چگونه درباره حقوق درخواستی مذاکره کنیم؟

وقتی ما می‌دانیم چگونه یک رزومه بی‌نقص بنویسیم ، احتمالا بتوانیم به مصاحبه شغلی دعوت شویم. خصوصا اگر رزومه شما علاوه بر محتوا، دارای طراحی منحصربه‌فرد و چشم‌گیری که نشان از مهارت‌های شما است، داشته باشد، احتمالا به‌راحتی می‌توانید به یک مصاحبه شغلی دعوت شوید.

در جریان مصاحبه شغلی یکی از مهم‌ترین سوال‌هایی که مصاحبه‌کننده از شما خواهد پرسید این است که میزان حقوق درخواستی شما چقدر است.

شاید این سخت‌ترین سوالی باشد که در مصاحبه شغلی پرسیده می‌شود. دلیل سختی پاسخ این سوال برای آدم‌های متفاوت فرق می‌کند. برای برخی از افراد مثل خود من کلا حرف زدن راجع به پول سخت است.

از آن‌سو اگر شما عددی بسیار بزرگ یا بسیار کوچک را بیان کنید، احتمالا رد می‌شوید.

چرا مصاحبه‌کننده از شما درباره حقوق درخواستی سوال می‌پرسد؟

وقتی مصاحبه‌کننده درباره حقوق درخواستی شما سؤال می‌پرسد چند دلیل در ذهن خود دارد.

اول اینکه شرکت میزان بودجه مشخصی برای آن شغل در نظر گرفته است. آگاهی از عدد مدنظر شما به مصاحبه‌کننده کمک می‌کند که بتواند در مورد رد یا پذیرشتان تصمیم بگیرد؛ زیرا اگر مبلغ موردنظر شما زیاد باشد، احتمالا به سراغ گزینه دیگری برود و یا اینکه بودجه بیشتری تقاضا کند.

میزان حقوق درخواستی شما نشانی از میزان مهارت و ارزیابی درونی شما از خودتان است. اگر شما عدد بزرگی را مطرح کنید، او متوجه می‌شود که مهارتتان بیش‌ازحد لازم برای شغل موردنظر است.

اگر عدد کوچک‌تری بگویید احتمالا با خود فکر می‌کند شما مهارت کافی برای شغل را ندارید.

مهم‌تر از همه اینکه پاسخ این سوال دقیقا بیان می‌کند که شما خود را در چه حد ارزیابی می‌کنید. به عبارتی قیمت شما چیست. عددی که برای میزان حقوق درخواستی خود مطرح می‌کنید به‌صورت واضح‌تری نشان می‌دهد که مهارت، تجربه، اعتمادبه‌نفس و موفقیت‌های شغلی شما در چه حد است.

نتیجه آنکه ارائه یک پاسخ درست به این پرسش، حکم مرگ و زندگی را دارد. پس بهتر است پیش از اینکه به مصاحبه بروید، کمی درباره وضعیت پرداختی‌ها برای شغل موردنظر خود تحقیق کنید.

چگونه عددی برای حقوق درخواستی معین کنیم؟

برای اینکه عددی درستی برای مقدار حقوق درخواستی خود ارائه دهید، می‌توانید از آمارهای بازار کار که در سایت‌های کاریابی ارائه می‌شود استفاده کنید.

نکته دیگر این است که باید هزینه‌های زندگی در شهر محل کار را نیز در نظر داشته باشید. البته در ایران به علت وجود تمرکزگرایی، بیشتر شغل‌ها یا به عبارت دقیق‌تر بیشتر شغل‌هایی که در آن‌ها رزومه و مصاحبه شغلی و تلاش برای جذب بهترین نیروها وجود دارد، در تهران هستند.

معمولا در شغل‌هایی که در دیگر شهرهای ایران یا لااقل در شهرهایی که من می‌شناسم وجود دارند، چیزی به نام عدد حقوق درخواستی وجود ندارد. بلکه کارفرما عدد ناچیزی مدنظر دارد که شما آن را می‌پذیرید و یا رد می‌شوید؛ زیرا شغل‌های تخصصی وجود ندارند که رقابتی برای جذب نیرو هم باشد.

برای تعیین حقوق درخواستی خود شما باید به آمار بازار کار و همچنین هزینه‌های شهر محل سکونت خود دقت کنید.

درهرصورت اگر طبق معمول شغل موردنظر شما در تهران است، باید هزینه‌های ماهانه سکونت در تهران شامل هزینه مسکن، رفت‌وآمد و خوردوخوراک را در نظر بگیرید. حقوق درخواستی شما نباید از این عدد کمتر باشد.

حال میزان پرداختی‌های بازارکار را متناسب با تجارب کاری، مهارت‌ها، مدرک تحصیلی و دیگر موفقیت‌های شغلی را نیز در نظر بگیرید تا به عدد معقولی برسید.

