قطعنامه شورای حکام به معنی مرگ برجام است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، یک روز پس از اینکه شورای حکام توافق کردند که ایران با آنها همکاری ندارد، ۲۷ دوربین سازمان انرژی هسته‌ای خاموش شد. رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای روز پنج شنبه گفت که خاموش کردن دوربین‌های این آژانس می‌تواند به معنای نقطه پایان و مرگ مذاکرات هسته‌ای باشد.

تنش میان ایران و دیدبان هسته‌ای سازمان ملل، جو بایدن را برای بازگشت به برجام تحت فشار می‌گذارد. بدون حصول توافق بایدن دو انتخاب دارد: یا می‌تواند به ایران امتیازات بیشتری بدهد که در این صورت از سمت جمهوری‌خواهان به ضعف و سستی متهم می‌شود. هم می‌تواند مرگ مذارکرات برجام را اعلام کند که موجب ایجاد بحران جدیدی در خاورمیانه می‌شود.

علی واعظ تحلیلگر گروه بین‌المللی بحران می‌گوید: «اوضاع می‌تواند به دو صورت پیش برود. ممکن است این تنش‌ها باعث شود تا تهران و واشنگتن توافق کنند. یا اولین قدم در چرخه جدید تشدید تنش‌ها برداشته می‌شود و از این نقطه به بعد همه چیز رو به بدتر شدن می‌رود. بدتر شدن اوضاع می‌تواند به معنی ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران و در پی آن درخواست آمریکا و اسرائیل برای اقدامات شدیدتر در جلوگیری از این اقدام باشد».

توافق برجام چه می‌شود؟

به نقل از بلومبرگ ، برخی بر این باوراند که توافق برجام تنها بازدارنده ایران از ساخت سلاح هسته‌ای است. برخی دیگر می‌گویند که عدم همکاری ایران به این معناست که توافق برجام دیگر ارزش ادامه دادن ندارد. بهنام بن طالب‌لو، پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در آمریکا می‌گوید: «زمان آن است که فشارهای چند جانبه حداکثری بر ایران اعمال شود».

شرایط موجود آمریکا را در وضعیتی قرار داده است که نه توافقی با ایران دارد و نه مشکلی با عدم توافق دارد. روز پنج شنبه آنتونی بلینکن تنها هشدار داد که خاموشی دوربین‌ها تهدیدی برای بازگشت به برجام است. بلینکن افزود که نتیجه چنین مسیری افزایش بحران هسته‌ای و انزوای بیشتر اقتصادی و سیاسی ایران است. او می‌گوید: «متاسفانه پاسخ ابتدایی ایران به قطعنامه شورای حکام در راستای افزایش همکاری و شفاف‌سازی وضعیت نبود. این اقدامات باعث می‌شود بازگشت به توافق برای ما پیچیده‌تر شود».

رندا اسلیم، محقق مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت: «این وضعیت بلاتکلیفی به این معناست که همه مذاکرات وین را تمام شده می‌دانند اما هیچکس حاضر به اعلام آن نیست. دو راهی اصلی بایدن در این مساله است. اگر پایان مذاکرات اعلام شود و قطعی بودن توانایی ایران در ساخت سلاح هسته‌ای تایید شود آمریکا مجبور می‌شود در جلوگیری از این مساله دخالت مستقیم داشته باشد یا در این راستا از اسرائیل حمایت کند».

گروسی می‌گوید: «اگر ایران ظرف سه تا چهارهفته آینده دوربین‌های سازمان انرژی اتمی را به حالت قبل بازنگرداند، حتی اگر آمریکا و سایر کشورهای جهان با ایران به توافق برسند این سازمان نمی‌تواند به آنها بگوید که ایران چقدر باید از برنامه هسته‌ای خود را حذف کند».

سناتور دموکرات، باب منندز می‌گوید: «ایران قرار نیست بازگشت به برجام را در راستای خواسته‌های ما پیش ببرد. بازگشت ما هم به همان توافق دقیقی که در سال ۲۰۱۵ شکل گرفت ممکن نیست».