افت تجارت غیرنفتی ایران در آبان ماه

به گزارش تجارت‌نیوز ، تجارت خارجی ایران در ماه دوم پاییز منقبض شد. آخرین آمار منتشر شده از سوی گمرک حکایت از ثبت رکورد جدیدی در کاهش صادرات دارد. ارزش وزن صادرات در آبان ماه به کمترین میزان خود طی هفت ماه گذشته (از ابتدای اردیبهشت تا پایان مهر) رسیده است. البته ارزش صادرات آبان امسال تقریبا ۱۰۰ میلیون دلار از فروردین امسال (کمترین میزان صادرات طی هشت ماه گذشته مربوط به فروردین است) بیشتر است.

نکته جالب توجه اینجاست که مقامات مسوول همواره بر روند قابل قبول صادرات تاکید می‌کنند و زیر بار کاهش صادرات نمی‌روند. رئیس سازمان توسعه تجارت چندی پیش عنوان کرد که تحلیل ارزشی آمارهای منتشر شده از گمرک چندان کارشناسی شده نیست؛ چراکه قیمت پایه صادراتی که اوایل پارسال در گمرک اعمال شده با قیمت پایه صادراتی امسال تفاوت دارد. بنابراین قیاس ارزش صادرات سال گذشته با امسال قابل اعتماد نیست و درصد تغییرات آمار ارزشی، ۲۰ تا ۳۰ درصد انحراف دارد.

حمید زادبوم بر افزایش وزنی صادرات که در هفت ماه منتهی به مهر رشد ۱۷ درصدی را نشان می‌داد، تاکید کرده و آن را قابل توجه دانسته بود. علاوه بر این معاون اول رئیس‌جمهور در روز ملی صادرات هم همین موضوع را مطرح کرده بود. اما واقعیت آن است که با توجه به همین اظهارات، پایه صادراتی از ابتدای امسال ثابت بوده و تغییری در آن ایجاد نشده است.

پس قیاس ارزش صادرات در آبان و مهر امسال، منطقی است و نشان می‌دهد فروش کالا در ماه هشتم سال ۹۸، کاهش قابل توجهی داشته است. حتی چنانچه معیار رشد و افت صادرات را وزن کالاهای صادراتی در نظر بگیریم، نتیجه آن است که صدور کالا در روند ماه به ماه کاهش چشمگیری داشته است. علاوه بر این، واردات نیز در ماه آبان نسبت به ماه گذشته آن (مهرماه) کاهش یافته است.

از این رو حجم تجارت خارجی ایران در هشتمین ماه سال کوچک شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد فاصله صادرات و واردات نیز در این ماه نسبت به ماه گذشته بیشتر شده است. از سوی دیگر، این آمار نشان می‌دهد امارات توانسته مجددا به جایگاه سوم مقاصد صادراتی برگردد. جایگاهی که از دومین ماه امسال در اختیار ترکیه بود.

طی هفت ماه (اردیبهشت تا مهر) امارات در جایگاه چهارم قرار گرفته بود. البته بررسی دقیق‌تر ارزش صادراتی به امارات و ترکیه هم بازگشتن امارات را به پله قبلی متبادر به ذهن می‌کرد. حال در آخرین آمار منتشر شده امارات به جایگاه سوم بازگشته است.

روایت تجارت آبان ماه

حجم تجارت: در آبان ماه امسال حجم تجارت خارجی ۵ میلیارد و ۸۴۴ میلیون دلار رقم خورد که نشان می‌دهد تجارت خارجی ایران کوچک‌تر شده است. چراکه حجم تجارت آبان ۹۸ نسبت به زمان مشابه سال گذشته (آبان ۹۷) کمتر است. در آبان ماه سال گذشته مجموع واردات و صادرات، ۶ میلیارد و ۶۱ میلیون دلار بود. همچنین حجم تجارت خارجی مهرماه امسال نیز ۷ میلیارد و ۴۱۱ میلیون دلار بوده است. صادرات آبان: از ۵ میلیارد و ۸۴۴ میلیون دلار حجم تجارت خارجی آبان ۹۸، تنها ۲ میلیارد و ۶۳۴ میلیون دلار متعلق به صادرات در این ماه بوده که حاصل صدور ۸ میلیون و ۹۳۹ هزار تن کالا به کشورهای هدف است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد صادرات در آبان ماه امسال نسبت به آبان ماه سال گذشته نزدیک به ۲۰۰ میلیون دلار کاهش یافته است. علاوه بر این، نتیجه مقایسه صادرات ماه به ماه نیز قابل توجه است. موضوع جالب توجه درخصوص صادرات ماه به ماه، تفاوت چشمگیر صدور کالا در آبان نسبت به مهر امسال (ماه گذشته آن) است. این قیاس نشان می‌دهد صادرات هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی در آبان نسبت به مهر کاهش داشته است.

در مهرماه امسال ۹ میلیون و ۴۱۳ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۴۵۹ میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شده بود. مقایسه آمارهای این دو ماه نشان می‌دهد به لحاظ ارزشی، صادرات آبان ماه، ۸۲۵ میلیون دلار نسبت به مهر کاهش داشته و از وزن کالاهای صادراتی نیز ۴۷۴ هزار تن کاسته شده است.

