آخرین خبر از پنجشیر / اوضاع افغانستان چطور است؟
با توجه به تحولات و اینکه موازنه قوا به نفع طالبان دگرگون شده، اگر خبر سقوط پنجشیر هم اعلام شود، نباید متعجب شد؛ چراکه پنجشیری‌ها یکه و تنها در برابر ارتش تا دندان مسلح پاکستان- طالبان ایستادگی کردند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، اخبار ضد و نقیضی از پنجشیر می‌رسد. در حالی که طالبان و رسانه‌های حامی این گروه مدعی تصرف کامل پنجشیر و سقوط آن هستند، اما نیروهای مقاومت این خبر را تکذیب کرده و می‌گویند مقاومت همچنان ادامه دارد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان می‌گوید پنجشیر به‌طور کامل به تصرف طالبان درآمده و اکنون افغانستان به‌طور کامل زیر سیطره این گروه است. تصاویر منتشرشده در فضای مجازی نشان می‌دهد برخی اعضای طالبان در ورودی «مقام ولایت پنجشیر» ایستاده و برخی هم پرچم سفید این گروه را به اهتزاز درآورده‌اند. از سوی دیگر، مقام‌های مقاومت می‌گویند پیروزی طالبان دروغ است و نیروهای مقاومت در تمام «موقعیت‌های استراتژیک» حضور دارند و «سخت در حال نبردند».
«نیک رابرتسون»، «هلن رگن» و دیگران در گزارش ۶ سپتامبر برای سی‌ان‌ان نوشتند، پنجشیر آخرین ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان است که همچنان در برابر طالبان ایستادگی می‌کند. علی نظری، سخنگوی مقاومت به سی‌ان‌ان گفت: «مقاومت در سرتاسر پنجشیر ادامه دارد.» او تسخیر این منطقه به دست طالبان را تکذیب کرد.
با این حال، با توجه به حضور هلی‌کوپترها و جت‌های پاکستانی که در حال پیاده کردن کماندوهای خود هستند و نیز حملات پهپادی یکشنبه شب در پنجشیر به نظر می‌رسد شرایط دژ مقاومت دچار تغییر و تحولاتی شود. حضور فعال نیروهای رزمی و اطلاعاتی پاکستانی در میان طالبان موازنه قوا را به ضرر مقاومت و به نفع طالبان دگرگون کرده است. به همین دلیل، نیروهای طالبان همواره پیروزی خود و سقوط پنجشیر را در بوق و کرنا کرده‌اند.
به هر روی، اخبار نگران کننده‌ای از پنجشیر به گوش می‌رسد. آتش سنگین طالبان و پهپادهای پاکستانی ادامه دارد؛ خودروی حامل فهیم دشتی، سخنگوی مقاومت و ژنرال عبدالودود توسط پهپادهای پاکستانی هدف قرار گرفته و منجر به شهادت این دو نفر شد.
فهیم دشتی، روزنامه‌نگار و خواهرزاده عبدالله‌عبدالله (رئیس شورای عالی مصالحه ملی) و از یاران احمدشاه مسعود و فرزندش بود. او روزی هم که احمدشاه مسعود توسط تروریست‌ها به شهادت رسید، کنارش بود؛ اما جان به در برد و مجروح شد.
فهیم در یکی از آخرین توییت‌هایش به‌عنوان سخنگوی جبهه مقاومت ملی افغانستان نوشته بود: «ما اگر قرار می‌بود که از دفاع مردم و کشور ما دست بکشیم، جبهه مقاومت را ایجاد نمی‌کردیم. این جبهه نه برای تسلیم بلکه به خاطر دفاع از حقوق و آزادی‌ها و ارزش‌هایی که در چهل و چند سال گذشته برایش مبارزه شد، ایجاد شده و ان‌شاءالله تا پایان به کار خود ادامه می‌دهد.»
