رونق دوباره بازار نفت و احتمال افزایش قیمت تا ۸۰ دلار

زمستان نزدیک است و این احتمال وجود دارد که بازار نفت با کاهش عرضه مواجه شود. صادرات نفت ایران به دنبال خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌ها موجب شده که صادرات این کشور به میزان یک‌سوم کاهش یابد. صادرات نفت و گاز ایران در ماه آپریل به کمتر از دو میلیون بشکه در روز رسیده و این وضعیت در نیمه اول ماه سپتامبر بدتر هم شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که همانند دور پیشین تحریم‌ها، ایران به دلیل کاهش صادرات، نفت خود را بر روی نفتکش‌های شناور بر دریا ذخیره‌سازی می‌کند.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از بلومبرگ، سایر تولیدکنندگان اوپک به علاوه روسیه مدعی هستند که ظرفیت مازاد تولید را برای جبران کاهش عرضه ایران دارند. اما آنچه در مورد ظرفیت این کشورها برای تولید بیشتر پیش‌بینی می‌شود، لزوما با واقعیت یکسان نیست.

به دنبال افزایش فصلی تقاضا برای نفت و همچنین احتمال کاهش تولید در سایر نقاط جهان، پیش‌بینی می‌شود که طی هفته‌های آینده عرضه نفت به طور جدی دچار کاهش شود و این روند می‌تواند افزایش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد.

در حال حاضر، ظرفیت مازاد تولید کشورهای اوپک به دو میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. در نشست پیشین اوپک در ماه ژوئن، کشورهایی که ظرفیت بیشتری برای تولید داشتند اعلام کردند که تولید خود را از میزان هدف‌گذاری‌شده بر اساس توافق کاهش تولید، افزایش خواهند داد.

در تئوری، عربستان سعودی می‌تواند تولید خود را به 11.5 میلیون بشکه در روز افزایش دهد. این جمله‌ای است که شاهزاده محمد بن سلمان در آپریل سال 2015 در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفته بود. اما تاکنون این کشور احتیاجی به این میزان از تولید نداشته و واقعیت این است که توانایی این کشور برای افزایش تولید هم مورد آزمایش قرار نگرفته است. رسیدن به این حجم تولید زمان زیادی می‌برد و مستلزم حفاری‌های زیادی است.

گ زارش‌ها نشان می‌دهد که اگرچه حفاری نفتی در عربستان سعودی افزایش یافته اما همچنان بسیار پایین‌تر از نقطه اوج خود در سال 2015 است. حفاری‌ها در عربستان سعودی از ماه آپریل افزایش یافته اما با این حال برابر با میزان حفاری‌ها در بهار 2017؛ زمانی که تمرکز حکومت بر کاهش تولید نفت و نه افزایش آن بود. بر اساس پیش‌بینی‌ها، حتی اگر عربستان میدان‌های نفتی خود را افزایش دهد تا ظرفیت تولید بیش از 0.3 میلیون بشکه در روز را پیدا کند، باز هم روند رسیدن به میزان مورد نظر بسیار آهسته خواهد بود.

پس از جلسه ماه ژوئن اوپک و دیگر تولیدکنندگان غیراوپکی، بحث و جدل‌های بسیاری در زمینه از سرگیری تولید در منطقه صفر میان عربستان و کویت وجود داشت. اما فعالیت چندانی هم در این زمینه انجام نشده است. به این ترتیب نمی‌توان انتظار داشت که تا پیش سه ماهه اول سال آینده میلادی استخراج از میدان‌های نفتی این منطقه صورت بگیرد.

در دیگر نقاط جهان هم روسیه از ماه می تاکنون تولید خود را حدود 250 هزار بشکه در روز افزایش داده است. الکساندر نواک، وزیر نفت این کشور هفته گذشته در مصاحبه با بلومبرگ اعلام کرده بود که این کشور توانایی رساندن افزایش تولید خود به 300 هزار بشکه را در روز دارد. امضاکنندگان توافق کاهش تولید قرار است در پایان ماه جاری در الجزایر رایزنی کنند و تا آن زمان روسیه نمی‌تواند تصمیمی در این زمینه بگیرد.

در حال حاضر تولید نفت روسیه نزدیک به سطح رکورد آن پس از فروپاشی شوروی رسیده و احتمالا تا پایان سال بیشتر هم می‌شود. با در نظر گرفتن نیازهای انرژی، جهان روزانه به 33.5 میلیون بشکه نفت اوپک نیاز دارد. براساس یک نظرسنجی بلومبرگ، اوپک در حال حاضر 32.7 میلیون بشکه در روز را تامین می‌کند و این در حالی است که عراق، نیجریه و لیبی طی چند سال گذشته بیشترین نفت را تولید کرده‌اند. اما وضعیت جنگ‌های داخلی و امنیتی در آنها بدتر شده که این وضعیت می‌تواند در روند تولید آنها اخلال ایجاد کند.

اگر تولید نفت هر یک از این کشورهای آفریقایی دچار آشفتگی شود، یا ناآرامی‌ها در شهرهای عراق و در نزدیکی میدان‌های نفتی گسترش یابد، کمبود عرضه به راحتی به بیش از یک میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، کاهش تولید در ونزوئلا این وضعیت را به مراتب بدتر خواهد کرد.

اگرچه گفته می‌شود که جنگ تجاری ترامپ موجب کاهش تقاضای اقتصادهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه می‌شود اما بعید به نظر می‌رسد که این نگرانی‌ها تا پیش از سال آینده آشکار شود و بر میزان تقاضای جهانی تاثیر بگذارد.

مساله مهم این واقعیت است که صادرات نفت ایران بسیار سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی تحلیل‌گران بوده، کاهش یافته و اختلال در عرضه می‌تواند برای اولین بار از نوامبر 2014، قیمت نفت برنت را به بیش از 80 دلار در هر بشکه برساند.

بنابراین پیش‌بینی می‌شود زمستان سال جاری بازار نفت بار دیگر رونق می‌گیرد.