مذاکره با بایدن چقدر جدی است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، روزنامه نیویورک‌تایمز در تحلیلی با اشاره به ردوبدل شدن سیگنال‌ها بین ایران و آمریکا به امکان‌سنجی مذاکره بین تهران و واشنگتن پرداخته است. در همین خصوص دیوید سنگر در نیویورک‌تایمز نوشت: «چند روز پس از آنکه فاش شد رئیس‌جمهور ترامپ خواستا‌ر گزینه‌هایی برای اقدام نظامی علیه سایت اصلی هسته‌ای ایران شده، تهران به ارسال سیگنال‌هایی ضدونقیض روی آورد. ایران از یک طرف گام بزرگی را برای سرعت بخشیدن به تولید سوخت هسته‌ای خود برداشته و از طرف دیگر آمادگی خود را برای گفت‌وگو با جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب اعلام کرده است.»

در ادامه این مطلب آمده است: «روز چهارشنبه، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت مهندسان ایرانی برای اولین بار شروع به قرار دادن اورانیوم در سانتریفیوژهای نسل بعدی کردند؛ سانتریفیوژهایی که می‌توانند با سرعت بیشتری سوخت را غنی کنند. این حرکت به صراحت در توافقنامه هسته‌ای ۲۰۱۵ که ترامپ دو سال و نیم پیش از آن خارج شد، ممنوع بود. رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هفته گذشته گزارشی را منتشر و ادعا کرد که سانتریفیوژهای پیشرفته به محل تولید نطنز منتقل شده‌اند. با این حال همزمان با این اقدام تحریک‌آمیز از سوی ایران، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه این کشور با طرح مباحثی عملا برای بازگشت به توافق و گفت‌وگوی دوباره ایران و آمریکا چراغ سبز نشان داد.

ظریف در مصاحبه‌ای ویدئویی با روزنامه ایران که روز سه‌شنبه پخش شد، گفت که ایران حاضر است در ازای بازگشت دوباره آمریکا به برجام مجددا انجام تعهدات خودش را از سر بگیرد. به‌نظر می‌رسد ظریف پیشنهاد کرده که فعالیت‌های هسته‌ای ایران در طول یک سال گذشته را که براساس آن تولید تهران ۱۲ برابر بیش از میزان توافق شده در برجام شده است، متوقف کند. در عوض، بایدن باید فرمانی را صادر کند که طبق آن به تمام تحریم‌های هسته‌ای اعمال شده توسط ترامپ خاتمه دهد. با این وجود برخی مقامات ایران گفته‌اند که آمریکا مجبور به پرداخت غرامت فروش نفت از دست رفته به دلیل تصمیم ترامپ برای اعمال مجدد تحریم‌هاست. در هر حال اگرچه اقدامات و اظهارات ایرانی‌ها متناقض به‌نظر می‌رسد اما در مجموع تهران سیگنال مذاکره را صادر کرده است.

ظریف درباره این توافق مذاکره کرد و همچنان یکی از بزرگ‌ترین مدافعان آن در تهران است، اما دولت رئیس جمهور حسن روحانی، سال آینده با برگزاری انتخابات از قدرت کنار می‌رود، آن هم در شرایطی که به شدت مورد انتقاد محافظه‌کاران است. پس از آنکه آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای چهارشنبه گذشته گزارشی را منتشر کرد که پیشرفت آهسته اما ثابت در غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را نشان می‌داد، ترامپ با دستیاران ارشد خود در مورد گزینه‌هایی از جمله حملات نظامی احتمالی به مشورت نشست.

وی در نهایت با جمع‌بندی اظهارات مایک پنس معاون خود، مایک پمپئو وزیر امور خارجه، کریستوفر سی میلر سرپرست وزارت دفاع و ژنرال مارک آ. میلی رئیس ستا‌د مشترک ارتش از انجام این حمله منصرف شد. آنها هشدار دادند که حمله نظامی به نطنز با موشک، بمب یا حمله سایبری می‌تواند منجر به گسترش درگیری شود.

علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران در واکنش به اینکه ترامپ در فکر حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران است گفت که تهران با تمام توان چنین اقدامی را تلافی خواهد کرد. در هر حال به‌نظر نمی‌رسد که این مساله همین حالا برای ترامپ تمام شده باشد چرا که تصمیم ایران برای قرار دادن سوخت در سانتریفیوژهای پیشرفته، موسوم به IR-۲ و IR-۴، به راحتی می‌تواند یک اقدام تحریک‌آمیز تلقی شود.

تا‌کنون، تولید ایران کُند و پایدار بوده و مقاماتی مانند ظریف اعلام کرده‌اند که کلیه اقدامات به راحتی قابل برگشت است. سانتریفیوژهای جدید به مراتب کارآمدتر از مدل‌های پیشین هستند، بنابراین اگر آنها کار کنند، می‌توانند ذخایر ایران را به سرعت افزایش دهند. به‌نظر می‌رسد پیام اصلی ظریف که ظاهرا نه متوجه ترامپ، بلکه متوجه بایدن و تیم سیاست خارجی وی بوده، این است که تهران می‌تواند هر لحظه که بخواهد این افزایش تولید اورانیوم را متوقف کند.

ظریف این پیام را با دقت بیان کرد و از بازگشت آمریکا به تعهدات قطعنامه‌های سازمان ملل به جای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ صحبت به میان آورد. ظریف پیشنهاد کرد که با انجام مجدد مصوبات شورای امنیت سازمان ملل نیازی به مذاکره نیست. با این حال بایدن احتمالا نمی‌خواهد این حرکت را انجام دهد مگر اینکه ضمانت قاطعانه‌ای دریافت کند که ایران نیز به انجام تعهدات کامل خود در برجام بازگردد و به مجموعه سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد شواهد فعالیت هسته‌ای در سایت‌های دیگر پاسخ دهد.»

منبع: انتخاب