مسابقه صادرات در خاورمیانه: جایگاه ایران کجاست؟

الهام میرمحمدی: ارزش صادرات از کشورهای خاورمیانه در سال 2016 به 808.5 میلیارد دلار رسید. این میزان در مقایسه با سال‌های 2012 و 2015 به ترتیب 42.7 و 23.2 درصد کاهش یافته است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، برآوردها نشان می‌دهد که در سال 2016، صادرات از کشورهای خاورمیانه 5.1 درصد از صادرات کل جهان را تشکیل داده است.

همچنین آمارهای صندوق‌ بین‌المللی پول، تولید ناخالص داخلی کشورهای خاورمیانه در سال 2016 را 9.118 تریلیون دلار برآورد کرده است.

با در نظر گر فتن جمعیت 407 میلیون نفری خاورمیانه، سهم هر فرد از درآمد حاصل از صادرات این منطقه، 1.986 دلار است.

جدول زیر کشورهای صادرکننده خاورمیانه را به ترتیب ارزش صادرات و همچنین سهم از صادرات کل این منطقه نشان می‌دهد:

رتبه	کشور	ارزش صادرات (دلار)	سهم از صادرات خاورمیانه
1	عربستان سعودی	207.6 میلیارد	25.7 درصد
2	ترکیه	142.6 میلیارد	17.6 درصد
3	امارات	139.6 میلیارد	17 درصد
4	رژیم صهیونیستی	59.9 میلیارد	7.4 درصد
5	قطر	53.7 میلیارد	6.6 درصد
6	عراق	47.7 میلیارد	5.9 درصد
7	کویت	46.2 میلیارد	6 درصد
8	ایران	46.1 میلیارد	5.7 درصد
9	عمان	24.5 میلیارد	3 درصد
10	مصر	22.5 میلیارد	2.8 درصد
11	اردن	7.5 میلیارد	0.9 درصد
12	بحرین	6.2 میلیارد	0.8 درصد
13	لبنان	3 میلیارد	0.4 درصد
14	سوریه	704 میلیون	0.1 درصد
15	یمن	652 میلیون	0.1 درصد
16	فلسطین	100.2 میلیون	0.01 درصد

در این میان، هیچ‌یک از کشورهای خاورمیانه از سال 2012 تاکنون موفق نشده‌اند ارزش صادرات خود را افزایش دهند.

بیشترین میزان کاهش صادرات هم در کشورهای یمن با 98.8 درصد، فلسطین با 87.2 درصد، سوریه با 87.2 درصد، بحرین با 62.7 درصد و امارات با 60.1 درصد بوده است.

صادرات ایران

در سال 2016، ارزش کل صادرات ایران 46.1 میلیارد دلار بوده است. این رقم در مقایسه با سال‌ 2010 -یک سال پس از رکود بزرگ- 45.2 درصد کاهش یافته است. اما در مقایسه با سال 2015، این رقم 11.4 درصد افزایش یافته است.

بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، با در نظر گرفتن شاخص برابری قدرت خرید، کل تولید ناخالص داخلی ایران تا آپریل 2017، به 1.535 تریلیون رسید.

جمعیت ایران در سال 2016، 82.2 میلیون نفر بوده و سهم هر ایرانی از تولید ناخالص داخلی کشور در این سال، 550 دلار برآورد شده است.

جدول زیر مهم‌ترین محصولات صادراتی ایران و همچنین سهم هر محصول از کل صادرات این کشور را نشان می‌دهد:

محصول	ارزش صادرات (دلار)	سهم از کل صادرات
انواع سوخت و روغن‌های معدنی	34.4 میلیارد	75 درصد
پلاستیک	2.8 میلیارد	6.2 درصد
مواد شیمیایی آلی	1.8 میلیارد	3.9 درصد
سنگ معدن، سرباره و خاکستر	1.6 میلیارد	3.5 درصد
میوه و آجیل	1 میلیارد	2.2 درصد
آهن و فولاد	960.5 میلیون	2.1 درصد
مس	435.5 میلیون	0.9 درصد
کود	425.6 میلیون	0.9 درصد
نمک، گوگرد، سنگ و سیمان	408.2 میلیون	0.9 درصد
مواد شیمیایی غیرآلی	272.7 میلیون	0.6 درصد

از سال 2010 تاکنون، ارزش صادرات کود شیمیایی، رشدی 51.8 درصدی داشته است. همچنین رشد صادرات محصولات آهن و فولاد هم در 6 سال اخیر به 50.5 درصد رسیده است.
اگر چه ارزش صادرات محصولاتی چون نمک، گوگرد، سنگ و سیمان، 45 درصد کاهش یافته است.
منبع: worldstopecports