تفاوت حسابداری با حسابرسی چیست؟

اگر به شغلی در زمینه مالی علاقه‌مند هستید، حسابداری و حسابرسی دو شغل مناسب برای شما هستند. هر دو این مشاغل، نقش مهمی در محافظت از سلامت مالی یک شرکت دارند. اگرچه افراد در این مشاغل اغلب با هم کار می‌کنند، اما با این حال حسابداران و حسابرسان اهداف و مسئولیت‌های مجزا و مشخصی دارند.

در این مقاله، ابتدا به تعریف شغل حسابداری و حسابرسی می‌پردازیم، سپس مهارت‌هایی را که افراد برای کار در این مشاغل نیاز دارند را بیان می‌کنیم و در نهایت تفاوت‌های اساسی این دو نقش سازمانی مهم را بررسی می‌کنیم.

درباره حسابداری

حسابداری روشی برای ثبت دارایی‌ها، بدهی‌ها و گردش پول شرکت است. در هر شرکتی چه بزرگ و چه کوچک، حسابداران مسئول تجزیه و تحلیل داده‌های مالی، مشاوره دادن در مورد مسائل مالی، پیش بینی‌های اقتصادی، ایجاد مدل‌های مختلف مالی بر اساس تغییر شرایط و همچنین انجام معاملات مالی مطابق با قوانین و مقررات هستند. هر حسابدار وظایف خاصی دارد که این وظایف شامل موارد زیر می‌شود:

• تجزیه و تحلیل هزینه‌ها
• تهیه صورت‌های مالی
• اطمینان از انطباق صورت‌های مالی با قوانین مالیاتی و سایر مقررات
• ثبت اظهارنامه مالیاتی
• ارائه نتایج به دست آمده از پیش بینی‌های اقتصادی و تصمیمات مالی
• ارائه مشاوره برای مدیریت امور مالی
• آگاهی از قوانین و رویه‌های مالیاتی و اعمال آنها در کار
• ارائه پیشنهاد برای صرفه جویی در هزینه‌ها

همچنین حسابداران در شرکت‌ها مسئولیت ارائه گزارش‌های مالی را نیز بر عهده دارند. گزارش‌هایی که حسابداران ارائه می‌دهند عبارت‌اند از:

• گزارش هزینه‌های ماهانه، سه ماهه و سالانه کسب و کار
• گزارشی از اظهارات سود و زیان
• گزارش نسبت سود و زیان شرکت نسبت به فروش کل
• گزارش صرفه جویی در هزینه‌ها به صورت مقایسه ماهانه، سه ماهه و سالانه
• گزارشی از تعداد فعلی کارمندان فعال
• گزارش حاشیه سود
• گزارش رشد شرکت در زمان‌های مختلف
• گزارشی از سهام کلی شرکت

درباره حسابرسی

حسابرسی عبارت است از بررسی منظم سوابق مالی برای شناسایی مغایرت‌ها و هرگونه عملکرد غیر منطبق در شرکت. حسابرسان درست بعد از پایان کار حسابداران، برای بررسی گزارش‌های مالی وارد عمل می‌شوند. انواع حسابرسی شامل حسابرسی صورت‌های مالی، حسابرسی رعایتی، حسابرسی عملیاتی، حسابرسی قانونی و حسابرسی داخلی می‌شود. کار حسابرس بر موارد زیر تمرکز دارد:

• بررسی گزارشات مالی و تطبیق دادن آن با قوانین، الزامات و مقررات صنعت
• بررسی کارایی سیستم حسابداری
• کشف و پیشگیری از تقلب
• بررسی صحت و درستی برنامه ریزی و برنامه بودجه
• شباهت‌های حسابداری و حسابرسی
• تحصیلات

اگرچه ممکن است این مورد برای برخی شرکت‌ها الزامی نباشد، اما داشتن مدرک لیسانس معمولاً حداقل نیاز تحصیلی برای حسابداران و حسابرسان است. بسیاری از حسابداران و حسابرسان، بعد از استخدام حتی اقدام به تحصیل در دوره ارشد نیز می‌کنند، تا جایگاه خود را در موقعیت شغلی که دارند محکم‌تر کنند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ ترجیح می‌دهند کارمندان حسابداری و حسابرسی خود تجربه خوبی در این زمینه داشته باشند و مهارت آنها در پردازش ارقام بالا باشد.

مهارت‌ها

مهارت‌های مشترک حسابداران و حسابرسان موفق شامل موارد زیر می‌شود:

مهارت در ارتباطات کتبی: حسابداران و حسابرسان باید بتوانند گزارشی تهیه کنند که شفاف، دقیق و قابل فهم باشد.

تمرکز: حسابداران باید بتوانند بر روی تمام صورت‌های مالی و گزارش‌ها تمرکز داشته باشند تا بهترین توصیه‌ها را به مدیران ارائه دهند. حسابرسان نیز باید بتوانند بر روی هر مرحله از فرآیند حسابداری تمرکز و دقت داشته باشند تا هرگونه مغایرت، چه تصادفی یا عمدی را تشخیص دهند.

ریاضیات: حسابداران و حسابرسان باید در ریاضی از پایه تا پیشرفته مهارت داشته باشند، چرا که به آن در کار خود نیاز دارند.

سازماندهی: هم حسابداران و هم حسابرسان برای تهیه گزارش و بررسی صحت گزارش‌های مالی، باید اطلاعاتی را که از دیگران دریافت و بتوانند آنها را سازماندهی کنند.