همچنین خبرهایی منتشر شده دال بر اینکه امرالله صالح، معاون سابق رئیس‌جمهور که به احمد مسعود پیوسته بود پنجشیر را ترک کرده و به تاجیکستان رفته است. گزارشگران سی‌ان‌ان در بخش دیگری از گزارش خود افزودند که تصاویر و ویدئوهای دریافتی در فضای مجازی نشان می‌دهد پرچم طالبان در برخی نقاط پنجشیر از جمله در «بازارک»، مرکز پنجشیر، به اهتزاز درآمده است؛ اما در ادامه نوشت که «سی‌ان‌ان نمی‌‌تواند صحت و سقم این اخبار را تایید کند.»
ذبیح‌الله مجاهد در توییتی نوشت: «آخرین لانه دشمن، ولایت پنجشیر، به تصرف کامل طالبان درآمد…ما زندگی مردم پنجشیر را تضمین می کنیم و آنها مورد رفتار تبعیض‌آمیز قرار نخواهند گرفت. آنها همگی برادران ما هستند و ما برای یک کشور و یک هدف تلاش می‌کنیم. با تلاش‌های اخیر، کشور از گرداب جنگ خارج شده است.»
به دنبال این سخنان و موضع‌گیری‌ها اما جبهه مقاومت اعلام کرد که دیگر مناطق را هنوز در کنترل دارد. مقاومت می‌گوید: «ادعای پیروزی طالبان دروغ است. نیروهای مقاومت در تمام نقاط کلیدی و استراتژیک حضور دارند. ما به مردم اطمینان می‌دهیم که مبارزه علیه طالبان و شرکایشان تا زمانی که عدالت و آزادی پیروز شود، ادامه دارد.»
برخی ناظران حضور نیروهای پاکستانی همراه با پهپادهای رزمی و نیز موافقت احمد مسعود را با علمایی که خواستار توقف جنگ و آتش‌بس شده‌اند، نشانه‌هایی از وضعیت شکننده در پنجشیر می‌دانند و می‌گویند مسعود به ندای علمای دینی لبیک گفته و در صورتی جنگ را متوقف می‌سازد که طالب‌ها هم چنین کنند. مسعود ابراز امیدواری کرد که طالبان هم به درخواست علمای دینی پاسخ دهند.
مسعود گفت: «جبهه مقاومت ملی آماده است تا فورا جنگ را پایان دهد و به صلحی پایدار دست یابد و این در صورتی است که طالبان دست از حملات و عملیات نظامی‌شان در پنجشیر و اندراب بردارند.» مقاومت در همین رابطه اعلام کرد: «ما پیشنهاد دادیم که طالبان عملیات نظامی خود در پنجشیر، اندراب، پروان و کاپیسا را متوقف و نیروهای خود را از پنجشیر و اندراب بیرون بکشد. در مقابل، مقاومت هم نیروهای خود را از اقدام نظامی بازمی‌دارد.» پروان و کاپیسا ولایت‌های همسایه پنجشیر هستند.
با این حال، ذبیح‌الله محسود، سخنگوی طالبان می‌گوید وقتی مسعود به درخواست آتش‌بس ما پاسخ منفی داد، اکنون نیازی نمی‌بینیم که به درخواست او پاسخ مثبت دهیم. سخنگوی طالبان با این سخنان آب پاکی را بر دستان کسانی ریخت که خواستار مصالحه و آتش‌بس بودند. بلال کریمی، یکی دیگر از سخنگویان طالبان هم گفت که نیروهای این گروه تمام مناطق پنجشیر غیر از بازارک و رخه را در تصرف خود دارند. اما مقاومت این اخبار را تکذیب می‌کند. «رابرتسون- رگن و دیگران» همچنین نوشتند که پنجشیر قطعه‌ای استراتژیک در دل کوه‌های غنی از آب معدنی است که در ۹۰ مایلی (۱۴۴ کیلومتری) شمال کابل است.
