی آموزشهای رسمی کشور با کانون پرورش فکری تاکید و تصریح کرد: آموزشهای رسمی دستگاه متولی در کشور یعنی آموزش و پرورش و نیز آموزش های غیررسمی توسط این نهاد مکمل یکدیگر هستند.
جمال با اشاره نقش اشاعه فرهنگ کتابخوانی در کاهش آسیب های اجتماعی، یاد آور شد: رویکرد اصلی در کانون تقویت قوه تفکر کودکان از طریق کتاب خوانی و توسعه سواد خواندن به شکلی که هر فعالیت فرهنگی، هنری و ادبی بر اصل کتابخوانی استوار است.
به گفته وی، آموزش های غیررسمی کانون بر اساس کتاب خوانی منجر به افزایش آگاهی، تعادل در هنجارها و کاهش نابه هنجارهای اجتماعی میشود.
مدیرکل کانون پرورش فکری سمنان گفت: کشف، شناسایی، رشد و شکوفایی استعدادها و خلاقیت کودکان و تقویت مهارتهای آن ها از طریق آموزشهای غیررسمی اقدامی موثر برای مشخص شدن مسیر آینده جوانان این مرز و بوم است.
منبع:ایرنا
نظرات