تعرفه‌های ترامپ موجب تحریم کالاهای آمریکایی و آغاز «جنگ سرد اقتصادی» شد
آمریکا و چین در ماه‌‌های اخیر درگیر یک «جنگ تجاری» شده‌اند که در آن دولت آمریکا تعرفه کالاهای وارداتی از چین را افزایش داده و چین در مقابل با افزایش تعرفه میزان مشابهی از واردات آمریکایی، این اقدامات را تلافی کرده است.
خبرگزاری «رویترز» در یک نظرسنجی از مردم شهرهای پکن و شانگهای چین درباره نگرانی آنها درخصوص این «جنگ تجاری» جویا شده است.
به گزارش تجارت‌نیوز، در این نظرسنجی از مردم این دو شهر پرسیده شده است که واکنش دولت چین به تهدیدات تعرفه‌ای آمریکا چگونه باید باشد و اینکه آیا مردم این کشور در تلافی، کالاهای آمریکایی را تحریم خواهند کرد یا نه.
به گزارش «رویترز» نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که هنوز احساس بحران و نگرانی قابل‌توجهی ناشی از جنگ تجاری در میان مردم چین بروز نکرده است. البته اختلاف و سردرگمی درخصوص اینکه دولت چین چگونه باید به اقدامات تعرفه‌ای آمریکا واکنش نشان دهد وجود دارد: گروهی می‌گویند چین باید در تلافی اقدامات آمریکا منافع این کشور را هدف قرار دهد عده‌ای نیز درخصوص چگونگی پاسخ‌های چین ابراز بی‌اطلاعی کرده‌اند.
اما مهم‌ترین یافته نتایج این نظرسنجی که برای کسب‌وکارهای آمریکایی نیز می‌تواند اهمیت داشته باشد، تصمیم مردم چین به تحریم کالاهای تولید آمریکا است: ۲۸ درصد از مشارکت‌کنندگان نظرسنجی می‌گویند تصمیم دارند خرید کالاهای آمریکایی را متوقف کنند، برخی دیگر می‌گویند تاکنون هر کالایی که تولید آمریکا بوده را تحریم کرده‌اند، و سایرین نیز می‌گویند به خرید کالاهای آمریکایی ادامه خواهند داد گرچه ممکن است در آینده تصمیم آنها تغییر کند.
به گزارش «رویترز» اگر این گروه را نماینده‌ای از کل جامعه چین در نظر بگیریم و اگر گفته‌های این گروه به عمل تبدیل شود، باید شاهد ضربه به فروش تولیدات آمریکایی در دومین اقتصاد بزرگ دنیا باشیم. محصولات آی‌فون شرکت «اپل»، فیلم‌های تولید «دیزنی»، نوشیدنی‌های «استارباکس» و خودروهای تولید «جنرال موتورز» از جمله مهم‌ترین تولیدات آمریکایی در این فهرست هستند.
این پیش‌بینی درحالی است که هر گونه اقدام دولت در تحریم یا سازماندهی جریان‌های مردمی برای خرید کالاهای آمریکایی در نظر گرفته نشده است. البته شاید تعداد اندک مشارکت‌کنندگان و خودداری مردم از ارائه نظرات واقعی خود یکی از نقدهای وارد به این نظرسنجی باشد. با این حال جزئیات نتایج به‌دست آمده به این شرح است:
در پاسخ به این پرسش که آیا جنگ‌تجاری شما را نگران کرده است، تنها ۲۲ درصد مشارکت‌کنندگان جواب مثبت داده‌اند و حدود ۷۸ درصد گفته‌اند نگرانی‌ای در این خصوص ندارند؛ در پاسخ به این پرسش که چگونه دولت چین باید به اقدامات دولت آمریکا واکنش نشان دهد، ۳۸ درصد می‌گویند باید اقدامات تلافی‌جویانه شدیدی را در دستور کار قرار دهد.
مابقی نظرات درخصوص این پرسش نیز متفاوت بوده است: عده‌ای می‌گویند دولت باید تمرکز خود را روی اقتصاد داخلی معطوف کند، عده‌ای تمایل به ساخت بازارهای صادراتی دیگر دارند و حدود ۱۶ درصد نیز می‌گویند ایده‌ای درخصوص واکنش دولت ندارند؛ و در نهایت مشارکت‌کنندگان در این نظرسنجی در پاسخ به اینکه آیا خرید کالاهای تولید آمریکا را متوقف می‌کنند یا خیر، ۲۸ درصد گفته‌اند متوقف خواهند کرد، ۳۱ درصد گفته‌اند به خرید کالاهای آمریکایی ادامه خواهند داد (که در این گروه برخی گفته‌اند در آینده اگر تنش‌های تجاری تشدید شود، کالاهای آمریکایی را تحریم خواهند کرد) و بقیه نیز گفته‌اند نظر خاصی ندارند.
پس از انتشار نتایج این نظرسنجی برخی فعالان اقتصادی چین اظهاراتی درخصوص آن داشته‌اند. کای کوینگ، کارگزار ۴۰ ساله بورس در شانگهای می‌گوید: «البته که من نگران هستم. این جنگی است بین بزرگ‌ترین و دومین اقتصاد بزرگ دنیا. هیچ‌کدام از طرفین برای چنین جنگ‌تجاری آماده نشده بودند. سیاست‌ها بسیار عجولانه اتخاذ شدند، به‌خصوص سیاست‌های دولت آمریکا.»
