سایه جنگ تجاری بر بازار نفت / بهای نفت حداکثر ۶۵ دلار می‌شود

در چهاردهم سپتامبر و پس از حمله به تاسیسات نفتی عربستان، بهای نفت تنها در یک روز با رشد 15 درصدی مواجه شد. این حملات جریان تولید 5.7 میلیون بشکه از نفت بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان را دچار اختلال کرد.

علی‌رغم تشدید تنش‌ها در خاورمیانه اما قیمت نفت در هفته‌های بعد تحت تاثیر نگرانی‌ها در مورد چشم‌انداز اقتصاد جهانی به روند نزولی بازگشت.

همایون فلکشاهی، تحلیلگر در موسسه کپلر در تحلیلی که در اختیار تجارت‌نیوز قرار داده، عنوان کرده است: در حال حاضر، بیش از هر عامل دیگری، جنگ تجاری میان چین و ایالات متحده بر روی بازار نفت سایه انداخته است. با در نظر گرفتن تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ونزوئلا، کاهش شدید صادرات هر دو کشور و تشدید تنش‌ها در منطقه خلیج‌فارس، به نظر‌ من بهای نفت در محدوده 60 تا 65 دلار باقی خواهد ماند و از آن فراتر نخواهد رفت. این در حالی است که در چنین شرایطی عمدتا انتظار می‌رود قیمت نفت حتی تا 100 دلار هم صعود کند.

او در ادامه افزود: به نظر من حمله حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی عربستان تاثیر بلندمدتی بر روی قیمت‌ها ندارد. در عین حال، عربستان از ذخایر نفت خود برای جلوگیری از کاهش صادرات بهره برده و گزارش‌ها نشان می‌دهد که تا 10 روز پس از این حمله، آرامکو نزدیک به 12 میلیون بشکه از ذخایر نفتش را برای صادرات مورد استفاده قرار داده است.

فلکشاهی با اشاره به ذخایر بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان گفت: در روزهای اخیر شاهد آن بودیم که ذخایر نفت تولیدشده در آرامکو 3.4 میلیون بشکه افزایش یافته و این میزان به 59.5 میلیون بشکه رسیده است. به نظر می‌رسد آرامکو تولید نفت را از میادین دیگری افزایش داده اما بعید به نظر می‌رسد که ظرفیت فرآوری این کشور از تاسیسات البقیق به ظرفیت کامل رسیده باشد.

وی تاکید کرد: در کوتاه‌مدت هیچ اتفاقی جز حمله نظامی یا محو کردن بخش بزرگی از توانایی تولید و فناوری یک تولیدکننده جهان مثل عربستان یا عراق نمی‌تواند اثر قابل توجهی بر روی قیمت نفت داشته باشد.

او در مورد تاثیر جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان گفت: اگر چین و آمریکا به توافق تجاری برسند، روند قیمت‌ها سمت‌وسوی دیگری خواهد گرفت و در آن زمان می‌توان پیش‌بینی کرد که مشکلات و اختلالات مربوط به عرضه تاثیر مهم‌تری بر قیمت‌ها خواهد گذاشت. هر دو کشور بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نفت در جهان هستند و از ابتدای سال جاری بیش از 12 میلیون بشکه نفت در روز وارد بازار خود کرده‌اند که این رقم برابر با یک‌چهارم کل واردات نفت خام دنیا طی همین دوره است.

به گفته او، رشد اقتصادی در بزرگ‌ترین کشورهای جهان در سال 2019 رو به کاهش است که این مساله واردات نفت این کشورها را تحت‌الشعاع قرار داده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد واردات نفت خام و میعانات گازی چین در سال‌های 2103 تا 2017 حدود 14 درصد رشد کرده، این رشد در سال جاری به هفت درصد کاهش یافته است. در هند نیز رشد سالانه واردات نفت از شش درصد در سال‌های 2013 تا 2017 به 1.4 درصد رسیده است.

فلکشاهی با اشاره به کاهش صادرات نفت اوپک به پایین‌ترین سطح پنج سال اخیر گفت: بر اساس برآوردهای موسسه کپلر در مجموع میانگین صادرات نفت اوپک در ماه سپتامبر (شهریور-مهر) تنها 21 میلیون و 130 هزار بشکه در روز بوده که 1.8 میلیون بشکه کمتر از ماه آگوست است. بزرگ‌ترین کاهش صادرات در ماه سپتامبر به‌طور قطع مربوط به کشور عربستان است اما ونزوئلا و ایران هم کاهش قابل توجهی در صادرات خود داشته‌اند.

وی افزود: به‌نظر من در کوتاه‌مدت قیمت نفت در دامنه 57 تا 65 دلار باقی خواهد ماند مگر اینکه‌ اتفاقی غیرقابل پیش‌بینی رخ دهد. در بلندمدت هم پیش‌بینی‌ها چندان مثبت نیست. به‌ویژه برای سال 2020 که ریسک‌های بیشتری وجود خواهد داشت. در چین و اروپا روند رشد اقتصادی آهسته شده و این روند ممکن است در ماه‌های آینده به آمریکا نیز برسد. زمانی که آمریکا دچار رکود اقتصادی شود، فشارها بر روی قیمت نفت هم افزایش خواهد یافت. علاوه بر آن، روند رشد تولید نفت شیل آمریکا ادامه پیدا خواهد کرد. پیش‌بینی ما این است که تولید نفت حوضه پرمین رشدی یک میلیون بشکه‌ای داشته باشد. در محدوده 60 دلار به ازای هر بشکه شرکت‌های شیل با هدف افزایش درآمد تکمیل چاه‌ها را در صدر اقدامات خود قرار خواهند داد.

فلکشاهی در پایان تاکید کرد: صادرات نفت آمریکا در ماه سپتامبر به دو میلیون و 830 هزار بشکه در روز رسیده و این آمار حکایت از رشدی یک میلیون بشکه‌ای در مقایسه با سال گذشته دارد. همچنین باید این نکته را در نظر گرفت که در سال 2020 انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار خواهد شد و دونالد ترامپ تمایل دارد با هدف پیروزی قیمت نفت را پایین نگه دارد. بنابراین در کوتاه‌مدت تنها یک توافق بلندمت میان چین و آمریکا (که البته احتمالش خیلی کم است) می‌تواند قیمت نفت را افزایش دهد. توجه‌ها در بازار کنونی نفت بیش از عرضه به تقاضا برای نفت در اقتصادهای بزرگ دنیا معطوف شده است.