کودکان زورگو در بزرگسالی موفقتر میشوند؟
ارتباط جالبی بین دستیابی به سِمتهای برتر و رفتارهای قلدرمآبانه و سلطهجویانه وجود دارد که بدون شک برای بسیاری از افراد تکاندهنده است.
بررسی جامع روندهای رشد و پیشرفت کودکان نشان میدهد کسانی که در مدرسه، رفتارهای قلدرمآبانه و پرخاشگرانه داشتهاند، در بزرگسالی موفقترند. این افراد عموماً مشاغل بهتری پیدا میکنند و درآمدشان بیشتر است.
محققان میگویند این یافتهها حیرتآور است، اما بررسیِ روندهای منجر به قلدرمآبی چقدر اهمیت دارد؟
ارتباط جالبی بین دستیابی به سِمتهای برتر و رفتارهای قلدرمآبانه و سلطهجویانه وجود دارد که بدون شک برای بسیاری از افراد تکاندهنده است. این بدان معنا نیست که همۀ افرادی که کار موفقی دارند یا سازمانها را اداره میکنند، قلدرمآب هستند و از سویی تجسمِ افراد درستکار در مواضع قدرت، کار سختی نیست.
جان کلام این است که لزوما نیاز به مهاجمانِ زورگویی نداریم که زندگی را سامان دهند. خصایصی نظیر رهبریِ شایسته، توفیق سازمانی، نوآوری، ژرفنگری و دوراندیشی نیازی به سلطهجویی ندارند. تقسیمکار و نظمبخشیدن به پشتوانۀ قانون برای ساماندادن به زندگیاجتماعی کفایت میکنند.
محققانی که مطالعه نخست را انجام دادند، دریافتند که زورمدارها موفقترند و پیشنهادشان این است که "این ویژگی در کودکان به شیوهای مسالمتآمیزتر پرورش یابد"؛ اما فکر میکنم این نتیجهگیری اشتباه است. باید در پی ایجاد جوامعی باشیم که در آنها تهاجم و سلطه بیپاداش بمانند و مثلاً روی شیوههایی مثل کنترل، اقناع، مباحثه و مشاوره تمرکز کنیم.
اما در هر مرحله از زندگی مجبور به "رقابت مخرب" هستیم. کودکان بارها و بارها برای برندهشدن در رقابتها تحت فشار قرار میگیرند و مدارس نیز از این حیث در مضیقهاند. به عنوان مثال، برگزاریِ آزمونهای اساِیتی (ورود به دانشگاههای برتر) و سیستمِ ارزیابی آموزشی (آفستد) در انگلستان، اضطراب بیحدوحصری به کودکان و آموزگاران میدهد.
این رقابتها به گونهای برگزار می شوند که ثروتمندان و قدرتمندان را به موفقیت برسانند. اما همانطور که "چارلز اسپنسر" در خاطراتش از زندگی در مدرسۀ شبانهروزی شرح میدهد، برندهشدن نیز نوعی باختن است. والدین فرزندانشان را به مدارس خصوصی میفرستند و هزینه میکنند تا شخصیتی سلطهجو و غالب پرورش دهند، اما در نهانِ کودک عقدهها و تمایلاتی مملو از هراس، خشم و میل به گریز پدید میآید.
زورگوییِ آشکار در محل کار امروزه دیگر قابل تحمل نیست، اما تصور میکنم در بسیاری از موارد، بهبود ظاهری نتیجۀ این باشد که قلدرها یاد بگیرند تکانههای خشمآلودِ خود را پنهان کنند و مهارتهای اجتماعیِ صحیح را بیاموزند.
منبع: عصر ایران
نظرات