چگونه به پرسش حقوق درخواستی پاسخ دهیم؟

بازه تعیین کنید

اگر برایتان خیلی راحت نیست که به‌صراحت یک عدد را بگویید، یک بازه تعیین کنید؛ اما نباید عدد پایین این بازه کمتر از حداقل مدنظر شما باشد. برای مثال اگر شما حداقل 2 میلیون تومان حقوق ماهانه در نظر گرفته‌اید، می‌توانید بگوید حقوق بین 2 تا 2 میلیون و 300 هزار تومان برای شما مناسب است.

اگر عددی کوچک‌تر از حقوق مدنظر را به‌عنوان بازه بیاورید، ممکن است کارفرما همان را به‌عنوان حقوق شما در نظر بگیرد که در نهایت برایتان مشکل‌ساز می‌شود. زیرا معمولا برای درخواست افزایش حقوق باید حداقل چند ماه تا یک سال صبر کنید.

گزینه‌های دیگر را هم مطرح کنید

ممکن است بودجه شرکت پایین‌تر از حقوق مورد انتظار شما باشد. در این صورت می‌توانید روی مزایا مذاکره کنید؛ مثلا اگر حقوق درخواستی شما 2.5 میلیون تومان است می‌توانید این‌گونه بگویید درصورتی‌که مزایای دیگر همچون بیمه‌های درمانی و عمر، پاداش‌ها، سهام شرکت یا چیزهای دیگر هم وجود دارند، عدد کمتری تا 2 میلیون هم برای شما کافی است.

سوال را بپیچانید

اصطلاح «پیچاندن» در ادبیات روزمره ما معنای چندان مثبتی ندارد؛ اما شما می‌توانید با پیچاندن یا منحرف کردن سوال کمی فرصت بخرید؛ زیرا ممکن است مصاحبه‌کننده در همان ابتدای مصاحبه حقوق درخواستی شما را جویا شود اما هنوز شما فرصت کافی نه برای شناخت دقیق شغل و نه برای معرفی و نمایش مهارت‌ها و تجربه‌های خود نداشته‌اید.

با منحرف کردن سوال شما می‌توانید فرصت بیشتری برای پاسخ به سوال میزان حقوق در خواستی ارائه دهید.

مثلا می‌توانید این‌گونه جواب دهید: «پیش از آنکه من حقوق درخواستی‌ام را مطرح کنم، لطفا کمی در مورد موقعیت شغلی بیشتر توضیح دهید تا بتوانم با عددی دقیق‌تری پاسخ دهم».

این فرصت به شما اجازه می‌دهد که خود را بیشتر به چشم کارفرما بکشید. در این حالت اگر حقوق درخواستی شما بیشتر از مقدار موردنظر آن‌ها هم باشد، شاید آن‌ها با توجه به تجربه کاری و مهارت‌های شما بخواهند سقف بودجه خود را افزایش دهند.

اما باز هم بهتر است یک عدد مناسب همواره در ذهن خود داشته باشید.

سه نکته نهایی

بالا را هدف بگیرید

وقتی می‌خواهید عددی برای حقوق درخواستی پیشنهاد دهید یا هنگامی‌که می‌خواهید یک بازه ارائه دهید، بهتر است تا جایی ممکن اعداد بالاتر را نشانه بگیرید؛ زیرا معمولا کارفرماها دوست دارند پایین‌ترین عدد موردنظر را به‌عنوان حقوق پرداخت کنند. با این کار مطمئن می‌شوید اگر آن‌ها خواستند با چانه‌زنی عدد را پایین‌تر بیاورند، شما همچنان به مقدار موردنظر می‌رسید.

اعتمادبه‌نفس داشته باشید

برای برخی از کارفرما‌ها نه‌فقط عدد حقوق بلکه نحوه مطرح کردن و ارائه آن نیز مهم است. اگر با اطمینان و اعتمادبه‌نفس حقوق موردنظر خود را بگویید، به مخاطب خود نشان می‌دهید که شما ارزش خود را می‌دانید ولی درعین‌حال برای مذاکره هم آماده هستید اما قرار هم نیست کمتر از آنچه استحقاقش را دارید، بپذیرید.

دلایل خود را توضیح دهید

بااینکه قرار نیست چندان درباره جزئیات علت عدد درخواستی خود حرف بزنید، بد نیست کمی درباره اینکه چگونه به این عدد رسیدید توضیح دهید. با این کار شما تحصیلات، تخصص و تجربه خود را بیان می‌کنید و اگر مثلا عددی بالاتر از متوسط بازار کار را مطرح کرده‌اید، به کارفرما فرصتی برای مذاکره بیشتر هم می‌دهید.

البته اگر بیش‌ازاندازه از موفقیت‌های خود بگویید هم خطرناک است؛ زیرا ممکن است کارفرما را شما فراتر از حد موردنیاز آن شغل ببیند و ردتان کند.