طرح دولت برای جلوگیری از تعطیلی مدارس تهران در هوای ناسالم

تعطیلی پی‌درپی مدارس در بسیاری از استان‌ها به خصوص تهران، وزیر آموزش و پرورش را بر آن داشت تا با انتقاد از روندِی که قانون هوای پاک مشخص کرده، خواهان تغییر شاخص‌های آلودگی هوا به منظور تعطیلی کمتر مدارس شود. دعوتی که به فاصله چند دقیقه پس از انتشار سخنان وزیر، از سوی عضو دیگر کابینه نیز تایید شد.

خبر آمد که وزیر کشور که ریاست کمیته تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی را بر عهده دارد، پیشاپیش طرحی را آماده کرده که بر اساس آن شاخص‌های فعلی تعیین شده برای تعطیلی مدارس تغییر یابند تا مدارس کشور در شرایط آلودگی با شاخص کمتر از 200 تعطیل نشوند.

طرحی که سازمان حفاظت از محیط زیست، مدیر طراحی آن در بدنه دولت بوده است.

یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش، در یک همایش به شاخص‎های کیفیت هوا اعتراض کرده و با اشاره به تعطیلی‌های مدارس در هفته‌های گذشته گفته است: «اگر شاخص‌های جهانی کیفیت هوا را ببینید، در کشورهای دیگر شاخص کمتر از 300 باشد تعطیل نمی‌کنند، اما شاخص برای تعطیلی مدارس را برای ما روی 150 بستند و تعطیلی‌ها طوری بود که شبیه دوره کرونا شدیم». اشاره او به تعطیلی مکررِ مدراس تهران در پاییز و زمستان امسال به دلیل بالا بودن شاخص آلودگی هوای پایتخت است. او گفته که در ایران شاخص آلایندگی جهت تعطیلی مدارس 150 است و ابراز امیدواری کرده با پیشنهاد طرحی بتوان در هیات دولت این شاخص‌ها را به حالت تعلیق درآورد.

ارائه پیشنهاد تغییر استانداردهای آلودگی هوا در ایران

تعطیلی مدارس تهران در هنگامه آلودگی هوا یا بحران‌های طبیعی، یکی از اقدامات مهم کمیته مدیریت بحران یا دیگر کمیته‌های فعال در شرایط اضطراری است. وزیر آموزش و پرورش اما بدون آنکه به دلایل قانون هوای پاک در تعیین شاخص فعلی آلودگی هوا جهت تعطیلی مدارس اشاره کند خسارت اقتصادی تعطیلی مدراس را دلیل این اقدام می‌داند: « یا اینکه هوا بارانی می‌شود، برفی می‌شود، تعطیل می‌کنند. نظام برای آموزش و پرورش روزانه ۱۰۰۰ میلیارد تومان هزینه می‌کند. فارغ از بحث هزینه و مهمتر از آن، ارزش افزوده کار معلمان و دانش آموزان ما بیش از اینهاست. جامعه ما باید در آموزش و پرورش موثرقرار بگیرد».

درخواست وزارت آموزش و پرورش، گویا به سرعت از سوی وزارت کشور به مرحله رسیدگی رسیده است. ساعتی پس از اظهارات نوری، احمد وحیدی، وزیر کشور در حاشیه نشست استانداران گفت: «… این موضوع موجب شد تا با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین کنیم تا این استانداردها را کمی تغییر دهیم تا لازم نباشد در این شرایط مدارس مان را تعطیل کنیم.»

با اعلام خسارت هر روز تعطیلی مدارس تهران، می‌توان آمار روز گذشته شورای شهر را با دید واقع‌بینانه‌تری نگریست. روز گذشته یکی از اعضای شورای شهر از خسارت 2 میلیارد دلاری تهران از آلودگی هوا سخن گفته بود. با کنار هم قرار دادن خسارت آلودگی هوا و خسارت ناشی از تعطیلی مدارس می‌توان گفت، بخش عمده خسارت اقتصادی وارد شده به پیکره پایتخت، ناشی از آلودگی هواست؛ آلودگی‌ای که هنوز منبع آن اعلام نشده اما دولت تمایل دارد آن را به حسابِ منابعِ متحرک آلایندگی یعنی ماشین‌های شخصی بگذارد نه منابع ثابت آلایندگی از جمله نیروگاه‌ها و بخش صنعت.

طرح جدید دولت برای جلوگیری از تعطیلی مدارس

در شرایطی که آموزش کشور در چند ماه گذشته بحران‌های مختلفی را همچون ناآرامی‌های اخیر، بحران بیماری‌های واگیر و آلودگی هوا پشت سر گذاشته و به دلایل مختلف با تعطیلی‌های پیاپی مواجه شده، تغییر شاخص‌ها برای افزایش تعداد روزهای تحصیل در هوای آلوده، نگران کننده به نظر می‌رسد. خصوصا آنکه همان طور که وزیر کشور گفته، تعطیلی مدارس نه به جهت رفع آلودگی هوا بلکه به خاطر سلامتی دانش‌آموزان است: «تعطیلی مدارس به خاطر رفع آلودگی نبوده بلکه بخاطر سلامتی فرزندان‎مان است». به گفته او، مطابق شاخص‌های تعیین شده مدارس باید تعطیل باشند و گروه‌‌های اضطراری استان‎ها ناچارند آن را به اجرا بگذارند.

در کنار موارد یاد شده اما وزیر کشور جزئیات پیشنهاد ارائه شده در مورد تغییر استانداردهای آلودگی هوا را بیان نکرده است.

به نظر می‌رسد که این تصمیم، پاک کردن صورت مسئله آلودگی و اهمیت نقش دولت در اجرای قانون هوای پاک باشد. آیا دولت به تمام مسئولیت‌های خود در اجرای قانون هوای پاک عمل کرده که اکنون بخواهد با افزایش عددی شاخص کیفیت هوا، تعداد روزهای آموزش مجازی را کاهش دهد و دانش آموزان را به مدارس بازگرداند؟