کیو شین‌جون، نیروی‌کار صنعت فولاد در شانگهای نیز می‌گوید: «بدون تعارف بگویم، آمریکا همواره گردن‌کلفت و بسیار خودخواه بوده است. آنها همه را وادار می‌کنند تا به نتایج دلخواه خود برسند. درحال‌حاضر ترامپ جنگ روانی علیه چین به راه انداخته است. او تلاش می‌کند با ترساندن چین به خواسته‌های خود برسد. از دید روانی، ما نباید نگران جنگ تجاری باشیم و باید تمرکز خود را بر اقتصاد داخلی متمرکز کنیم. ما باید به کشور و رهبری‌مان اعتماد کنیم و مطمئن باشیم که در این جنگ پیروز خواهیم شد.»
چین شبیه به هیچ‌یک از دیگر جبهه‌ها در «جنگ‌تجاری» دونالد ترامپ نیست. برخلاف کانادا، مکزیک و سایر اهداف رئیس‌جمهوری آمریکا، چین یک منبع درگیری اقتصادی بلندمدت برای آمریکا خواهد بود. به گزارش «بلومبرگ»، همانند رقابت با شوروی سابق، رقابت اقتصادی با چین می‌تواند به شکل‌گیری جنگ سردی بینجامد که برای نسل‌ها - و حتی بیشتر - سیاست و اقتصاد آمریکا را شکل خواهد داد.
تاکنون آمریکایی‌ها از توسعه اقتصادی چین بسیار رنج برده‌اند. تنها سه ماه پس از حادثه تروریستی ۱۱ سپتامبر و در دسامبر ۲۰۰۱ چین به «سازمان تجارت جهانی» پیوست. سال‌ها پس از آن، سیاست‌های آمریکا بر تروریسم و جنگ در خاورمیانه متمرکز بود، غافل از عروج اقتصادی چین و اثراتی که این توسعه بر اقتصاد آمریکا داشته است. بحران مالی ۲۰۰۸ و رکود اقتصادی به‌دنبال آن نیز آمریکایی‌ها را برای سال‌ها درگیر خود کرد. در سال‌های اخیر نیز محیط سیاسی آمریکا دلیلی بر ضعف عملکرد و قطبی‌شدن دولت این کشور بوده است.
به گزارش «بلومبرگ» درحال‌حاضر با توجه به تغییراتی که چین و آمریکا داشته‌اند، دوران بسیار متفاوتی را تجربه می‌کنیم. توسعه اقتصادی چین در دهه ۲۰۰۰ میلادی - و با سرعت بیشتر در دهه ۲۰۱۰ - با وجود تمام بی‌‌توازنی‌ها به نفع اقتصاد آمریکا بوده است. باز شدن اقتصاد چین، دسترسی کسب‌وکارهای آمریکا را به بازار داخلی عظیم چین ممکن کرد. مصرف‌کنندگان آمریکایی نیز توانسته‌اند از کالاهای ارزان چینی منتفع شوند.
در این رابطه این امید وجود داشت که با وجود یکپارچگی چین با اقتصاد جهانی، فرهنگ این کشور به سبک الگوی غربی تغییر کند. با این حال با اعلام برنامه چشم‌انداز اقتصادی «ساخت چین ۲۰۲۵» توسط دولت چین، به‌نظر تلاش‌های آمریکا برای خودکفایی در طیف گسترده‌ای از صنایع، از هوافضا گرفته تا روباتیک که مشاغل آمریکایی، سود بنگاه‌ها و رهبری تکنولوژیکی آمریکا را در جهان تهدید می‌کند، توفیق چندانی نخواهد داشت.
به گزارش «بلومبرگ»، موفقیت برنامه «ساخت چین ۲۰۲۵» یک سناریو برای پایان آمریکا و ارزش‌های آمریکایی خواهد بود. در این باره سیاست تخصیص یارانه به شرکت‌ها به منظور نوآوری‌های بیشتر و گسترش تکنولوژی‌های خودی، در کنار خرید یا شاید دزدی تکنولوژی‌های ارزشمند از شرکت‌های آمریکایی، چین را به رهبر نوآوری تکنولوژیکی جهان تبدیل خواهد کرد.
به‌علاوه برتری رشد اقتصادی چین نسبت به آمریکا ادامه خواهد یافت و در طول زمان این آمریکا است که مجبور خواهد بود ارزش‌های چینی را در بخش‌های مختلف اقتصاد جهانی بپذیرد. پیرو چنین سناریویی، احتمالا دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در آمریکا متحد خواهند شد. تاکنون نیز کنگره این کشور برخی تحقیقات درخصوص سرمایه‌گذاری خارجی در آمریکا را آغاز کرده است.
پیامدهای پیچیده رقابت رو به افزایش آمریکا و چین اثرات گسترده‌ای خواهد داشت. آیا دانشجویان چینی همچنان اجازه تحصیل در دانشگاه‌های آمریکایی را خواهند داشت؟ آیا نیروی‌کار ماهر چینی همچنان اجازه فعالیت در سیلیکون‌ولی را خواهند داشت؟ و…. «جنگ سرد اقتصادی» آینده میان چین و آمریکا ممکن است رهبران ایالات‌متحده را وادار کند تا به هر قیمتی سیاست‌های تقویت رشد اقتصادی را در پیش گیرند، حتی اگر نتیجه آن شعله‌ور شدن تورم و ایجاد حباب‌های اقتصادی در این کشور باشد.
اگر چین سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش فضایی را افزایش دهد، باید شاهد رقابت این دو کشور در فضا نیز باشیم. به نظر می‌رسد دستکاری ارزش پول ملی و افزایش تعرفه کالاهایی نظیر سویا سرآغازی برای این رقابت طولانی باشد. جنگ اقتصادی میان چین و آمریکا می‌تواند نسل بعدی زندگی آمریکایی را شکل دهد.
منبع: دنیای اقتصاد
نظرات