واردات آبان ماه: در آبان ماه امسال ۲ میلیون و ۳۲۴ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۲۱۰ میلیون دلار وارد کشور شده است. مقایسه واردات در آبان امسال نسبت به آبان سال گذشته تفاوت اندکی دارد. در آبان سال گذشته ۲ میلیون و ۵۶۹ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۲۴۸ میلیون دلار وارد کشور شده بود. اما مقایسه واردات آبان با مهرماه حکایت از کاهش واردات دارد.

در مهرماه امسال ۳ میلیون و ۲۳۸ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۹۵۲ میلیون دلار وارد کشور شده بود. تراز تجاری آبان ۹۸: در آبان ۹۸ فاصله صادرات و واردات بیشتر از ماه گذشته و حتی بیشتر از مدت مشابه سال گذشته شد. تراز تجاری آبان امسال منفی ۵۷۶ میلیون دلار، تراز تجاری آبان سال گذشته منفی ۴۳۵ میلیون دلار و تراز تجاری مهرماه امسال نیز منفی ۴۹۳ میلیون بوده است.

تجارت در هشت ماه منتهی به آبان

آمارهای منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان می‌دهد در مجموع، صادرات و واردات حجم تجارتی معادل ۵۵ میلیارد و ۴۲۴ میلیون دلار را در هشت ماه منتهی به آبان امسال ثبت کرده است. اما این رقم در مقایسه با حجم تجارت در سال گذشته، بیانگر کوچک شدن حجم تجارت خارجی کشور است. در هشت ماه منتهی به آبان سال گذشته، حجم تجارت خارجی کشور ۶۰ میلیارد و ۱۶۹ میلیون دلار بود.

صادرات هشت ماهه: سهم صادرات از حجم تجارت هشت ماه منتهی به آبان امسال، ۲۷ میلیارد و ۴۱ میلیون دلار بوده که در ازای صدور ۸۸ میلیون و ۳۶۱ هزار تن کالا به بازارهای هدف حاصل شده است.

فروش کالا به کشورهای خارجی در مدت مشابه سال قبل ۷۵ میلیون و ۸۸۴ هزار تن به ارزش ۳۰ میلیارد و ۳۳۵ میلیون دلار بوده است. بنابراین صادرات کالا در هشت ماهه امسال، به لحاظ وزنی رشد بیش از ۱۶ درصدی داشته و به لحاظ ارزشی با افت نزدیک به ۱۱ درصدی روبه‌رو است.

همچنین از ابتدای امسال تا انتهای آبان، بیشترین صادرات کشور به مقصد کشورهای چین با رقمی بالغ بر ۶ میلیارد و ۸۰۱ میلیون دلار و سهم بیش از ۲۵ درصد از کل ارزش صادرات، عراق با ۵ میلیارد و ۷۱۰ میلیون دلار و سهم بیش از ۲۱ درصد، امارات با ۲ میلیارد و ۹۳۲ میلیون دلار و سهم نزدیک به ۱۱ درصد، ترکیه با ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار و سهم بیش از ۱۰ درصد و افغانستان با یک میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار و سهم بیش از ۵/ ۵ درصد از کل ارزش، صورت گرفته است.

این آمار نشان می‌دهد که امارات توانسته جایگاه خود را بعد از گذشت هفت ماه از ترکیه پس بگیرد و به رتبه سوم مقاصد صادراتی برگردد.

واردات هشت ماهه: از ابتدای امسال تا انتهای آبان ۲۲ میلیون و ۱۲۹ هزار تن کالا به ارزش ۲۸ میلیارد و ۳۸۳ میلیون دلار وارد کشور شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی بیش از ۵/ ۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته، اما به لحاظ ارزشی با افت نزدیک به ۵ درصدی مواجه شده است.

در مدت مشابه سال قبل ۲۱ میلیون و ۷۸۴ هزار تن به ارزش ۲۹ میلیارد و ۸۳۴ میلیون دلار واردات صورت گرفته بود.

همچنین طی هشت ماه منتهی به آبان امسال چین با اختصاص رقمی بالغ بر ۷ میلیارد و ۲۶۳ میلیون دلار و سهمی بیش از ۵/ ۲۵ درصد از کل واردات در جایگاه نخست کشورهای طرف معامله قرار گرفته است. همچنین امارات با ۵ میلیارد و ۳۳۸ میلیون دلار و سهم نزدیک به ۱۹ درصد، ترکیه با ۳ میلیارد و ۳۶۷ میلیون دلار و سهم نزدیک به ۱۲ درصد، هند با ۲ میلیارد و ۵۱۲ میلیون دلار و سهم نزدیک به ۹ درصد و آلمان با یک میلیارد و ۳۷۷ میلیون دلار و سهم نزدیک به ۵ درصد از کل ارزش واردات، جزو کشورهای عمده طرف معامله واردات بوده‌اند.

تراز تجاری هشت ماهه: تراز تجارت خارجی در هشت ماه منتهی به آبان امسال منفی یک میلیارد و ۳۴۲ میلیون دلار است. این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته تراز تجاری ایران مثبت ۵۰۱ میلیون دلار بود.

منبع: دنیای اقتصاد