این گزارشگران به نقل از بلال کریمی افزودند که «دشمن [یعنی نیروهای مقاومت] متحمل تلفات سختی» شده از جمله برخی از فرماندهان خود را از دست داده است و طالبان امیدوار است که بتواند «هر چه زودتر پنجشیر را پاکسازی کند».این اخبار ضد و نقیض از پنجشیر در حالی منتشر می‌شود که احمد مسعود هم در پیامی صوتی تایید کرد که بخش هایی از پنجشیر در دست طالبان است. او اگرچه از سقوط کامل این دره سخنی به میان نیاورد اما از همه درخواست کمک کرد.
مسعود در این پیام صوتی خواستار قیام عمومی علیه طالبان شد و افزود: می‌ایستد و مبارزه می‌کند. او گفت:«طالب تغییر نکرده بلکه ظالم‌تر، افراطی‌تر و متعصب‌تر شده است». مسعود در بخش دیگری از سخنان‌خود گفت: « من از جامعه بین‌المللی می‌خواهم که دولتی را که طالبان تشکیل می‌دهد به رسمیت نشناسند». همچنین رهبر مقاومت افزود تصویر آینده افغانستان با طالبان «عقب‌مانده، تاریک، بدور از هرگونه فرهنگ و هنر و در انزوای سیاسی و اقتصادی در دنیا» خواهد بود.
از سوی دیگر، مسعود اعلام کرد که طالبان در حد و اندازه‌ای نیست که بخواهد با نیروهای مقاومت وارد نبرد شود. او در همین رابطه افزود که مقاومت در حال نبرد با ارتش پاکستان است. مسعود معتقد است: «طالبان با ما نمی‌جنگند؛ اما ارتش و استخبارات پاکستان آنها را رهبری می‌کنند…طالبان آنقدر قوی نیستند که با ما رقابت کنند؛ اما ارتش پاکستان با آنها همکاری می‌کند.»
این سخنان را امرالله صالح در پستی اینستاگرامی به زبان انگلیسی مورد تایید قرار داد. همزمان جبهه مقاومت در خبری (هرچند تاییدنشده) اعلام کرد که در درگیری‌های پنجشیر یک ژنرال پاکستانی بنام «اکمال بوگاری» کشته شد.
الجزیره هم در گزارشی مورخ ۶ سپتامبر به استقبال سقوط پنجشیر رفت و به نقل از مجاهد اعلام کرد که طالبان اکنون «کل افغانستان» را در تصرف خود دارد. الجزیره همچنین درباره پیشنهاد آتش‌بس احمد مسعود به نقل از مجاهد نوشت، پس از پاسخ منفی مقاومت، اکنون دیگر مذاکره‌ای و آتش‌بسی در کار نیست.
در هر حال، برآورد پایگاه‌های خبری (رویترز، سی‌ان‌ان، الجزیره و غیره) حاکی از این است که احتمال دارد پنجشیر در آستانه سقوط یا وضعیت شکننده قرار گرفته باشد. در جایی که ورود آب، غذا، دارو به پنجشیر مسدود شده، تمام راه‌های منتهی به دژ مقاومت بسته شده و کل این ولایت در محاصره طالبان قرار گرفته و از سوی دیگر، ورود ۲۱ هلی‌کوپتر پاکستانی همراه با کماندوها و نیز حملات پهپادی گسترده یکشنبه شب علیه مواضع مقاومت نشان می‌دهد که رهبران مقاومت اگرچه استوار ایستاده‌اند، اما به‌شدت نیازمند کمک هستند.
با توجه به این تحولات و اینکه موازنه قوا به نفع طالبان دگرگون شده، اگر خبر سقوط پنجشیر هم اعلام شود، نباید متعجب شد؛ چراکه پنجشیری‌ها یکه و تنها در برابر ارتش تا دندان مسلح پاکستان- طالبان ایستادگی کردند.
منبع: دنیای اقتصاد
مهم‌ترین اخبار حوزه اجتماعی و سیاسی را در صفحه جامعه تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات