نحوه تشخیص استیل ۳۰۴ با ۳۱۶ و تفاوتشان

معرفی استنلس استیل

فولاد زنگ نزن یا استنلس استیل (Stainless Steel) آلیاژی از فولاد می‌باشد، که آهن، کروم و نیکل اصلی‌ترین عناصر تشکیل دهنده آن است. در این فلز حداقل درصد جرمی کروم ۱۰٫۵ درصد بوده و حداکثر درصد جرمی کربن ۱٫۲ درصد است.

تشکیل لایه سطحی اکسید کروم بر روی استیل ، مانع از تماس بیشتر ماده با محیط اطراف می‌شود که این خاصیت فولاد را در برابر زنگ زدگی محافظت می‌کند. همچنین فولاد در اثر ایجاد خراش بر روی این سطح و از بین رفتن آن، می‌تواند خودش را ترمیم کند و اگر برای محیط کاری گرید مناسبی انتخاب شده باشد این لایه دوباره ایجاد می‌شود. در غیر اینصورت فولاد زنگ‌نزن، زنگ زده و خورده خواهد شد. استنلس استیل رایج‌ترین نوع فولاد مورد استفاده در صنایع است که کاربرد گسترده‌ای بصورت میلگرد، ورق و لوله در زمینه تجاری و مصرفی دارد.

استیل 304

استیل 304 در استاندارد DIN آلمان با نام فولاد 1.4301 شناخته می‌شود. همچنین از دسته فولادهای آلیاژی استنلس استیل بوده که با مشخصه X5CrNi18-10 در میان فولادها معروف است. این فولاد دارای نوع دیگری با نام فولاد زنگ نزن یا ضد زنگ 304L می‌باشد که این نوع در استاندارد DIN، فولاد 1.4307 نامیده می‌شود. اما استیل 304 کاربرد بیشتری نسبت به 304L دارد.

استنلس استیل 304 به علت دارا بودن خواص غیرمغناطیسی به علت ساختار آستنیتی در میان فروشندگان فولاد، استیل نگیر 304 نیز خوانده می‌شود. گفتنی است این فولاد دارای قابلیت ماشین کاری خوبی بوده و همچنین مقاومت به خوردگی خوبی به خصوص در محیط های حاوی کلرید از خود نشان می‌دهد. گرید 304 دارای خواص کششی خوبی می‌باشد. پایین بودن استحکام تسلیم و قابلیت تغییر طول زیاد این اجازه را به آن می‌دهد که قابلیت شکل‌پذیری در اشکال پیچیده را داشته باشد. استیل 304 در ساخت میلگرد استیل 304 ، ورق استیل 304 و لوله استیل 304 کاربرد دارد.

ترکیب شیمیایی استیل 1.4301 شامل %0.07 کربن، %1 سیلیسیوم، %2 منگنز، %0.045 فسفر، %0.015 گوگرد، %19-17 کروم و %10-8 نیکل است. همانطور که پیداست استنلس استیل 304 دارای کروم و نیکل بیشتر و فسفر و گوگرد کمتری نسبت به سایر عناطر تشکیل دهنده آن است.

استیل 316

استیل 316 یا فولاد زنگ نزن 316 که در استاندارد DIN آلمان با نام فولاد 1.4401 معروف است، از دسته فولادهای آلیاژی استنلس استیل بوده که با مشخصه X5CrNiMo17-12-2 در میان فولادها معروف می‌باشد. همچنین این فولاد به دلیل خواص غیر مغناطیسی خود در میان فروشندگان فولاد، استیل نگیر 316 نیز نامیده می‌شود. دمای فورجینگ یا همان دمای آهنگری استیل 316 در حدود 900 الی 1200 درجه سانتیگراد بوده و این فولاد به این دلیل که تحت عملیات آنیل قرار نمی‌گیرد، فاقد دمای آنیل کاری می‌باشد.

از خواص این فولاد می‌توان به قابلیت‌های جوشکاری، برش‌کاری، فرم‌دهی و شکل‌دهی خوب آن اشاره نمود. این فولاد دارای دو گرید 316 و 316L است، که این دو گرید به راحتی مورد شکل‌دهی و فرم‌دهی قرار می‌گیرند. استنلس 316 را شاید بتوان یکی از پرکاربردترین استیل‌ها در صنایع مختلف دانست که به صورت میلگرد استیل 316 ، لوله استیل 316 و ورق استیل 316 تولید می‌شود.

استنلس استیل 316 شامل ترکیب شیمیایی %0.07 کربن، %1 سیلیسیوم، %2 منگنر، %0.045 فسفر، %0.015 گوگرد، %18/5-16/5 کروم، %2/5-2 مولیبدن و %13-10 نیکل است. در این میزان از ترکیب عناصر مشاهده می‌شود که کروم بیشترین مقدار و گوگرد کمترین مقدار عناصر آلیاژ میلگرد 316 را تشکیل می‌دهند.

تفاوت استیل 304 با 316

رایج‌ترین نوع استیل ضد زنگ که در بسیاری از صنایع و پروژه‌ها مورد استفاده قرار میگیرند استنلس استیل 304 و 316 است که از نظر ظاهری بسیار شبیه به یکدیگرند. اصلی‌ترین تفاوت میان استیل 304 و 316 وجود نیکل بیشتر و مولیبدن در استیل 316 است که باعث افزایش قیمت آن نسبت به گرید 304 شده است. وجود آلیاژ مولیبدن مقاومت استیل 316 را در برابر خوردگی در محیط نمکی یا کلرید را افزایش می‌دهد که ۳۰۴ این ویژگی را ندارد. همچنین 304 به دلیل قیمت پایین‌تری که دارد یک گزینه اقتصادی برای اکثر محیط‌‌ها می‌باشد.

گفتنی است فولاد 316 نسبت به استیل 304 دارای خواص مکانیکی بهتر، مقاومت به خوردگی بیشتر و همچنین استحکام در مقابل حرارت در دماهای بالا می‌باشد.

چگونگی تشخیص استیل 304 از استیل 316

به دلیل شباهت نزدیک استنلس استیل 304 و 316 با یکدیگر، تشخیص آن‌ها از روی ظاهر بسیار سخت است به همین دلیل برای تشخیص آن‌ها از روش آنالیز شیمیایی توسط دستگاه درصد عناصر استفاده می‌شود.