الهام میرمحمدی 
بر اساس پیش‌بینی سازمان ملل متحد:
۱۲ سال دیگر نیمی از جهان بی‌آب می‌مانند
بر اساس پیش‌بینی سازمان ملل متحد، تا سال ۲۰۳۰ بیش از نیمی از جمعیت جهان به منابع آبِ قابل اعتماد دسترسی نخواهند داشت.
بیش از 97 درصد از آب موجود در جهان آب شور است که برای نوشیدن، پخت‌وپز یا کشاورزی قابل استفاده نیست. دسترسی به سه درصد آب شیرین باقی‌مانده هم کار دشواری است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، تحقیقات نشان می‌دهد که بیش از یک میلیارد نفر در جهان دسترسی به آب پاکیزه ندارند و ۲/۷ میلیارد نفر دیگر نیز دست‌کم یک ماه در سال دچار کمبود آب هستند.
کمبود آب به قدری بحرانی است که به عنوان سومین مشکل جهانی در کنار تروریسم و تغییرات اقلیمی قرار گرفته است. این مشکل را می‌توان در طیف گسترده‌ای از مناطق جغرافیایی یافت. به عنوان مثال، در مناطق کویری آب به طور طبیعی کمیاب است. در حالی که در مناطق دیگر نظیر شهرهای پرجمعیت، یا زمین‌های زراعی که تقاضا برای مصارف کشاورزی بالاست، این کمبود دیده می‌شود.
تغییرات اقلیمی که موجب تغییر الگوهای آب‌وهوایی می‌شود و شهرنشینی که تقاضا را برای استفاده از منابع آب افزایش می‌دهد، از مهم‌ترین علل بحران آب در جهان هستند.
پیامدهای بحران آب باید جدی گرفته شود. چرا که کمبود آب بر کشاورزی تاثیر می‌گذارد و این مساله تولید ناکافی محصولات را به دنبال دارد.
کاهش محصولات کشاورزی به معنای از دست دادن فرصت‌های اقتصادی در کشورها و مواجه شدن با بحران کمبود مواد غذایی است. از این رو عمدتا کمبود مواد غذایی و آب، تنش‌ها و درگیری‌های خشونت‌آمیز را موجب می‌شود.
برخی تحلیل‌گران پیش‌بینی کرده‌اند که کمبود منابع آب می‌تواند منجر به جنگ و خشونت‌های داخلی شود. در واقع، شاید بتوان کمبود آب را یکی از عوامل وقوع جنگ داخلی در سوریه دانست.
بر اساس پیش‌بینی سازمان ملل متحد، تا سال 2030 بیش از نیمی از جمعیت جهان به منابع آبِ قابل اعتماد دسترسی نخواهند داشت. علاوه بر این، دانشمندان گزارش داده‌اند که تا سال 2040، کمبود آب شدت بیشتری خواهد یافت. هر ساله، شواهد نشان می‌دهد که مناطق بیشتری به مشکل کمبود آب در سراسر جهان دچار می‌شوند.
بحران آب در خاورمیانه
یک موسسه مطالعاتی به اندازه‌گیری میزان مصرف، کمبود منابع آب، شریط اقتصادی-اجتماعی و مدل‌های آب‌وهوایی در 167 کشور مختلف جهان پرداخته و تاثیر این مساله و ابعاد مختلف آن را بررسی کرده است.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد، بحران آب در آینده 33 کشور را بیش از بقیه تهدید می‌کند و از این تعداد 14 کشور در خاورمیانه واقع شده‌اند. ایران در این فهرست در جایگاه سیزدهم ایستاده است.
این موسسه تحقیقاتی نمره‌ای بین 0 تا 5 را برای نشان دادن میزان بحران آب در نظر گرفته و در میان کشورهای خاورمیانه کشورهای عمان، عربستان سعودی، لبنان، بحرین، کویت، قطر، اسرائیل، فلسطین و امارات متحده عربی نمره 5 را به خود اختصاص داده‌اند.
