الهام میرمحمدی 
اویل‌پرایس بررسی کرد:
آیا معافیت‌های خرید نفت از ایران تمدید می‌شوند؟
تحلیل‌گران بر این باورند که اگر قیمت نفت در سطح فعلی باقی بماند، تیم ترامپ فشار بیشتری بر ایران تحمیل خواهد کرد. اما اگر کاهش تولید اوپک به‌ویژه عربستان سعودی منجر به کاهش ذخایر جهانی و افزایش قیمت، همچون ماه اکتبر شود، احتمالا مواضع دولت ایالات متحده در برابر ایران تغییر می‌کند و معافیت‌ها بار دیگر تمدید خواهند شد.
ایالات متحده در ماه‌های آینده در نظر دارد، مواضع سخت‌تری در رابطه با ایران در پیش بگیرد و به گفته مقامات این کشور به تلاش‌های خود برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران ادامه خواهد داد. برایان هوک، نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور ایران، هفته گذشته در حاشیه کنفرانس صنعت نفت در ابوظبی اعلام کرد که معافیت‌های آمریکا در مورد خریداران نفت ایران به هیچ وجه تمدید نخواهند شد. بر اساس گزارش‌های رویترز، هوک در این کنفرانس خبری همچنین گفته است که دلیل اصلی معاف کردن برخی کشورهای خریدار نفت ایران، جلوگیری از افزایش قابل توجه قیمت نفت بوده است.
به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از اویل‌پرایس، برایان هوک در مصاحبه خود با بلومبرگ هم گفته است: زمانی که دولت ترامپ در ماه می از توافق هسته‌ای خارج شد، صادرات نفت ایران 2.7 میلیون بشکه در روز بوده، اما در حال حاضر این رقم به یک میلیون بشکه در روز رسیده است. به این ترتیب، ما موفق شدهایم طی 6 ماه اول، یک میلیون بشکه از صادرات روزانه ایران را کاهش دهیم و در این مدت قیمت نفت نیز افزایش نیافته است. برنامه ما این است که این مسیر را ادامه دهیم تا صادرات نفت ایران به صفر برسد.
تحت فشار قرار دادن ایران از طریق کاهش صادرات نفت این کشور، از آنجا که ممکن است افزایش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد، همواره اقدامی پرریسک برای آمریکا بوده است. از همین رو، در چهارم نوامبر و یک روز پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها، مقامات آمریکایی به هشت مشتری اصلی ایران، یعنی چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه، تایوان، ایتالیا و یونان به مدت 180 روز معافیت اعطا کردند و طی این مدت، این کشورها مجوز دارند به میزان محدودی از ایران نفت خریداری کنند.
این معافیت‌ها اما در ماه می -اردیبهشت‌ماه- منقضی می‌شوند و هنوز مشخص نیست که آیا ترامپ برنامه‌ای برای تمدید مجدد آنها داشته باشد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بازار نفت در سه ماهه چهارم سال 2018، با مازاد عرضه مواجه بوده و به همین دلیل تحلیل‌گران بر این باورند که این مساله موجب می‌شود تیم ترامپ این بار با دست بازتری به مواضع سخت‌گیرانه خود علیه ایران ادامه دهد.
از سوی دیگر، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران در دهم ژانویه در یک نشست مشترک خبری با ثامر الغضبان، همتای عراقی خود در این کشور تاکید کرده است که تحریم‌های آمریکا علیه ایران کاملا غیرقانونی است و تهران از آنها تبعیت نخواهد کرد.
مشکل ایالات متحده آمریکا این است که هنوز راهی برای محقق کردن هر دو هدف خود یعنی پایین نگه داشتن قیمت‌های نفت و به صفر رساندن صادرات نفت ایران به طور همزمان نیافته است. اگرچه در حال حاضر، عرضه جهانی به میزانی است که کاهش قیمت‌ها را به دنبال داشته اما ممکن است این روند در ماه‌های آینده تغییر کند.
پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها علیه ایران، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از عربستان سعودی خواست تا با افزایش تولید، از بالا رفتن بیش از حد قیمت‌ها جلوگیری کند. از این رو، در ماه‌های پایانی سال 2018، تولید هر سه کشور عربستان سعودی، روسیه و آمریکا به میزان قابل توجهی افزایش یافت. به دنبال آن با اعطای معافیت‌ها به برخی کشورها و افزایش ذخایر جهانی، قیمت‌ها بار دیگر کاهش یافت. عربستان که برای تامین کسری بودجه خود به نفت 80 دلاری نیاز دارد، در ماه ژانویه تولید خود را در مقایسه با دو ماه قبل از آن -ماه نوامبر- حدود 800 هزار بشکه در روز کاهش داده است. این حجم از کاهش، بیش از میزان توافق‌شده این کشور با سایر تولیدکنندگان اوپک و متحدان غیراوپکی‌اش است.
به این ترتیب، اگرچه عرضه بیش از حد نفت خام در حال حاضر موجب شده، آمریکا بتواند مواضع سخت‌گیرانه‌تری در قبال ایران در پیش بگیرد اما اوپک هم ممکن است با تمدید توافق کاهش تولید، تلاش‌های آمریکا را خنثی کند.
از سوی دیگر، ایالات متحده در حال ارسال سگینال‌های متفاوتی در مورد رویکرد خود نسبت به خاورمیانه است. چند هفته پیش، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که نیروهای نظامی ایالات متحده از سوریه خارج می‌شوند و دیگر آمریکا تعهدی در قبال این منطقه ندارد. به دنبال آن اما مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا تور خاورمیانه را آغاز کرده و گفته می‌شود که هدف اصلی او از انجام این سفرها کاهش نفوذ ایران در منطقه است.
در همین حال، نیویورک‌تایمز گزارش داده که جان بولتون به دنبال بهانه‌ای برای حمله نظامی به ایران است و درخواست‌های او برای گزینه نظامی علیه ایران، موجب افزایش نگرانی‌ها در پنتاگون شده است.
در مورد نفت هم پیام‌های متفاوتی وجود دارد. اگرچه دونالد ترامپ به دنبال قیمت‌های پایین برای نفت است، اما بولتون، مایک پومپئو و برایان هوک، افزایش فشار بر ایران را اولویت خود می‌دانند.
به نظر می‌رسد زمان همه چیز را مشخص خواهد کرد. قیمت نفت در حال حاضر حدود 20 درصد در مقایسه با پایین‌ترین میزان ماه دسامبر افزایش یافته است. اگر قیمت نفت در سطح فعلی باقی بماند، تیم ترامپ فشار بیشتری بر ایران تحمیل خواهد کرد. اما اگر کاهش تولید اوپک به‌ویژه عربستان سعودی منجر به کاهش ذخایر جهانی و افزایش قیمت، همچون ماه اکتبر شود، احتمالا مواضع دولت ایالات متحده در برابر ایران تغییر می‌کند و صادرات نفت ایران به صفر نخواهد رسید.
نظرات