با اینترنت ماهواره‌ای دو سه سال فاصله داریم

 آخرین نشست خبری سازمان فضایی ایران به ریاست حسن سالاریه در سالن نشست خبری شورای عالی فضایی کشور برگزار شد. این نشست به ارائه گزارشی از عملکرد این سازمان در دولت سیزدهم اختصاص داده و به برنامه سال 1403 پرداخته شد. 

به طور کلی در این نشست به موارد کلانی مانند توسعه زیرساخت‌، ترسعه علوم و اکتشافات فضایی، توسعه کاربردها، توسعه صنعت ماهواره و توسعه صنعت پرتاب و مدارگذاری و جزئیات آنها پرداخته شد.

در سال 1403 بین 6 الی 8 پرتاب خواهیم داشت

حسن سالاریه رئیس وقت سازمان فضایی کشور در آخرین نشست خود به برنامه پرتاب‌ها در سال جاری پرداخت. چشم‌انداز او از شمار این ماهواره‌ها بین 6 الی 8 عدد بود. او افزود نمی‌توان تعداد آنها یا شرح جزئیات برنامه‌ریزی‌ها را به دلیل زمان‌بر بودن برخی از تست‌ها یا آرمایش‌ها اعلام کرد. حتی ممکن است برخی از این ماهواره‌ها در اوایل سال بعد یعنی 1404 به مرحله پرتاب برسند. 

برخی از ماهواره‌هایی که برنامه پرتاب‌شان در سال جاری برنامه‌ریزی شده است عبارت‌اند از ماهواره کوثر، ظفر 2 و طلوع 3 که به وسیله ماهواره‌بر خارجی پرتاب خواهند شد. شایان ذکر است پرتاب ماهواره کوثر از طریق کشور روسیه و با راهبری بخش خصوصی در حال پیگیری و انجام است. از نظر زمان‌بندی به پرتاب دو ماهواره نزدیک هستیم. یکی از این ماهواره‌ها، ماهواره سامان 1 و ماهواره دیگری‌ است که اسم آن ذکر نشد.

نگاه دولت به بخش خصوصی تغییر کرده است

حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی کسور در جواب به پرسش اختصاصی مطرح‌شده از سوی خبرنگار تجارت‌نیوز در مورد تعاملات انجام‌شده با بخش خصوصی و استارتاپ‌ها گفت: «تا قبل از دولت سیزدهم قراردادها و همکاری‌ها با بخش خصوصی به منظور تامین تجهیزات یا طراحی و ساخت زیرسیستم‌ها بوده است. اما اتفاق موثر که در دولت سیزدهم رخ داد انعقاد قراردادهایی با بخش خصوصی در حوزه ساخت سیستم‌ها بود؛ به عنوان مثال قرارداد خرید تصاویر ماهواره‌ای از مجموعه شرکت امید فضا که خودش شبکه‌ای از شرکت‌هاست.»

حسن سالاریه در پاسخ این سوال که تغییر در نگاه دولت به بخش خصوصی چگونه بوده است گفت: «در تمامی این قراردادهای امضاشده، آن نگاه قدیمی که صرفاً مروبط به ساخت زیرسیستم‌ها و اجزا بوده به ساخت خود سیستم ماهواره ارتقا یافته است. در مورد همکاری با شرکت امیدفضا با هدف حمایت از این اکوسیستم تصاویر مربوطه پیش‌خرید شده‌اند.»

هرچند در آینده‌ای نه‌چندان دور با تغییر دولت‌ها مواجه هستیم، باید امید داشت مشارکت بخش خصوصی در این‌دست از صنایع بیشتر و موثرتر شود. امروز نسبت به سال‌های گذشته بخش‌های خصوصی به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافته‌اند. در نتیجه دولت باید با اتخاذ سیاستی مناسب، نهایت استفاده را از ظرفیت‌های موجود به منظور رشد و توسعه اکوسیستم به کار گیرد و فضا یا بستری حاصلخیز برای آن فراهم آورد. 