سواد رایانه‌ای: حسابداران و حسابرسان برای اینکه بتوانند اطلاعات بنگاه‌های اقتصادی را تجزیه و تحلیل کنند، باید توانایی استفاده از ابزارها و نرم افزارها را داشته باشند.

حل مسئله: حسابداران برای حفظ تعادل در دفاتر حسابداری به مهارت حل مسئله نیاز دارند. حسابرسان نیز هنگام بررسی مغایرت‌ها و بررسی کارهای حسابداری، از این مهارت استفاده می‌کنند.

تفاوت حسابداری با حسابرسی

حسابداران و حسابرسان ممکن است در برخی مهارت‌ها و کارهایی که انجام می‌دهند شباهت داشته باشند، اما نقش آنها در شرکت‌ها متفاوت است. در اینجا به بررسی تفاوت‌ها میان حسابداران و حسابرسان می‌پردازیم. این تفاوت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

عملکرد اصلی: حسابداری معمولا مسئولیت حفظ و نگهداری سوابق مالی شرکت را بر عهده دارد. حسابرسی سوابق مالی و صورت‌های تولید شده توسط حسابداری را ارزیابی می‌کند.

هدف: هدف اصلی حسابداری ارائه دید درست و دقیق از سوابق مالی یک شرکت است، در حالی که حسابرسی درست بودن سوابق مالی را تأیید می‌کند.

انواع: حسابداری به حسابداری مالی، حسابداری مدیریت، حسابداری مالیاتی، حسابداری پروژه، حسابداری هزینه، حسابداری دولتی و حسابداری منابع انسانی تقسیم می‌شود. همان‌طور که در بالا اشاره شد، حسابرسی می‌تواند یا داخلی باشد و یا خارجی. معمولاً برای کمک به بهبود فرآیند مدیریت از حسابرسی داخلی درخواست می‌شود تا گزارش‌ها را بررسی کند. حسابرسی خارجی نیز معمولا برای این منظور استفاده می‌شود که از انطباق گزارشات با قوانین و مقررات مالی اطمینان حاصل شود.

ارائه گزارش: حسابداران صورت‌های مالی را ارائه می‌دهند که در آن تمام فعالیت‌های مالی شرکت نشان داده می‌شود. حسابرسان گزارش‌هایی ارائه می‌دهند که در آن مجاز بودن و مورد تایید بودن گزارشات مالی نشان داده می‌شود. اگر حسابدار داده‌های کافی در گزارش خود ارائه ندهد، حسابرس به شرکت عدم نبود اطلاعات کافی را گزارش می‌دهد و اعلام می‌کند که نیاز به اطلاعات بیشتری برای ادامه کار دارد.

فعالیت‌های روزمره: حسابداران در طول روز، مسئول نگهداری از دفاتر حسابداری هستند، اسناد و مدارك را حفظ می‌كنند، صورت‌های مالی را در صورت لزوم تهیه می‌كنند، از فعالیت‌های مالی پیش‌بینی‌هایی ارائه می‌دهند، مدل‌های تجاری را تجزیه و تحلیل می‌كنند، بر هزینه‌ها نظارت می‌کنند و برنامه بودجه را اجرا می‌کنند. حسابرسان وقت خود را صرف بررسی صورت‌های مالی شرکت می‌کنند، روند اقتصادی شرکت را مرحله به مرحله دنبال می‌کنند، مشکلات و چالش‌های مالی شرکت را شناسایی می‌کنند، برای ریسک‌ها احتمالی و شناسایی شده راه حل پیشنهاد می‌دهند، اسناد مالی را تأیید می‌کنند، گزارش‌هایی از حسابرسی ارائه می‌دهند و آنها را با کارمندان یا واحدهای تجاری که از صورت‌های مالی حسابدار استفاده می‌کنند به اشتراک می‌گذارند.

رده سازمانی: حسابداران معمولاً بخشی از مدیریت میانی هستند. حسابرسان داخلی معمولاً درست همانند رده سازمانی حسابدار را دارند. حسابرسان خارجی گرچه بخشی از ساختار یک شرکت نیستند، اما از آنجایی که کار آنها بر کار حسابداران ارجحیت دارد، نسبت به کارمندان امور مالی رده سازمانی بالاتری دارند.

نوع کار: شغل حسابدار تحلیلی و عملیاتی است، اما حسابرس کاری تحلیلی و تحقیقی دارد.

چرخه کار: حسابداری کاری ادامه‌دار دارد، در صورتی که حسابرسی به صورت دوره‌ای انجام می‌شود.

حسابداری و حسابرسی در ایران

با نگاهی به لیست آگهی استخدام حسابدار در سایت ایران تلنت می‌توانیم متوجه اهمیت این شغل در شرکت‌ها ایرانی شویم و باید عنوان کنیم که هر شرکت به یک حسابدار نیاز دارد. این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها برای کارهای حسابرسی خود به حسابرسان خارجی اکتفا می‌کنند، اما حضور حسابدار در هر شرکتی از واجبات است.

با توجه به حقوق و درآمد یک حسابدار در ایران می‌توان گفت که این شغل در میان شغل‌ها درآمد خوب به شمار می‌آید و البته این به این دلیل است که کار حسابداران سخت است و باید با اعداد و ارقام کار کنند. در مورد حسابرسان نیز این مورد صدق می‌کند و حقوق حسابرس در ایران در میان حقوق‌های خوب به شمار می‌آید. اگر به ریاضیات علاقه دارید و می‌توانید با ارقام و اعداد به خوبی کنار بیایید، این حیطه می‌تواند بهترین انتخاب برای آینده شغلی شما باشد.