به طور کلی، کشورهای خاورمیانه در مناطق خشک و بیابانی واقع شده‌اند. افزایش درجه حرارت و خشکسالی به مساله کمبود آب در این مناطق افزوده است. این کشورها در حال حاضر از طریق نمک‌زدایی (شیرین کردن آب) و یا آب‌های زیرزمینی آب مصرفی مورد نیاز خود را تامین می‌کنند. در عربستان سعودی، به زودی آب موجود برای مصارف کشاورزی کافی نخواهد بود. از این رو دولت در نظر دارد، 100 درصد گندم مورد نیاز این کشور را وارد کند.
در کشور فلسطین نیز، اختلافات با رژیم صهیونیستی بر سر منابع آبی همواره وجود داشته اما پیش‌بینی می‌شود به زودی با وقوع بحران کمبود آب، این درگیری‌ها افزایش یابد.
جدول زیر کشورهایی که در آینده بیشترین میزان کمبود آب را در آینده خواهند داشت، نشان می‌دهد:
| رتبه | کشور | نمره بحران آب | رتبه | کشور | نمره بحران آب |
| 1 | بحرین | 5 | 16 | یمن | 4.74 |
| 2 | کویت | 5 | 17 | مقدونیه | 4.70 |
| 3 | قطر | 5 | 18 | آذربایجان | 4.69 |
| 4 | سان‌مارینو | 5 | 19 | مراکش | 4.68 |
| 5 | سنگاپور | 5 | 20 | قزاقستان | 4.66 |
| 6 | امارات متحده عربی | 5 | 21 | عراق | 4.66 |
| 7 | فلسطین | 5 | 22 | ارمنستان | 4.60 |
| 8 | اسرائیل | 5 | 23 | پاکستان | 4.48 |
| 9 | عربستان سعودی | 4.99 | 24 | شیلی | 4.45 |
| 10 | عمان | 4.97 | 25 | سوریه | 4.44 |
| 11 | لبنان | 4.97 | 26 | ترکمنستان | 4.30 |
| 12 | قرقیزستان | 4.93 | 27 | ترکیه | 4.27 |
| 13 | ایران | 4.91 | 28 | یونان | 4.23 |
| 14 | اردن | 4.86 | 29 | ازبکستان | 4.19 |
| 15 | لیبی | 4.77 | 30 | الجزایر | 4.17 |
کشورهایی چون آلبانی، استونی و بوتسوانا در حال حاضر مشکلی در این زمینه ندارند و از این رو مدیریتی برای استفاده صحیح از آب و سهمیه‌بندی آن وجود ندارد. اما انتظار می‌رود این کشورها نیز در فاصله زمانی 2020 تا 2040 با بحران آب مواجه شوند.
همچنین پیش‌بینی می‌شود، اقتصادهای بزرگ جهان نیز به زودی کاهش منابع آب و خشکسالی را تجربه کنند؛ اگرچه این سطح از کاهش کمتر از میزان پیش‌بینی‌شده در مورد کشورهای بالاست.
بیشترین نگرانی در مورد کشورهای هند، ایالات متحده و چین است. نمره‌ای که موسسه مطالعاتی برای بحران آب این کشورها در نظر گرفته چندان بالا نیست. اما انتظار می‌رود کمبود آب تا سال 2014 در این کشورها حدود 40 تا 70 درصد میزان فعلی افزایش یابد. از مهم‌ترین عوامل آن نیز نیاز بیشتر صنایع به آب و همچنین افزایش جمعیت است. این در حالی است که کمبود آب خود تاثیر بسیار مهمی در توسعه اقتصادی، کاهش رشد صنعت و کشاورزی خواهد داشت.
دولت‌ها در سراسر جهان باید عوامل مختلف که کمبود آب جهانی را موجب می‌شود، ارزیابی کنند. پیشگیری نکردن از این بحران، مردم و کسب‌وکارهای مناطق مختلف جهان را به شدت آسیب‌پذیر می‌کند. کارشناسان بر این باورند که مبارزه با کمبود آب‌های شیرین نیازمند یک تلاش و هماهنگی بین‌المللی است.
*منبع: worldatlas
نظرات