مردودی ۷۵ درصد خودروهای مراجعه‌کننده به معاینه فنی

کسی که به‌نظرات سازمان استاندارد استناد کرده و با قاطعیت از خداحافظی خودرو نه چندان محبوب، اما پرفروش ایرانی‌ها خبر می‌دهد. حالا از آن تاریخ، نه یک ماه که حدود 14 ماه می‌گذرد، پراید نه تنها از خطوط تولید حذف نشده که اتفاقا با رکورد بی‌سابقه قیمت، به یکی از گران‌ترین‌های دوران خودش وارد شده است.

این گزارش، اما نه قرار است قیمت پراید را و نه حتی می‌خواهد رکورد بی‌سابقه فروشش در بازار ملتهب خودرو این روزها را بررسی کند، تنها می‌خواهد یک رکورد ویژه دیگر هم به این خودرو خوش اقبال اضافه کند. پراید، حالا رتبه اول انحراف فرمان را هم در تست معاینه فنی از آن خود کرده است.

کارشناسان پلیس راه می‌گویند که نقص فنی خودروها یکی از مهم‌ترین دلایل وقوع تصادفات رانندگی منجر به جرح و فوت در کشور است تا جایی که نقص فنی خودرو و ناایمن بودن آن را عامل وقوع 15 درصد تصادفات رانندگی در کشور اعلام می‌کنند.

جالب اینکه ایراد در میزان فرمان و وجود ناهمراستایی در چرخ‌ها می‌تواند باعث عدم پایداری خودرو، کشیدگی فرمان و ساییدگی شدید لاستیک‌ها شود. با این همه این خودرو نه هنوز مشتریان پرو پا قرصش را از دست داده و نه حتی با وجود همه حرف و حدیث‌ها درباره ناایمن بودنش، کسی توانسته سهم تولیدش را در بازار خودرو کاهش دهد.

در این میان البته باید به یک خودرو افتخار‌آمیز دیگر هم که رتبه نخست را در تست آلایندگی به‌دست آورده، اشاره کرد. آن‌طور که مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران می‌گوید؛ «نیسان» هم حائز رتبه اول در تست آلایندگی شده و از این نظر یک خودرو مردودی محسوب می‌شود. با این همه هنوز هم این خودرو جان سخت 46 ساله، تولید و همچنان هم شماره‌گذاری می‌شود. هم‌اکنون 45 درصد مردودی‌های معاینه فنی در کلانشهر تهران، مربوط به آلایندگی است! اما ماجرا چیست؟

مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران با اشاره به افزایش مراجعات به مراکز معاینه فنی، با اشاره به حضور یک میلیون و 70 هزار خودرو در مراکز معاینه فنی در سال گذشته، می‌گوید: میزان مراجعه خودروها به مراکز معاینه فنی در 5 ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 25 درصد رشد داشته است.

سیدنواب حسینی‌منش علت افزایش مراجعه خودروها به مراکز معاینه فنی را بالا رفتن سن خودروها و پایان معافیت از اخذ معاینه فنی، طرح ترافیک جدید و لحاظ تخفیف برای اخذ معاینه فنی برتر و همچنین هشدارهای اعلام شده به‌دنبال اجرای طرح کاهش عنوان می‌کند.

او بیشترین دلیل مردودی در تهران را با 45 درصد، مربوط به آلایندگی و پس از آن به ترتیب مشکل ترمز، کمک فنر و عیوب ظاهری می‌داند. ضمن اینکه اکثر خودروها تک نقص نیستند و چند نقص را به‌صورت همزمان دارند.

وی در مورد معاینه فنی برتر هم اینطور توضیح می‌دهد: 130 هزار خودرو موفق به اخذ معاینه فنی برتر شده‌اند که بخشی از این تعداد را خودروهای معاف از معاینه زیر 4 سال تشکیل می‌دهند که با انگیزه تخفیف طرح ترافیک مراجعه کردند.به‌گفته حسینی‌منش، 75 درصد خودروهای مراجعه‌کننده برای دریافت معاینه فنی مردود می شوند که پس از اصلاح معایب، این رقم به 50 درصد کاهش می‌یابد.

مردودی در تست معاینه فنی، قبولی در جذب مشتری!

معاینه فنی تا چه حد می‌تواند در کاهش تصادفات مؤثر باشد؟ آیا صرفا یک سیستم فرمایشی و نمایشی است؟!

سرتیپ دوم سیدتیمور حسینی، رئیس دانشکده علوم و فنون راهنمایی و رانندگی و کارشناس پلیس به این سوال این‌طور پاسخ می‌دهد؛ «معاینه فنی در تمام دنیا یک بحث جدی است و الزام آن هم منطقی است و هرگز نمی‌تواند تشریفاتی و صوری باشد اما اعلام اینکه بیشترین ایراد مربوط به چه خودرویی است، در کشور ما هم یک کار خوب و هم یک کار بیهوده محسوب می‌شود.»

چرا؟ او این‌طور پاسخ می‌دهد: خوب بودن از این نظر که عیب و نقص مشخص شده و باید به‌طورجدی پیگیری شده و از سرچشمه رفع شود. اما بیهوده است، چون هم‌اکنون همه می‌دانند کدام خودروها، دارای چه اشکالات و نواقص فنی و مکانیکی هستند و چه نقاط ضعفی دارند. این موضوع جدیدی نیست و از گذشته هم وجود داشته، اما جالب اینجاست که همچنان قیمت بالا می‌رود و هنوز هم از تعداد متقاضیان همین خودروها کم نشده است.

اشکال از کجاست؟ این کارشناس معتقد است که باید در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها به‌دنبال علت بود، چراکه عرضه و تقاضا فرمول مشخصی دارد و تا وقتی متقاضی باشد، تولید‌کننده دغدغه‌ای برای تولید ندارد. البته تست معاینه فنی هیچ وقت به‌عنوان یک الزام در شماره‌گذاری خودرو‌ها دیده نشده است و تنها معیار، تاییدیه و مجوز سازمان استاندارد است.

بنابراین باید از سازمان استاندارد پرسید که چگونه خودرویی بعد از 5 سال، دچار نواقص جدی شده و از تست معاینه فنی، نمره مردودی می‌گیرد؟! آیا این یک مغایرت جدی بین سازمان استاندارد و تست‌های معاینه فنی نیست؟ هم‌اکنون عمر معاینه فنی از 5 سال به 4 سال کاهش یافته، درحالی‌که در سال‌های گذشته، این سن دو سال اعلام شده بود که افزایش آن به 5 سال، داد بسیاری از فعالان محیط زیست را درآورد، تلاش‌ها در نهایت به کاهش یکسال از 5 سال منجر شد، اما همچنان نگرانی‌ها ادامه دارد چراکه برخی معتقدند حتی خودروهای یکساله برخی برندها هم دچار مشکلات جدی هستند که تا مدت‌ها از نگاه خریدارانشان پنهان می‌مانند.

سردار حسینی می‌گوید، وقتی خودرویی در تست «انحراف فرمان» نمره مردودی می‌گیرد، باید بشدت مورد توجه قرار بگیرد، چراکه این نقص جدی است. البته آمار و ارقامی وجود ندارد که بتوان گفت چند درصد تصادفات، ناشی از این مشکل است. آمارهایی هم که اعلام می‌شود، کاملا کلی است و در یک بازه زمانی مشخص و به طور میانگین اعلام می‌شود. اما تصادفات هیچ گاه ناشی از یک عامل نیست و از تداخل چندین عامل به‌دست می‌آید.

منبع: ایران