ماجرای آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی خبری قدیمی است که مدام تکرار می‌شود. تا پیش از این ماجرا تنها به آزادسازی 7 میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده کره جنوبی محدود می‌شد اما حالا ایسنا گزارش داده که قرار است سه برابر این پول آزاد شود.

آنگونه که ایسنا گزارش داده در پی سفر سلطان عمان به ایران به زودی مبلغی بیش از ۲۴ میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران در عراق و کره جنوبی وارد ایران می‌شود. بر اساس این گزارش، 7 میلیارد دلار از این منابع مربوط به پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی است و بالغ بر 10 میلیارد دلار آن هم مربوط به منابع بلوکه شده ایران در عراق است. خبری که اگر صحت داشته باشد می‌تواند در بازار ارز زلزله ایجاد کند.

تاثیر آزادسازی دلارهای بلوکه شده بر دلار

اما این خبر تا این لحظه واکنش خاصی در بازار نداشته است. چون خبرآزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و دیگر کشورها خبر تازه‌ای نیست و از دولت اول روحانی تاکنون بارها وعده آزادسازی این منابع مطرح شده است بدون آنکه ریالی از این منابع ارزی وارد ایران شود.

در نهایت ماه گذشته بود که دولت کره جنوبی آب پاکی را روی دست ایران ریخت و خبر داد قرار نیست ریالی از منابع ارزی بلوکه شده در کره جنوبی وارد ایران شود و این کشور این منابع را در قالب کالاهای بشردوستانه به ایران می‌دهد. کالاهایی همچون دارو و برخی از مواد غذایی. اما همان زمان کارشناسان اعلام کردند کره جنوبی توان صادرات 7 میلیارد دلار کالای بشردوستانه به ایران را ندارد و احتمالا بخشی از منابع به این زودی آزاد نمی‌شود.

17 میلیارد دلار بلوکه شده در عراق

ماجرای پول‌های بلوکه شده ایران در عراق هم مانند کره جنوبی است. نه مبلغ دقیق آن مشخص است و نه آنگونه که مقامات توضیح داده‌اند قرار است دلار وارد کشور شود. طلب ارزی ایران از عراق هم قرار است در قالب کالای اساسی و دارو وارد کشور شود.

آخرین بار هم وزیر نفت ایران چند روز گذشته اعلام کرد: ما هر چه گاز به عراق می‌فروشیم در بانک TBI (مبلغ آن را) می‌گیریم. منتها عراقی‌ها شروطی درباره درآمد حاصل از صادرات گاز دارند که برای دارو و کالاهای اساسی است. ما به طرف عراقی فشار آوردیم که این محدودیت برداشته شود.

اما رقم دلارهای بلوکه شده ایران در عراق چقدر است؟ معاون وزیر نفت در امور گاز مطالبات گازی ایران از عراق را معادل ۸ میلیارد یورو اعلام کرده بود. سال قبل ‌وزیر خارجه عراق گفته بود بابت برق و گاز 17 میلیارد دلار به ایران بدهکاریم. سفیر ایران در عراق در فروردین ۱۴۰۲ این رقم را مجموعا ۱۱ میلیارد دلار عنوان کرده بود و پس از آن هم ‌بانک مرکزی آمار داد که «۱۰ میلیارد دلار از عراق طلبکاریم».

به نظر می‌رسد که مقامات ایران نه میزان طلب خود از عراق را می‌دانند و نه امیدی به آزادی این منابع دارند. چون بیش از یک دهه است که ایران دلارهای بلوکه شده خود در کشورهای دیگر را مدام لیست می‌کند اما هیچ خبری از آزادسازی این منابع نیست. منابعی که در کشورهای مختلف بلوکه شده و رقم آن تا 100 میلیارد دلار هم می‌رسد.

اما تا این لحظه نه طلبی وصول شده و نه دلاری وارد بازار شده است. البته گفته می‌شود که حتی در صورت آزادسازی، نباید انتظار داشت که این منابع وارد بازار شود. چون این دلارها، منابع بانک مرکزی است که معادل ریالی آن سال‌ها قبل در بازار خرج شده است.

بایدن دلارهای ایران را آزاد می‌کند؟

خبرآزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در دو وقت رسانه‌ای می‌شود؛ یکی زمان‌هایی که امید به توافق ایران و آمریکا قوت می‌گیرد و دوم زمانی که قیمت دلار در بازار آزاد بالا می‌رود. در این زمان بانک مرکزی سعی می‌کند با وعده واردات دلار به کشور، قیمت را مهار کند. اما این بار گفته می‌شود رئیس جمهور آمریکا هم وعده داده که دلارهای ارزی ایران را آزاد می‌کند.

ایندیپندنت فارسی در گزارشی اعلام کرده که بایدن در تلاش برای احیای برجام است و می‌خواهد در قبال آزادی شهروندان آمریکایی زندانی در ایران، بیش از ۱۰ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران را آزاد کند. اما هنوز هیچ مرجع رسمی این خبر را تایید نکرده و مشخص نیست که این خبر چقدر جنبه عملی دارد.