الهام میرمحمدی 
همگرایی اوپک و واگرایی در اردوگاه رقیب
اگرچه تولیدکنندگان اوپک و هم‌پیمانان غیراوپکی آنها در تلاشند تا با هدف تثبیت بازار و مهارِ مازاد عرضه به توافق کاهش تولید پایبند باشند، اما گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که کاهش میزان پایبندی تولیدکنندگان غیراوپکی به این توافق از یک سو و افزایش تولید شیل از سوی دیگر، این گروه را با چالش‌های فراوانی مواجه کرده است.
الهام میرمحمدی: اوپک در ماه ژانویه، دومین سال از اجرای توافق کاهش تولید نفت خام را پشت‌سر گذاشت، اما به نظر می‌رسد هم‌پیمانان غیراوپکی و در راس آنها روسیه، همچون گذشته به این توافق پایبند نبوده‌اند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، به نقل از بلومبرگ، از سوی دیگر، افزایش استخراج شیل در ایالات متحده آمریکا، تلاش‌های اوپک برای مهار ذخایر جهانی را تضعیف کرده است. در نوامبر گذشته، اوپک و برخی تولیدکنندگان غیراوپکی توافق کردند تا قرارداد کاهش تولید را تا پایان سال 2018 تمدید کنند.
طی سه ماه گذشته، اوپک رکورد تازه‌ای را از نظر پایبندی به این توافق ثبت کرده، این در حالی است که میزان پایبندی غیراوپکی‌ها کاهش یافته است.
جدول زیر میزان پایبندی تولیدکنندگان اوپکی و غیراوپکی را طی یک سال گذشته نشان می‌دهد:
| تولیدکنندگان اوپک | تولیدکنندگان غیراوپک | ||
| ماه | میزان پایبندی | ماه | میزان پایبندی |
| ژانویه | 136% | ژانویه | 79% |
| دسامبر | 135% | دسامبر | 81% |
| نوامبر | 129% | نوامبر | 87% |
| اکتبر | 102% | اکتبر | 105% |
| سپتامبر | 93% | سپتامبر | 140% |
| آگوست | 96% | آگوست | 130% |
| جولای | 86% | جولای | 76% |
| ژوئن | 82% | ژوئن | 72% |
| می | 109% | می | 78% |
| آپریل | 104% | آپریل | 80% |
| مارس | 109% | مارس | 63% |
| فوریه | 97% | فوریه | 33% |
| ژانویه | 99% | ژانویه | 56% |
از اکتبر سال 2016، در مجموع 21 کشور با امضای این قرارداد، توافق کردند تا روزانه 1.8 میلیون بشکه در روز از تولید خود را کاهش دهند.
دو کشور لیبی و نیجریه -از اعضای اوپک- که پیش‌تر به دلیل جنگ داخلی و مسائل سیاسی از این قرارداد معاف بودند، در ماه ژانویه با محدودیت‌ها موافقت کرده و مجموع تولید خود را به میزان 2.8 میلیون بشکه در روز رساندند.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی همچنین نشان می‌دهد، در میان اعضای اوپک، کشورهای عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، الجزایر، آنگولا، کویت و ونزوئلا، سهم خود از کاهش تولید را به طور کامل ادا کرده‌اند.
عراق که دومین تولیدکننده بزرگ در میان کشورهای عضو اوپک است، طی 13 ماه گذشته، چندان به تعهدات خود پایبند نبوده است.
جدول زیر میزان پایبندی کشورهای اوپک و غیراوپک به توافق کاهش تولید را در ماه ژانویه نشان می‌دهد:
| تولیدکنندگان اوپک | ||
| کشور | هدفِ توافق‌شده (هزار بشکه در روز) | میزان کاهش (هزر بشکه در روز) |
| عربستان سعودی | 486- | 567- |
| ونزوئلا | 95- | 467- |
| امارات متحده عربی | 139- | 149- |
| آنگولا | 78- | 136- |
| کویت | 131- | 131- |
| عراق | 210- | 126- |
| الجزایر | 50- | 60- |
| قطر | 30- | 52- |
| اکوادور | 26- | 25- |
| گینه استوایی | 12- | 6- |
| گابن | 9- | 4- |
| تولیدکنندگان غیراوپک | ||
| کشور | هدفِ توافق‌شده (هزار بشکه در روز) | میزان کاهش (هزار بشکه در روز) |
| روسیه | 300- | 279- |
| مکزیک | 100- | 235- |
| عمان | 45- | 36- |
| برونئی | 4- | 31- |
| سودان | 4- | 9- |
| بحرین | 10- | 4- |
| آذربایجان | 35- | 1+ |
| مالزی | 20- | 5+ |
| سودان جنوبی | 8- | 12+ |
| قزاقستان | 20- | 146+ |
سطح پایبندی روسیه، به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده در میان کشورهای غیراوپکی که نیمی از سهم کاهش را بر دوش دارد، در حدود 90 درصد بوده است.
برآوردهای بلومبرگ نشان می‌دهد که این کشور از سپتامبر گذشته تاکنون کمتر از میزان هدف، به تعهداتش پایبند بوده است.
در میان کشورهای غیراوپکی تنها مکزیک، برونئی و سودان سهم خود از کاهش تولید را به طور کامل ادا کرده‌اند.
نمودار زیر نسبت میزان تولید و قیمت نفت را از سال 2010 تا فوریه 2018 نشان می‌دهد:
اجرای توافق کاهش تولید چقدر در بالا رفتن قیمت نفت تاثیر داشته است؟
بر اساس این نمودار، قیمت نفت خام در حال حاضر به بالاترین میزان خود طی دو سال گذشته رسیده است.
اگرچه اوپک در تلاش است تا با کاهش تولید، مازاد عرضه جهانی را مهار کند و به تثبیت قیمت‌ها بپردازد، اما گزارش‌های اداره اطلاعات انرژی در آمریکا نشان می‌دهد، تولید شیل در این کشور، رکوردی تازه -6.76 میلیون بشکه در روز- را در ماه مارس ثبت کرده است.
با این وجود، آخرین گزارش ماهانه اوپک حکایت از تلاش مداوم این گروه برای کاهش عرضه بیش از حد دارد.
نظرات