برای اینترنت ماهواره‌ای شریک بین‌المللی لازم است

حسن سالاریه در پاسخ به پرسش اختصاصی خبرنگار تجارت‌نیوز در مورد اینترنت ماهواره‌ای گفت: «در این زمینه ما با دو مسیر مواجه هستیم. یکی مسیر استفاده از ماهواره‌های ژئو است که در ارتفاع بالا قرار می‌گیرد. مسیر دوم هم استفاده از منظومه‌های ماهواره‌ای است. هر دو در حال پیگیری‌اند. به عنوان مثال در مورد منظومه‌های ماهواره‌ای با همین قراردادی که با بخش خصوصی امضا شد و ما منظومه شهید سلیمانی را دنبال کردیم؛ باید پرتاب‌ها انجام بشوند و تثبیت شوند. فعلاً باریک‌‌باندیم. زیرا اول باید این زیست‌بوم شکل بگیرد.»

حسن سالاریه درباره مسیر پیش‌ رو و ضرورت حضور در بازارهای بین‌المللی توضیح داد: «در گام‌های بعدی باید ماهواره‌ها حجیم‌تر و سنگین‌تر شوند. با پهنای باند بالاتر. ولی این ضرورت وجود دارد که در یک مجموعه بین‌المللی کار و فعالیت کنیم. به دلیل اینکه حجم سرمایه‌گذاری در این بازار خیلی بالاست و استفاده از این ماهواره‌ها فقط نمی‌تواند به استفاده از یک موقعیت جغرافیایی کوچک مثل ایران محدود شود، البته در مقایسه با کل دنیا. شرکت‌هایی که در این زمینه موفق‌ هستند، در واقع به بازار بین‌المللی ورود کرده‌اند و از آن سهم دارند. بنابراین حتماً یک شریک بین‌المللی لازم است. البته حضور شریک بین‌المللی زمانی معنی‌دار است که ما خودمان از نظر تکنولوژی به تثبیت فناوری رسیده باشیم. که یکی از گام‌های مهم همین منظومه باریک‌باند است. یکی از گام‌های دیگر تثبیت عملکرد ماهواره‌هایی مانند ناهید 1 و ناهید 2 است. ناهید 2 در شرف پرتاب است.» 

به لحاظ تکنولوژیکی شاید کمتر از دو یا سه سال با اینترنت ماهواره‌ای فاصله داریم

حسن سالاریه در پاسخ به این سوال که چقدر از نظر زمانی تا اینترنت ماهواره‌ای فاصله داریم گفت: «این مساله یک مقدار پیچیده است. این فاصله به میزان سرمایه‌گذاری هم بستگی دارد. می‌توان گفت به لحاظ تکنولوژیکی شاید کمتر از دو سه سال فاصله داریم. برای رسیدن به پلتفرمی که بتواند در ارتقاع پایین، سرویس پهن‌باند به ما ارائه دهد، به لحاظ تکنولوژیکی فاصله ما در بازه دو تا سه سال آینده تعریف می‌شود.»

حسن سالاریه در پایان گفت: «این اتفاق فقط با یک ماهواره‌ رخ نمی‌دهد بلکه باید تعداد ماهواره‌ها افزایش یابد و برسد به چندصد ماهواره یا حتی بیشتر، چند هزار ماهواره. ما باید بین بازه تکنولوژیک و بازه اقتصادی تفکیک قائل شویم. در دو تا سه سال آینده به یک پلتفرم مناسب می‌رسیم، اگر با همین نرخ سرمایه‌گذاری شود. اما رسیدن به آن تعداد ماهواره نیاز به حجم اقتصادی بیشتری دارد. از طرف دیگر به دلیل ضرورت حضور در بازارهای بین‌المللی، سرمایه‌گذار بین‌المللی هم لازم داریم؛ یعنی باید در یک پروژه بین‌المللی ورود کنیم.» 

اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.

*عکس شاخص متعلق به خبرگزاری ایرنا است.