تجارتنیوز گزارش میدهد:
گروکشی تازه طالبان/ حقآبه در برابر به رسمیت شناختن طالبان
مدتهاست که ایران و افغانستان درگیر حقآبه هامون هستند و افغانستان هر بار به دلیلی از زیر بار پرداخت حقآبه ایران شانه خالی میکند. اما حالا طالبان پذیرفته که حقآبه هامون را بدهد. اما به یک شرط؛طالبان امیدوار است ایران در ازای پرداخت حقآبه سیستان و بلوچستان، آنها را به رسمیت بشناسد.
به گزارش تجارتنیوز ، در حالی که کمتر از دو ماه به پایان زمستان مانده و از همین الان زنگ هشدار کمآبی در سال ۱۴۰۱ به صدا در آمده، تسلط طالبان بر افغانستان نگرانی را برای جنگ آب در مرزهای شرقی ایران بیش از پیش کرده است.
پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان در همین باره به تجارتنیوز میگوید: طالبان اعلام کرده قراردادی که در سال ۱۳۵۱ بین ایران و افغانستان منعقد شده را بپذیرد و عملیاتی کند. اما تا به امروز حقآبه ایران به کشور نرسیده است و طالبان امیدوار است با مطرح کردن بحث آب، ایران این دولت را به رسمیت بشناسد.
او ادامه میدهد: حقآبه هامون هم اکنون مسکوت مانده است اما در فصل بهار، همین آب هامون را پرآب نگاه میداشت. افغانها در سالهای اخیر کانالی انحرافی تاسیس کردهاند که سیلآبها به خاک افغانستان منحرف میشود و باعث خشکی و افزایش ریزگردها در سیستان میشود.
پیرمحمد ملازهی، میافزاید: ایران هنوز نتوانسته طالبان را قانع کند حقابه سیستان و حقآبه هامون را تامین کنند و مسیر انحرافی را ببندند تا آب سیستان تامین شود.
این کارشناس حقآبه سیستان از هیرمند را ۲۶ متر مکعب در هر ثانیه میداند. او توضیح میدهد: طالبان با این آب، کشت خشخاش را توسعه میدهند. طالبان آب سیلابها را به شورهزارها هدایت میکنند و حقآبه ایران را هم منحرف کردند البته این مساله از زمان اشرف غنی عملیاتی شده بود.
گروکشی سیاسی طالبان
ملازهی، بیان میکند: طالبان امیدوار است که با آزادسازی حقآبه ایران و قراداد قبلی ایران، ایران آنها را به رسمیت بشناسد. میتوان گفت این اقدام یک گروکشی سیاسی است.
این در حالی است که بر اساس قرارداد سال ۱۳۵۱، هر دولتی که در افغانستان روی کار بیاید باید حقآبه ایران را پرداخت کند.
این موضوع در حالی رخ میدهد که پیش از این هم اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان از معامله آب با نفت ایران صحبت کرده بود.
پیش از این و در دهه پنجاه قراردادی درباره رود هیرمند در کابل منعقد شد که براساس آن قرار بود، ۲۶ مترمکعب آب در ثانیه حقآبه ایران باشد اما بعد از کودتا و جنگهای داخلی و خارجی این کشور، حکومتهای افغانستان هم از انجام کامل این قرارداد سر باز زدند.
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها پیش از این گفته بود: ۴۰ تا ۵۰ درصد روستاهای استان سیستان وبلوچستان به دلیل بحران کمآبی در تخلیه هستند.
نظرات